Kathimerini.gr
Τι είναι οι no-fly zones;
Ο όρος «no-fly zone» αναφέρεται σε κάθε περιοχή εναερίου χώρου όπου έχει προβλεφθεί απαγόρευση πτήσης για συγκεκριμένα αεροσκάφη.
Εν καιρώ ειρήνης, εφαρμόζεται για να προστατεύσει ευαίσθητες περιοχές, όπως προεδρικές η βασιλικές κατοικίες ή ακόμη και τον χώρο πάνω από μεγάλα αθλητικά γεγονότα ή διαδηλώσεις με μεγάλο αριθμό συγκεντρωμένων.
Υπό την στρατιωτική του χροιά, μία «no-fly zone» σχεδιάζεται (και τίθεται σε ισχύ) προκειμένου να απαγορεύσει αεροσκάφη από το να εισέλθουν σε απαγορευμένο εναέριο χώρο ώστε να αποτραπούν επιθέσεις ή κατασκοπευτικές πτήσεις, προληπτικά χτυπήματα εναντίον αμυντικών συστημάτων.
Μία no-fly zone πάνω από την Ουκρανία θα σήμαινε ότι στρατιωτικές δυνάμεις και εν προκειμένω νατοϊκές θα εμπλέκονταν άμεσα με οποιοδήποτε ρωσικό αεροσκάφος θα εντοπιζόταν στον ουρανό της Ουκρανίας και -αν χρειαστεί – να το καταρρίψουν.
Γιατί είναι δύσκολο να αποφασιστεί εφαρμογή του στην Ουκρανία
Πιθανή εμπλοκή ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων με ρωσικά αεροσκάφη η εξοπλισμό θα πυροδοτήσει κίνδυνο ραγδαίας κλιμάκωσης.
«Δεν είναι απλά να λες «αυτή είναι μία «no-fly zone’». Πρέπει και να την επιβάλεις», δήλωσε την Τετάρτη Αμερικανός πρώην Πτέραρχος (Philip Breedlove) στο περιοδικό Foreign Policy.
Έχοντας υπηρετήσει το ΝΑΤΟ μεταξύ 2013 και 2016, αναφέρει πως παρότι έχει υποστηρίξει την επιβολή μίας no-fly zone στην Ουκρανία, αυτή είναι μία πολύ σοβαρή απόφαση.
«Ισοδυναμεί με πόλεμο. Εάν πρόκειται να κηρύξουμε μία no-fly zone πρέπει να έχουμε και την δυνατότητα να αφαιρέσουμε από τον εχθρό τη δυνατότητα να βάλει κατά αυτής και να την επηρεάζει
Πρόσφατα επίσης, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ απέκλεισε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Σε δηλώσεις του τη Δευτέρα 28/2 στο NBC ανέφερε: «Δεν έχουμε καμία πρόθεση να κινηθούμε προς την Ουκρανία, είτε με χερσαίες είτε με εναέριες δυνάμεις».
Από την πλευρά του και ο υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου Μπεν Γουάλας κατέστησε σαφές ότι η Βρετανία δεν θα βοηθούσε στην επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία, επειδή η μάχη με ρωσικά αεροσκάφη θα πυροδοτούσε έναν «πόλεμο σε ολόκληρη την Ευρώπη».
Μιλώντας στο BBC Radio 4, είπε: «Δεν θα πυροδοτήσω έναν ευρωπαϊκό πόλεμο, αλλά αυτό που θα κάνω είναι να βοηθήσω την Ουκρανία να πολεμήσει με κάθε τρόπο και κάθε εξοπλισμό που μπορούμε να φτάσουμε σε αυτήν και θα την υποστηρίξουμε».
Και οι ΗΠΑ έχουν αποκλείσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο για παρόμοιους λόγους.
Ωστόσο, ο επιπλέον κίνδυνος κλιμάκωσης είναι το φάσμα των πυρηνικών όπλων. Αυτός ο φόβος ήρθε στο επίκεντρο μετά την ανακοίνωση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν ότι είχε θέσει τις πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας σε «ειδική» επιφυλακή. Και αυξήθηκε ακόμη περισσότερο με την κατάληψη του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια
Πολλοί έχουν ερμηνεύσει την κίνηση Πούτιν ως δημόσια μπλόφα
Αλλά ακόμη και η πιο αμυδρή υπόνοια ενός παγκόσμιου πολέμου που θα μπορούσε να μετατραπεί σε πυρηνικό καθιστά την πιθανότητα επιβολής οποιασδήποτε ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στην Ουκρανία από ίναι μηδαμινή έως ανύπαρκτη, εκτιμούσε το ΒBC.
Έχουν στο παρελθόν εφαρμοστεί no-fly zones;
Μετά τον Πόλεμο του Κόλπου το 1991, ΗΠΑ και σύμμαχοι εφάρμοσαν δύο no-fly zones στο Ιράκ γι να αποτραπούν επιθέσεις κατά θρησκευτικών και εθνοτικών ομάδων. Αυτό επεβλήθη χωρίς τη στήριξη του ΟΗΕ
Το 1992 στις βαλκανικές συγκρούσεις μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, τα Ηνωμένα Εθνη πέρασαν ψήφισμα που απαγόρευσε τις πτήσεις χωρίς άδεια πάνω από τον εναέριο χώρο της Βοσνίας.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε επίσης μία no-fly zone το 2011 ως τμήμα της στρατιωτικής επιχείρησης στη Λιβύη.
Οι επιβληθείσες ζώνες σε Βοσνία και Λιβύη είχαν περιφρουρηθεί από νατοϊκές δυνάμεις.
