Οι Ευρωπαίοι ηγέτες διαβεβαίωσαν την Ουκρανία πως θα λάβει το πακέτο στήριξης των 50 δισ. ευρώ για τη χειμαζόμενη από τον πόλεμο οικονομία της, ανεξάρτητα από το εάν θα το υπερψηφίσει τελικώς η Ουγγαρία ή όχι.
Κατά τη διήμερη Σύνοδο Κορυφής (14 – 15 Δεκεμβρίου), ο Όρμπαν, ο οποίος διατηρεί δεσμούς εγκαρδιότητας με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, μπλόκαρε την έγκριση της οικονομικής ενίσχυσης προς το Κίεβο. Και, παρότι πρακτικά είναι απαραίτητη η συναίνεση και των 27 κυβερνήσεων του ευρωπαϊκού μπλοκ για την έγκριση του πακέτου βοήθειας, οι ηγέτες εμφανίζονται πρόθυμοι να παρακάμψουν – αν τελικά χρειαστεί – τις αντιρρήσεις του Βίκτορ Όρμπαν, σε μια πρωτοφανή κίνηση κόντρα στην ευρωπαϊκή ενότητα.
«Είναι εφικτή η παροχή του πακέτου οικονομικής βοήθειας από τα 26 κράτη σε διμερή βάση. Λίγος χώρος και χρόνος κατά την περίοδο των Χριστουγέννων θα μπορούσε να βοηθήσει», τόνιζε στους δημοσιογράφους μετά το πέρας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες ο Ιρλανδός πρωθυπουργός, Λίο Βαράντκαρ, αντανακλώντας το κλίμα αισιοδοξίας που επικρατεί παρά το ουγγρικό βέτο.
Σχεδόν δύο χρόνια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τα ευρωπαϊκά κονδύλια για το Κίεβο εξακολουθούν να διχάζουν τους Ευρωπαίους.
Ο Όρμπαν δε, δεν ήταν ο μόνος που παρενέβαλε προσκόμματα στην απόφαση αποδέσμευσης χρημάτων για την Ουκρανία. Απηχώντας τις ανησυχίες των Ρεπουμπλικάνων του Κογκρέσου στις ΗΠΑ, οι ηγέτες της Γαλλίας και της Ιταλίας, Εμανουέλ Μακρόν και Τζόρτζια Μελόνι αντίστοιχα, επέμειναν ότι η υποστήριξή τους συνδέεται με την πρόσθετη χρηματοδότηση άλλων εθνικών προτεραιοτήτων σχετικών, επί παραδείγματι, με το μεταναστευτικό, σύμφωνα με τρεις αξιωματούχους της Ε.Ε.
Αυτό σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συνέλθουν εκ νέου στα τέλη Ιανουαρίου ή τις αρχές Φεβρουαρίου με στόχο την οριστικοποίηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού και την έγκριση αυτού του νέου πακέτου βοήθειας προς την Ουκρανία.
Η ενότητα σε κρίση;
Ο (απερχόμενος) πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, εξέφρασε την αισιοδοξία του πως οι ηγέτες μπορούν να βρουν τη χρυσή τομή που χρειάζονται και να «ξεκλειδώσουν» το ζήτημα στις αρχές του ερχόμενου έτους.
Ερωτηθείς, ωστόσο, αν η καθυστέρηση αυτή συνιστά νίκη για τον Ρώσο πρόεδρο που στόχο έχει να διασπάει τη δυτική ενότητα, ο Μαρκ Ρούτε ήταν αρνητικός: «Όχι, διότι γνωρίζει ότι θα βρούμε τρόπο να λύσουμε το οικονομικό ζήτημα».
Παρά τις καθησυχαστικές αποκρίσεις, το τωρινό αδιέξοδο αξιοποιήθηκε από τη Μόσχα, με τον επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας να υποστηρίζει ότι η αβεβαιότητα σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Ουάσινγκτον εξυπηρετεί το Κρεμλίνο. «Ως προς τη συζήτηση πως ήρθε η ώρα να μειωθεί η βοήθεια προς την Ουκρανία, την ακούμε. Και δεν είναι μόνο λόγια, καθώς τόσο η Ευρώπη όσο και οι ΗΠΑ δυσκολεύονται πραγματικά να εξασφαλίσουν περαιτέρω χρήματα για να συνεχίσουν να υποστηρίζουν το καθεστώς του (σ.σ. Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ) Ζελένσκι, το οποίο έχει καταφανώς αποτύχει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες», είπε χαρακτηριστικά ο Σεργκέι Λαβρόφ.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής, ο Ορμπαν επανέλαβε πως αντιτίθεται στο πακέτο βοήθειας προς την Ουκρανία, διαμηνύοντας ωστόσο πως οι αντιστάσεις του θα κάμπτονταν μόνον υπό την προϋπόθεση της αποδέσμευσης ευρωπαϊκών κονδυλίων για τη Βουδαπέστη – τα οποία έχουν μερικώς «παγώσει» λόγω των παραβιάσεων στο κράτος δικαίου.
Τα δύο ζητήματα «συνδέονται άμεσα», εξήγησε στους δημοσιογράφους ο Μπαλάζ Ορμπαν, πολιτικός διευθυντής του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας.
Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδέσμευσε 10,2 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Συνοχής για την Ουγγαρία. Και παρότι αυτό δεν αποδείχτηκε αρκετό για το «ναι» του Ορμπαν στο πακέτο βοήθειας για το Κίεβο, άνοιξε το δρόμο για την έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με την Ουκρανία. «Ο Ορμπαν χρειάζεται λίγο χρόνο τώρα να χωνέψει την πρώτη του στροφή 180 μοιρών για την ενταξιακή διαδικασία. Πλέον χρειάζεται και λίγο ακόμα για τη δεύτερη στροφή» ανέφερε με νόημα Ευρωπαίος διπλωμάτης στο Politico, δήλωση επίσης ενδεικτική της αισιοδοξίας των «26».
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε μετά τη Σύνοδο κορυφής ότι οι επόμενες εβδομάδες θα αξιοποιηθούν για την προετοιμασία μιας εναλλακτικής λύσης, στην περίπτωση που η Ουγγαρία επιμείνει στην άρνησή της.
Ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι μια συμφωνία για έναν αναθεωρημένο προϋπολογισμό της ΕΕ και για την οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία θα μπορούσε να συμφωνηθεί στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ε.Ε τον επόμενο μήνα. Είπε, επίσης, ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση διαθέτει «άλλους τρόπους για να βοηθήσει την Ουκρανία» σε περίπτωση που η Ουγγαρία εξακολουθήσει να αντιτίθεται.
Συμβιβασμός για τους «φειδωλούς»
Εκτός από την καθυστέρηση, ωστόσο, ένα από τα προβλήματα είναι πως το ευρωπαϊκό κονδύλι των 50 δισ. για την Ουκρανία – 17 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 33 δισ. ευρώ σε δάνεια εκτός προϋπολογισμού έως το 2027 – έχει ενταχθεί σε αποφάσεις για τον γενικό προϋπολογισμό της Ε.Ε. αναφορικά με τον οποίο ωστόσο επίσης υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των «27».
Πηγή: Politico