ΝΥΤ: Παρά τις επιτυχίες στο Βίλνιους, οι διαφωνίες στο ΝΑΤΟ παραμένουν

Το ΝΑΤΟ είχε κάποιες σημαντικές επιτυχίες στη σύνοδο κορυφής του Βίλνιους που ολοκληρώθηκε την Τετάρτη, καθώς εργάστηκε σκληρά για να προβάλει την ενότητά του προς υποστήριξη της άμυνας της Ουκρανίας ενάντια στη ρωσική εισβολή.

Η Τουρκία ήρε τις αντιρρήσεις της για την ένταξη της Σουηδίας. Η συμμαχία ενέκρινε νέους στόχους δαπανών και τα πιο φιλόδοξα στρατιωτικά της σχέδια για την άμυνα της Ευρώπης από τον Ψυχρό Πόλεμο. Υπήρξαν νέες δεσμεύσεις για μακροπρόθεσμη στήριξη στην Ουκρανία. Και τα 31 κράτη μέλη συμφώνησαν ότι η Ουκρανία ανήκει στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, μια σημαντική αλλαγή που προέρχεται από τη γενναία, ανθεκτική υπεράσπιση του εδάφους της και των δυτικών αξιών.

Ακόμα κι έτσι, το τελικό ανακοινωθέν της συνόδου κορυφής, με τη διφορούμενη διπλωματική του γλώσσα, δεν σκεπάζει ορισμένες σοβαρές πιέσεις μεταξύ των μελών της συμμαχίας αναφορικά με την πορεία της Ουκρανίας προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Στην Ουκρανία δόθηκε υπόσχεση για πρόσκληση «όταν συμφωνήσουν οι σύμμαχοι και εκπληρωθούν οι όροι», αφήνοντας σε ασάφεια τόσο το χρονοδιάγραμμα όσο και τους όρους.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές του από την Κεντρική Ευρώπη ήθελαν περισσότερα και το κατέστησαν σαφές.

Ο κ. Ζελένσκι δεν πίεσε ποτέ για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ όσο μαίνεται ο πόλεμος, ούτε κανείς άλλος. Ενοχλήθηκε όμως επειδή το ΝΑΤΟ έθεσε όρους ακόμη και για να προσκαλέσει την Ουκρανία να υποβάλει αίτηση για ένταξη. Ανήρτησε ένα οργισμένο μήνυμα στο Twitter την Τρίτη όταν ήρθε αντιμέτωπος με το προσχέδιο του ανακοινωθέντος, κάτι που εξόργισε τους Αμερικανούς, όπως δήλωσε αξιωματούχος της χώρας του ΝΑΤΟ.

Ενώ μαλάκωσε τη δημόσια γλώσσα του την Τετάρτη, ακόμη και την Τρίτη το βράδυ απειλούσε να μην εμφανιστεί στην πρώτη σύνοδο ενός Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ουκρανίας, είπε ο αξιωματούχος.

«Χαμένη ευκαιρία»

Αυτός και οι υποστηρικτές του δεν ήταν μόνοι στην απογοήτευσή τους. Ο Τζον Κόρνμπλουμ, έμπειρος διπλωμάτης και πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Γερμανία, τώρα συνταξιούχος, ήταν ιδιαίτερα σκληρός. Αποκάλεσε το ανακοινωθέν μπερδεμένο και αδύναμο.

Αλλοι το περιέγραψαν ως «μια χαμένη ευκαιρία», όπως ο Μιχάλ Μπαράνοφσκι, διευθύνων σύμβουλος του German Marshall Fund, με έδρα τη Βαρσοβία. Βεβαίως, τόνισε, ύστερα από τόσους μήνες πολέμου και τόσα δισεκατομμύρια δολάρια και ευρώ σε όπλα και χρηματοδότηση, «η Ουκρανία δεν ήταν ποτέ πιο κοντά στο ΝΑΤΟ».

Το αποτέλεσμα στο Βίλνιους «δεν ήταν τόσο αδύναμο όσο αναμενόταν, αλλά όχι τόσο καλό όσο έπρεπε», δήλωσε ο Φρανσουά Χάισμπουργκ, Γάλλος αμυντικός αναλυτής. Δεδομένης της έντονης αντίθεσης της Γερμανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών στην παροχή λεπτομερούς οδικού χάρτη για την ένταξη της Ουκρανίας, η δήλωση αφορούσε όλα όσα θα μπορούσαν να επιτευχθούν, είπε.

Ωστόσο, «η πολιτική πορεία έχει καθοριστεί», επεσήμανε. «Η Ουκρανία θα μπει στο ΝΑΤΟ. Αυτό θα συμβεί, και αυτή είναι μια μεγάλη αλλαγή που οριστικοποιήθηκε τον τελευταίο μήνα».

Ο Μπεν Γουάλας, υπουργός Αμυνας της Βρετανίας, έχει την ίδια άποψη: «Νομίζω ότι η νίκη εδώ για την Ουκρανία είναι το είδος της αποδοχής ότι η Ουκρανία ανήκει στο ΝΑΤΟ», είπε. Καμία χώρα δεν διαφώνησε για αυτό, πρόσθεσε. «Και η λέξη “ανήκει” σημαίνει ότι πρόκειται να συμβεί. Δεν είναι αν, είναι πότε».

Οφέλη

Η Ουκρανία έχει σημαντικά οφέλη, υποστήριξε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ. Εκτός από τη σαφή υπόσχεση για ένταξη, έλαβε περισσότερες υποσχέσεις για όπλα και την ικανότητα να παρακάμψει τις εξαντλητικές διαδικασίες ένταξης, και η σχέση της Ουκρανίας με το ΝΑΤΟ έχει αναβαθμιστεί σημαντικά με το Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ουκρανίας, όπου η Ουκρανία μπορεί να είναι ισότιμη και να εργαστεί για να προετοιμαστεί για ένταξη.

Αλλά το ΝΑΤΟ έχασε και ευκαιρίες, υποστήριξε η Καμίλ Γκραντ, πρώην ανώτερη αξιωματούχος του ΝΑΤΟ και τώρα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. Θα μπορούσε να ήταν πιο ακριβές για το τι πρέπει να κάνει η Ουκρανία για να γίνει μέλος όταν τελειώσει η σύγκρουση, είπε.

Για παράδειγμα, είπε, «θα μπορούσε να είχε διευκρινίσει τι θα μπορούσε να κάνει το νέο Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ουκρανίας για αυτό και θα μπορούσε να του είχε αναθέσει να συνεργαστεί με το Κίεβο σε μια πορεία προς την ένταξη και να υποβάλει έκθεση στην επόμενη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ το 2024».

ΠΗΓΗ: The New York Times