Kathimerini.gr
Ξένια Κουναλάκη
Xθές το βράδυ ένας αστυνομικός εντόπισε κάτω από μία γέφυρα στην αυστριακή πόλη Μπράουνου αμ Ιν μια γυναίκα. Ηταν παγωμένη, σε κακή κατάσταση και διακομίστηκε αμέσως στο πλησιέστερο νοσοκομείο.
Λίγες ώρες αργότερα δημοσιοποιήθηκε η ταυτότητά της. Είναι η 53χρονη υποδιευθύντρια της εφημερίδας Sueddeutsche Zeitung (SZ) Αλεξάντρα Φέντερλ Σμιντ, η οποία αγνοείτο για πολλές ώρες.
Εκατό άνδρες της αστυνομίας επιστρατεύτηκαν αμέσως μετά την εξαφάνισή της Αλεξάντρα Φέντερλ Σμιντ και άρχισαν να ψάχνουν στο ποτάμι. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφόρησε η φήμη πως οι υποψίες των αρχών στρέφονται στην αυτοκτονία: το αυτοκίνητό της βρέθηκε στην όχθη του Ιν, ενώ κάποιες ιστοσελίδες έγραψαν ότι άφησε σημείωμα στους οικείους της. «Κανονικά δεν είναι ο σωστός τόπος για προσωπικές εξομολογήσεις, αλλά είμαι άφωνη και κλαίω», έγραψε στο Χ πριν εντοπιστεί ζωντανή η Φέντερλ Σμιντ, η Κάρολιν Εμκε, δημοσιογράφος και συγγραφέας, τα βιβλία της οποίας κυκλοφορούν στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Πόλις.
Αν ζούσε ο Χάινριχ Μπελ θα μπορούσε να γράψει τη συνέχεια της «Καταρίνα Μπλουμ» στην εποχή του ίντερνετ και των σόσιαλ μίντια. Η αρχική ιδέα του ήταν να στηλιτεύσει τον ταμπλόιντ Τύπο στη Γερμανία και τον τρόπο με τον οποίο μια αβάσιμη κατηγορία μπορεί να οδηγήσει στην ηθική αλλά και φυσική εξόντωση όσους βάζει στο στόχαστρο. Είχε φυσικά στο μυαλό του την εφημερίδα Bild, κόκκινο πανί για τη γερμανική Αριστερά στις δεκαετίες του 1970 και του 1980. «Η βία των λέξεων είναι κάποιες φορές χειρότερη από ένα χαστούκι ή ένα όπλο», είχε πει σε συνέντευξή του το 1974.
Στις αρχές της εβδομάδας ανακοινώθηκε από τη διεύθυνση της εφημερίδας της Φέντερλ Σμιντ ότι η δημοσιογράφος αποσύρεται από την καθημερινή σύνταξη της SZ, αφού σε βάρος της εκκρεμούν καταγγελίες για λογοκλοπή τόσο για τη δημοσιογραφική της δουλειά όσο και για την πτυχιακή της εργασία το 1996. Τη σχετική έρευνα πραγματοποίησε ο Στέφαν Βέμπερ, γνωστός και ως απηνής διώκτης της λογοκλοπής και τη χρηματοδότησε (με 2.000 ευρώ) το μιντιακό πόρταλ Nius, στο οποίο ανήκει ο αποπεμφθείς για μια σειρά από σκάνδαλα σεξουαλικής παρενόχλησης πρώην διευθυντής της Bild, Γιούλιαν Ράιχελτ(φωτό κάτω). Ο τελευταίος είναι γνωστός στην Ελλάδα για τις τοξικές επιθέσεις στη διάρκεια της ελληνικής κρίσης αφού μαζί με τον τότε διευθυντή της Bild, Κάι Ντικμαν, οργάνωναν τη γνωστή εκστρατεία δυσφήμισης των «τεμπέληδων Ελλήνων» και της πρώην καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ, «που επιμένει να χορηγεί πακέτα βοήθειας».
Με το ίδιο πάθος και την ίδια έλλειψη μέτρου χειρίστηκε και το θέμα της Αλεξάντρα Φέντερλ Σμιντ. Επί πολλές μέρες το Nius είχε στοχοποιήσει την υπ’ αριθμόν δύο στην ιεραρχία της SZ, παρουσιάζοντας ως στοιχεία για τις καταγγελίες του ολόκληρες παραγράφους που υποτίθεται ότι είναι προϊόντα αντιγραφής από άλλα κείμενα, χωρίς η Φέντερλ Σμιντ να παραθέτει τις πηγές της. Ο συχνά μισογυνικός πόλεμος εναντίον της συνοδευόταν από φωτογραφίες της, πηχυαίους τίτλους και ένα δριμύ κατηγορώ κατά των προοδευτικών ΜΜΕ ότι επιδίδονται σε συγκάλυψη της υπόθεσης. Πολλοί συνέδεσαν την υπόθεση με την αντίστοιχη δημοσιογραφική έρευνα που είχε φιλοξενήσει η Αλεξάντρα Φέντερλ Σμιντ τον Δεκέμβριο σχετικά με τις υποψίες ότι η επικεφαλής της ακροδεξιάς «Εναλλακτικής για τη Γερμανία», Αλις Βάιντελ, είχε αντιγράψει πολλά κομμάτια της διδακτορικής εργασίας της. «Karma is a bitch», έλεγαν πολλοί από τους κυνηγούς της δημοσιογράφου και καλούσαν να σταματήσει η θυματοποίησή της. Στα τέλη Ιανουαρίου το Πανεπιστήμιο του Μπάιροϊτ ανακοίνωσε ότι δεν θα προχωρήσει σε περαιτέρω έρευνα για το διδακτορικό της Βάιντελ, «λόγω της έλλειψης αξιόπιστων στοιχείων για αμέλεια ή εσκεμμένη ακαδημαϊκή κακοδιαχείριση».
Την Δευτέρα η ίδια η Αλεξάντρα Φέντερλ Σμιντ ζήτησε από το Πανεπιστήμιο του Σάλτσμπουργκ να εξετάσει τη δική της πτυχιακή εργασία. Η ιστορικός Μπάρμπαρα Τοτ που έλεγξε την 292 σελίδων εργασία, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι μάλλον υπερβολικές οι κατηγορίες σε βάρος της δημοσιογράφου, για τις οποίες ο Βέμπερ ισχυριζόταν πως είναι κραυγαλέες. Οπως αναφέρει η ιστορικός: «Ολες οι πηγές (σ.σ. για τα εδάφια που καταγγέλλονται) περιέχονται στη βιβλιογραφία. Πρέπει δηλαδή στην εισαγωγή να σημειώνονται όλες οι παραπομπές ενώ υπάρχουν στα μετέπειτα κεφάλαια, όπου παρατίθενται λεπτομερώς; Αυτό μπορούμε να το συζητήσουμε, αλλά δεν αποτελεί λογοκλοπή με την έννοια τις εσκεμμένης απόκτησης πνευματικού υλικού».
«Ευτυχώς, Θεέ μου», αναφώνησε η Αννε Βιλ, η διασημότερη τηλεπαρουσιάστρια πολιτικών εκπομπών στη χώρα. Μετά την ευτυχή κατάληξη πρέπει όλοι να αναλογιστούμε πόσο σοβαρό θέμα είναι η ψυχική υγεία των δημοσιογράφων, έγραψε έτερος συνάδελφός της.
Η προτροπή όμως απευθύνεται και στο άλλο στρατόπεδο, τους φίλους της Αλεξάντρα Φέντερλ Σμιντ. Οσο αγνοείτο, έμπαιναν στο προφίλ του Ράιχελτ στα σόσιαλ μίντια και έγραφαν: «Είσαι ευχαριστημένος τώρα; Εχεις αίμα στα χέρια σου, Γιούλιαν!». «Θα λογαριαστούμε», απειλούσε ένα προφίλ με το όνομα «Πράσινη αστυνομία» και τη σημαία του ουράνιου τόξου ως άβαταρ.
Στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν υπάρχουν καλοί και κακοί, αθώοι ή ένοχοι. Ολοι είναι δυνάμει κτήνη και η ζωή απέχει από τον θάνατο ελάχιστα, όσο χρόνο χρειάζεται να ανέβει μια ανάρτηση.
