Τη νέα δομή και σύνθεση της Κομισιόν παρουσίασε σήμερα η πρόεδρος του ευρωπαϊκού οργάνου, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με το Politico να αναδεικνύει τα πέντε βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν από τις επιλογές που ανακοινώθηκαν.
Η νέα ομάδα Ευρωπαίων επιτρόπων, η οποία παρουσιάστηκε έπειτα από μήνες αναμονής, αντιπαραθέσεων και αλλαγών της τελευταίας στιγμής, περιλαμβάνει συνολικά 26 άτομα (ένα από κάθε χώρα-μέλος της Ενωσης, εκτός από τη Γερμανία επειδή η Φον ντερ Λάιεν είναι επίτροπος της) που θα εγκριθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αφού πρώτα γίνουν οι απαραίτητες ακροάσεις.
Τι μηνύματα στέλνουν οι επιλογές της Φον ντερ Λάιεν και πώς διαμορφώνονται οι ισορροπίες μεταξύ των κρατών-μελών, αν τελικά η σύνθεση της νέας Κομισιόν λάβει την τελική έγκριση;
Ασχημα νέα για τον Βλαντιμίρ Πούτιν
Στο ενδεχόμενο που η Μόσχα χρειαζόταν μια υπενθύμιση ότι οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να στηρίζουν το Κίεβο, τότε αυτή ήρθε σήμερα. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει ταχθεί σθεναρά υπέρ της υποστήριξης της Ουκρανίας στον πόλεμό με τη Ρωσία, και αυτό αντικατοπτρίζεται στη σύνθεση της Κομισιόν.
Δύο υποψήφιοι από τη Βαλτική παίρνουν χαρτοφυλάκια-κλειδιά στον χειρισμό των σχέσεων με τη Ρωσία. Εκτός από τον Εσθονή, Κάγια Κάλας που θα είναι επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., ο Λιθουανός, Αντριους Κουμπίλιους θα είναι υπεύθυνος για το νεοσύστατο χαρτοφυλάκιο άμυνας. Ο Κομπίλιους θα δίνει αναφορά στη Φινλανδή επίτροπο, Χένα Βιρκούνεν η οποία έχει αναλάβει εκτελεστική αντιπρόεδρος για θέματα τεχνολογίας. Και η Φινλανδία αποτελεί έναν από τους βασικούς επικριτές των πρακτικών της Ρωσίας στην ανατολική Ευρώπη.
Στο μεταξύ, τα επόμενα πέντε χρόνια θα είναι καθοριστικά για την προετοιμασία της διεύρυνσης της Ενωσης με μέλη όπως η Ουκρανία, η Μολδαβία και κράτη των Δυτικών Βαλκανίων. Ενδεικτικά, η Σλοβένα επίτροπος, Μάρτα Κος (χώρα που έχει γεωγραφική εγγύτητα με την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων) αναλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο της διεύρυνσης.
Η Φον ντερ Λάιεν διατηρεί τον έλεγχο του χρήματος
Το κομβικής σημασίας χαρτοφυλάκιο του προϋπολογισμού της Ε.Ε. πηγαίνει στον Πολωνό, Πιότρ Σέραφιν. Ο Σέραφιν θα απευθύνεται στη Φον ντερ Λάιεν αντί σε έναν από τους εκτελεστικούς αντιπροέδρους, δίνοντάς της έτσι άμεσο έλεγχο του προϋπολογισμού. Παράλληλα, ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ ανήκει στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, όπως και η Φον ντερ Λάιεν. Ο ίδιος, άλλωστε, τη βοήθησε να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία στην προεδρία της Κομισιόν.
Τα επόμενα χρόνια αναμένονται σοβαροί ανταγωνισμοί μεταξύ των κρατών-μελών για την κατανομή των δαπανών, καθώς κάθε κυβέρνηση θα επιδιώκει και θα προωθεί το καλύτερο για τα δικά της συμφέροντα.
Η άνιση εκπροσώπηση ανδρών και γυναικών
Επί μήνες, η Φον ντερ Λάιεν επιδίωξε μια πιο ισορροπημένη ως προς το φύλο Κομισιόν, αλλά δεν πέτυχε ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών. Τελικά, στη νέα σύνθεση υπάρχουν μόλις 11 γυναίκες επίτροποι, συμπεριλαμβανομένης της Φον ντερ Λάιεν. Για να αντιστραφεί αυτή η δυσμενής εικόνα, η πρόεδρος της Κομισιόν επέλεξε τέσσερις γυναίκες για εκτελεστικές αντιπροέδρους, έναντι δύο ανδρών. Βέβαια, τα ονόματα δεν έχουν «κλειδώσει» ακόμα καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα κληθεί να εξετάσει και να εγκρίνει τους μελλοντικούς επιτρόπους.
Σημαντικά οικονομικά χαρτοφυλάκια σε χώρες του Νότου
Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου κατάφεραν να εξασφαλίσουν έναν σημαντικό αριθμό χαρτοφυλακίων που σχετίζονται με τομείς της οικονομίας. Η Ιταλία θα είναι υπεύθυνη για τους πόρους από το ταμείο συνοχής της Ε.Ε., η Πορτογαλία θα είναι υπεύθυνη για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες ενώ η Ισπανίδα, Τερέζα Ριμπέρα θα αναλάβει την εποπτεία των εργαλείων επιβολής του οικονομικού ανταγωνισμού στην Ενωση.
Η Γαλλία, που λειτουργεί συχνά ως γέφυρα μεταξύ της νότιας και της βόρειας Ευρώπης, θα είναι υπεύθυνη για τη βιομηχανική πολιτική και την «ευημερία». Η επιλογή αυτή αναδεικνύει, σύμφωνα με το Politico, την προσπάθεια της Φον ντερ Λάιεν να καταστήσει την Ε.Ε. πιο ανταγωνιστική στην παγκόσμια σκηνή μέσω αυξημένων επενδύσεων.
Η νέα σύνθεση δίνει λοιπόν στα κράτη του Νότου σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια της Ενωσης να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να παραβλέπεται ότι το χαρτοφυλάκιο του προϋπολογισμού ανατέθηκε στην Πολωνία, με τον Πιότρ Σέραφιν να θεωρείται πιο συμπαθής προς το «λιτό» μπλοκ του Βορρά.
Κοντά στη Μελόνι παρά τις αντιδράσεις
Ο Ιταλός, Ράφαελ Φίτο αναλαμβάνει εκτελεστική αντιπροεδρία και θα είναι υπεύθυνος για τη συνοχή και τις μεταρρυθμίσεις. Η επιλογή αυτή έρχεται παρά τις διαμαρτυρίες των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), της φιλελεύθερης Ανανεωτικής Ευρώπης, των Πρασίνων και της Αριστεράς, οι οποίοι έχουν καταφερθεί εναντίον της ιδέας να δοθεί ένας τόσο σημαντικός ρόλος σε μέλος του κόμματος της Ιταλίδας πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι.
Η επικεφαλής της ομάδας Renew, Βαλερί Χάγιερ, χαρακτήρισε τον διορισμό του Φίτο «απαράδεκτο», ενώ οι σοσιαλιστές έφτασαν στο σημείο να απειλήσουν ότι θα αποσύρουν την υποστήριξή τους από τη Φον ντερ Λάιεν.
Σε κάθε περίπτωση, ο διορισμός του Φίτο σε αυτή τη νευραλγική θέση αποτελεί μια σημαντική νίκη για τη Μελόνι η οποία σημειωτέον επέλεξε να μη στηρίξει την επανεκλογή της Φον ντερ Λάιεν στην προεδρία της Κομισιόν.
