Kathimerini.gr
Πέτρος Παπακωνσταντίνου
Οι πιο κρίσιμες εκλογές της μεταπολεμικής περιόδου διεξάγονται σήμερα στη Γαλλία, καθώς η παράταξη της άκρας Δεξιάς, που συνδέεται ιστορικά με το δωσιλογικό καθεστώς του Βισύ, τον αντισημιτισμό και τη συμπάθεια προς τον φασισμό, διεκδικεί με αξιώσεις τον σχηματισμό κυβέρνησης ύστερα από την καταβαράθρωση του κεντρώου συνασπισμού του Εμανουέλ Μακρόν στον πρώτο γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών που ο ίδιος προκάλεσε.
H εναλλακτική λύση που φαίνεται να εξετάζει ο Μακρόν είναι μια κυβέρνηση τεχνοκρατών, με πρωθυπουργό την πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ ή κάποια άλλη υπερκομματική προσωπικότητα
Εχοντας κατακτήσει την πρώτη θέση με το 33% των ψήφων στις εκλογές της περασμένης Κυριακής, η Εθνική Συσπείρωση (RN) της Μαρίν Λεπέν φιλοδοξεί να κερδίσει σήμερα την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση ή, έστω, σχετική πλειοψηφία με μεγάλη διαφορά από την Αριστερά και το Κέντρο, ώστε να σχηματίσει κυβέρνηση υπό τον 28χρονο Ζορντάν Μπαρντελά, με στήριξη από σημαντικό κομμάτι της παραδοσιακής Δεξιάς. Ενώπιον αυτού του κινδύνου, ο Εμανουέλ Μακρόν σύρθηκε, εκών-άκων, στη λογική της συνεννόησης με τον αριστερό συνασπισμό Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) προκειμένου να αποτραπεί αυτό το ενδεχόμενο.
Καθώς οι εκλογές διεξάγονται σε μονοεδρικές περιφέρειες με πλειοψηφικό σύστημα (εκλέγεται ο πρώτος υποψήφιος σε κάθε περιφέρεια, έστω και με μία ψήφο διαφορά), η συνεννόηση προέβλεπε να αποσυρθούν οι ασθενέστεροι υποψήφιοι της Αριστεράς ή του Κέντρου, ώστε μην υπάρξει διασπάθιση των ψήφων τους απέναντι στον υποψήφιο ή στην υποψήφια της Ακροδεξιάς. Μετά τις αμοιβαίες αποσύρσεις, οι δημοσκοπήσεις προέβλεπαν ότι η Ακροδεξιά θα έρθει μεν πρώτη, αλλά πολύ μακριά από το όριο της κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας, με την Αριστερά καθαρά δεύτερη και τον προεδρικό συνασπισμό Ensemble (Μαζί) στην τρίτη θέση.
Η συνεννόηση με το NFP (Ανυπότακτη Γαλλία, Σοσιαλιστές, Πράσινοι, Κομμουνιστές) δεν ήταν καθόλου εύκολη απόφαση για τον Εμανουέλ Μακρόν. Στο διάστημα ανάμεσα στις ολέθριες, για το κόμμα του, ευρωεκλογές και στον πρώτο γύρο της περασμένης Κυριακής, ο Γάλλος πρόεδρος είχε τα πυρά του στραμμένα κυρίως εναντίον της Αριστεράς, την οποία κατηγορούσε ότι εννοεί να ανοίξει τα σύνορα για τους μετανάστες, να επιτρέψει την αλλαγή φύλου με απλή δήλωση στο δημαρχείο, να ασκήσει «οικονομική πολιτική τρελοκομείου», φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να κινδυνολογήσει για ενδεχόμενο «εμφυλίου πολέμου».
Ωστόσο, ανάγκα και θεοί πείθονται, και αυτό ισχύει και για τον επονομαζόμενο Δία της γαλλικής πολιτικής ζωής. Το πρωί της Δευτέρας, ο Μακρόν μάζεψε τους στενούς συμμάχους του στο Ελιζέ προς αναζήτηση τακτικής για την αποτροπή του ενδεχομένου εξαφάνισης του Κέντρου στη νέα Εθνοσυνέλευση. Ο πρώην πρωθυπουργός του Εντουάρ Φιλίπ, ο αρχηγός του συμμαχικού κόμματος MoDem και πολιτικός του μέντορας Φρανσουά Μπαϊρού και ο υπουργός Οικονομικών Μπρινό Λε Μερ είχαν ήδη χαράξει διμέτωπο αγώνα εναντίον τόσο του RN όσο και του NFP, με το μένος τους να στρέφεται εναντίον της Ανυπότακτης Γαλλίας (LFI) του Ζαν-Λικ Μελανσόν. Σε μια επίδειξη πραγματισμού (άλλοι μίλησαν για χαμαιλεοντισμό), ο Μακρόν τους υπενθύμισε, σύμφωνα με την εφημερίδα Le Monde, ότι χωρίς τις ψήφους της Αριστεράς στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2017 και του 2022, ούτε ο ίδιος ούτε οι θερμόαιμοι συνεργάτες του θα βρίσκονταν σε εκείνες τις καρέκλες.
Η αλήθεια είναι ότι η τακτική συνεννόηση δεν εφαρμόστηκε με τον ίδιο τρόπο από τις δύο πλευρές. Το NFP τήρησε στο 100% τη δέσμευσή του και απέσυρε όλους τους υποψηφίους του που ήρθαν τρίτοι στον πρώτο γύρο – άλλωστε, ο Μελανσόν ήταν ο πρώτος ηγέτης κόμματος που δεσμεύτηκε μονομερώς για κάτι τέτοιο από το βράδυ της Κυριακής. Ωστόσο, ο συνασπισμός του Μακρόν απέσυρε τους υποψηφίους του κυρίως εκεί όπου κάτι τέτοιο ευνοούσε τους Σοσιαλιστές και άλλες μετριοπαθείς συνιστώσες της Αριστεράς, αλλά τους κράτησε στην κούρσα σε πολλές περιπτώσεις όπου θα έπρεπε να τους αποσύρει προς όφελος της LFI.
Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: να μειωθεί όσο γίνεται περισσότερο η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της LFI, ώστε να δρομολογηθούν μετά τις εκλογές σενάρια για μια κυβέρνηση ευρείας συνεργασίας Κέντρου – Κεντροδεξιάς και μετριοπαθούς Αριστεράς. Εάν δεν προκύψει ανάλογη πλειοψηφία, η εναλλακτική λύση που φαίνεται να εξετάζει ο Μακρόν είναι μια κυβέρνηση τεχνοκρατών, με πρωθυπουργό την πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ ή κάποια άλλη υπερκομματική προσωπικότητα. Μια «λύση» που εφαρμόστηκε δύο φορές τα τελευταία χρόνια στην Ιταλία, μία με τον Μάριο Μόντι και μία με τον Μάριο Ντράγκι, κάτι που οδήγησε τελικά στην άνοδο μιας καραμπινάτης Ακροδεξιάς υπό την Τζόρτζια Μελόνι στην εξουσία.
Τα διαπιστευτήρια
Τον δρόμο της Τζόρτζια Μελόνι φαίνεται να ακολουθεί η Μαρίν Λεπέν, η οποία, τις τελευταίες ημέρες, έδωσε εγγυήσεις συστημικής συμπεριφοράς στις γαλλικές ελίτ και στους ισχυρούς συμμάχους της Γαλλίας. Κρατώντας ανέπαφο το ξενοφοβικό, αντιμεταναστευτικό έως και ρατσιστικό κομμάτι του προγράμματός του, ο Ζορντάν Μπαρντελά έβαλε στο συρτάρι πολυέξοδα φιλολαϊκά μέτρα όπως η αναθεώρηση της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, απέσυρε θέσεις που αμφισβητούσαν την Ε.Ε. και αναγνώρισε ότι το κόμμα του υπήρξε «αφελές» με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η ανταμοιβή δεν άργησε να έρθει. Εχοντας ήδη εξασφαλίσει την αμέριστη υποστήριξη του ομίλου Μπολορέ και του τηλεοπτικού του δικτύου, το RN επωφελήθηκε από την έκδηλη μεταστροφή του ομίλου Ντασό, στον οποίο ανήκει και η Le Figaro. Στο κύριο άρθρο της περασμένης Δευτέρας, η συντηρητική εφημερίδα υποστήριζε απερίφραστα ότι είναι απαράδεκτο να εξισώνονται η RN και η LFI, καθώς ο κύριος κίνδυνος προέρχεται από την Αριστερά και όχι από την άκρα Δεξιά.
Για την Ιστορία: ο ιδρυτής του ομίλου, Μαρσέλ Μπλοχ (αργότερα άλλαξε το όνομά του σε Ντασό), συνελήφθη από το καθεστώς του Βισύ, παραδόθηκε στους ναζί και βασανίστηκε στο κολαστήριο του Μπούχενβαλντ επειδή αρνήθηκε να λειτουργήσει η πολεμική του βιομηχανία για λογαριασμό του Χίτλερ. Ο εγγονός του, Λοράν Ντασό, σημερινός διευθυντής του ομίλου, έχει πεισθεί κατά τα φαινόμενα για τον εξαγνισμό της Μαρίν Λεπέν, έστω κι αν μια υποψήφια βουλευτής της φορούσε επιδεικτικά πηλήκιο των ναζί με σβάστικα στην προεκλογική περίοδο. O tempora, o mores!
