Kathimerini.gr
Στα τελευταία του γενέθλια, όταν έκλεινε έναν αιώνα ζωής, ο υπουργός Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν, ήταν αυτός που έκανε τη βασική πρόποση στη διάρκεια ενός πάρτι στη Νέα Υόρκη για τον Χένρι Κίσινγκερ. Σε ένα αντίστοιχο στην Ουάσιγκτον, λίγο μετά, την πρόποση την έκανε ο διευθυντής της CIA, Ουίλιαμ Μπερνς.
Μισό αιώνα αφότου άφησε την εξουσία και δη το γραφείο του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Κίσινγκερ δεν έγινε ποτέ ανεπίκαιρος – αντιθέτως: Είχε καθιερωθεί ως διαχρονικός αναλυτής, καταφέρνοντας να διατηρεί ρόλο συμβούλου στους βασικούς παίκτες της Ουάσιγκτον. Οι πάντες διεκδικούσαν μέρος της εμπειρίας του και οι συμβουλές του ήταν ευπρόσδεκτες από μία ευρεία γκάμα ανθρώπων – με κυρίαρχους τους διαδόχους του στον θώκο του ΥΠΕΞ, αλλά ακόμα και τους προέδρους των ΗΠΑ.
Οι New York Times, σε σχετική τους ανάλυση, σημειώνουν ότι οι συμβουλές του ήταν χρήσιμες, καθώς «αυτό που έκανε τότε ήταν σχετικό με τις σημερινές κρίσεις».
Ακόμα και λίγο πριν τα 100 του, ο Κίσινγκερ μιλούσε τακτικά με τον Αντονι Μπλίνκεν. Ο ίδιος ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών αποκάλυψε ότι η τελευταία τους συνομιλία διεξήχθη τον περασμένο μήνα όταν είχε ήδη πυροδοτηθεί ο νέος κύκλος των αναταραχών στη Μέση Ανατολή με επίκεντρο τη Γάζα.
Στο παρελθόν ήταν τακτικός συνομιλητής της Κοντολίζα Ράις, της Χίλαρι Κλίντον, του Τζον Κέρι και του Μάικ Πομπέο. Ολοι οι επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θέλησαν να γίνουν κοινωνοί της σοφίας της εμπειρίας του και όπως υπογραμμίζουν οι ΝΥΤ, «δεν ήταν κάποιος συνταξιούχος προπονητής, που αναπολούσε τις παλιές καλές εποχές. Αντίθετα, παρέμενε άνθρωπος-κλειδί στις παρασκηνιακές επαφές, ειδικά στην Κίνα».
Τον περασμένο Ιούλιο, ο Κίσινγκερ πέταξε κρυφά στην Κίνα –με ιδιωτικό τζετ– έπειτα από πρόσκληση του Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος τον αποκάλεσε «παλιό φίλο». Στη διάρκεια του δείπνου είπε: «Οι σχέσεις Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών θα συνδέονται για πάντα με το όνομα Κίσινγκερ».
Ηταν μια υπολογισμένη κίνηση από τον Κινέζο ηγέτη. Ηθελε να στείλει το μήνυμα ότι η θέρμη των σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας στις αρχές της δεκαετίας του 1970, με αρχιτέκτονα τον Κίσινγκερ, θα μπορούσε να επαναληφθεί, αξιοποιώντας τον ίδιο συμβολισμό: Τον Χένρι Κίσινγκερ στην Κίνα, στο πλαίσιο ενός μυστικού ταξιδιού, όπως και τότε.
Η επίσκεψη αυτή συνετέλεσε στη μετέπειτα οργάνωση της συνάντησης κορυφής Μπάιντεν-Σι, έξω από το Σαν Φρανσίσκο.
Στο ταξίδι του Κίσινγκερ στην Κίνα, διοργανώθηκε μία γιορτή στην πρεσβεία των ΗΠΑ. Ο νυν πρέσβης Νίκολας Μπερνς ζει σε ένα σπίτι που -τότε- οργάνωσε την οικοδόμησή του ο άλλοτε υπουργός Εξωτερικών. Εκείνη την εποχή οι ΗΠΑ είχαν μόνο εκπρόσωπο στην Κίνα, καθώς δεν υπήρχαν ακόμα ολοκληρωμένες διπλωματικές σχέσεις.
Ο Κίσινγκερ συναντήθηκε με το προσωπικό της πρεσβείας και με ικανοποίηση αφηγήθηκε τη διαδικασία του ανοίγματος των διπλωματικών σχέσεων, ειδικά σε μια στιγμή που έμοιαζε ως αδιανόητο σενάριο το ότι η Κίνα θα γινόταν η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.
Οι τακτικές συνομιλίες του Κίσινγκερ με τους υπουργούς Εξωτερικών και τους προέδρους των ΗΠΑ δεν αφορούσαν μόνο την πορεία των σχέσεων της χώρας με το Πεκίνο.
Ο ίδιος –ως βαθύς γνώστης των διεθνών σχέσεων– συμμετείχε σε συζητήσεις στρατηγικών αποφάσεων για τη Ρωσία, και δη στη διαπραγμάτευση για τη SALT I, σημαντική συνθήκη για τον έλεγχο των εξοπλισμών.
Παρέμενε πεισματικά επίκαιρος και αυτό φαίνεται από το νέο του πάθος, την ενασχόληση τα τελευταία χρόνια με τις εξελίξεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, ένα θέμα για το οποίο έγραφε εκτενώς, συχνά με τον Ερικ Σμιντ, τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της Google, ο οποίος ανήκε στο στενό φιλικό κύκλο του Κίσινγκερ.
Για πολλούς επικριτές του Κίσινγκερ, αυτή η διάθεσή του για παρέμβαση, δεκαετίες αφότου είχε συνταξιοδοτηθεί, έδειχνε δίψα για εξουσία ή και προσπάθεια να καθαρίσει τη διπλωματική «κληρονομιά» του. Συγκεκριμένα ο Κίσινγκερ αντιμετώπισε μια σειρά κατηγοριών, όπως ότι αδιαφορούσε για σφαγές, βομβαρδισμούς και χιλιάδες θανάτους όταν αυτό εξυπηρετούσε τους σκοπούς του.
Οι ΝΥΤ υποστηρίζουν ότι πολλοί διεκδικούσαν τη συμβουλή λόγω του βάθους της εμπειρίας του.
Τη μέρα που ο Κίσινγκερ πέθανε, ο Μπλίνκεν βρισκόταν στο Ισραήλ σε μια προσπάθεια να διαπραγματευθεί μια χρονικά μεγαλύτερη εκεχειρία στην αιματηρή σύγκρουση. Τον Νοέμβριο του 1973, ακριβώς πριν από 50 χρόνια, ο Κίσινγκερ είχε κάνει την ίδια διαδρομή, έχοντας τους ίδιους στόχους.
Με πληροφορίες από τους New York Times
