Kathimerini.gr
Γιάννης Παλαιολόγος
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Τη χορήγηση καθεστώτος υποψηφίων προς ένταξη στην Ε.Ε. χωρών στην Ουκρανία και τη Μολδαβία, αλλά όχι –προς το παρόν– στη Γεωργία συστήνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 23-24 Ιουνίου θα αποφασίσει αν θα εγκρίνει τις συγκεκριμένες συστάσεις. Ακόμα και στην περίπτωση των δύο πρώτων χωρών, η επιτροπή θέτει μια σειρά από όρους που θα πρέπει να εκπληρωθούν ώστε οι υποψηφιότητές τους να προχωρήσουν προς το επόμενο στάδιο (έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων). Η επιτροπή θα αξιολογήσει την πρόοδο των δύο χωρών στην εφαρμογή των όρων αυτών –επτά για την Ουκρανία, εννιά για τη Μολδαβία– στο τέλος του 2022. Για τη Γεωργία οι όροι που τίθενται πρέπει να εκπληρωθούν ως προϋπόθεση χορήγησης του καθεστώτος της υποψήφιας προς ένταξη χώρας. Αξιωματούχοι της επιτροπής εξηγούσαν πάντως ότι η χορήγηση της «ευρωπαϊκής προοπτικής» στη Γεωργία αποτελεί από μόνη της ένα πολύ σημαντικό βήμα.
Οπως ανακοίνωσε χθες σε συνέντευξη Τύπου, ντυμένη στα χρώματα της ουκρανικής σημαίας, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η Ουκρανία «έχει επιδείξει ξεκάθαρα την επιθυμία και τη δέσμευσή της να ενσωματώσει ευρωπαϊκές αξίες και πρότυπα». Για τη Μολδαβία τόνισε ότι έχει προχωρήσει σε «αποφασιστικά μεταρρυθμιστικά βήματα». Hδη, όπως σημείωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, η Ουκρανία έχει ενσωματώσει «το 70% των ευρωπαϊκών κανόνων και προτύπων», συμμετέχει σε σημαντικά ευρωπαϊκά προγράμματα (Horizon, Erasmus), ενώ πριν από τον πόλεμο είχε δημοσιονομικό έλλειμμα 2% του ΑΕΠ και χρέος κάτω από 50% του ΑΕΠ.
Η Ουκρανία, πρόσθεσε η κ. Φον ντερ Λάιεν, είναι μια ζωτική κοινοβουλευτική δημοκρατία με μια ανθεκτική δημόσια διοίκηση, που κρατάει τη χώρα σε λειτουργία, παρά τη ρωσική εισβολή. Eχει επίσης συστήσει τους αναγκαίους θεσμούς για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, τον έλεγχο του σώματος των εισαγγελέων και την καταπολέμηση της διαφθοράς και της επιρροής των ολιγαρχών.
Η πρόκληση τώρα, όπως είπε, είναι οι θεσμοί αυτοί να λειτουργήσουν, με την επιλογή των κατάλληλων ατόμων. Οσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα, η Ουκρανία έχει συμμορφωθεί «με το 80% των συστάσεων της Επιτροπής της Βενετίας», με τη βασική εναπομείνασα εκκρεμότητα να αφορά τη νομοθεσία για τις εθνικές μειονότητες. «Συμπερασματικά: πολλά έχουν επιτευχθεί, αλλά υπάρχει σημαντικό έργο που μένει να γίνει», κατέληξε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Πολύς δρόμος
Σχετικά με τη Μολδαβία η πρόεδρος της επιτροπής τόνισε ότι έχει «πολύ δρόμο να διανύσει», ειδικά όσον αφορά τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης. Σχετικά με τη Γεωργία, όπως σημειώνεται στο σχετικό ανακοινωθέν, οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν υπονομεύσει την πρόοδο της χώρας όσον αφορά την εδραίωση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η κ. Φον ντερ Λάιεν επέμεινε ότι η γνώμη της Κομισιόν βασίστηκε σε αναλυτική αποτίμηση της κατάστασης στην Ουκρανία και ότι η διαδικασία διεύρυνσης όσον αφορά τη συγκεκριμένη χώρα θα γίνει με αξιοκρατικά κριτήρια. Αξιωματούχοι της Ε.Ε. υπενθύμιζαν ότι βάσει της νέας μεθοδολογίας της διεύρυνσης, είναι πιθανό να αναστραφεί η πρόοδος μιας χώρας στις διαπραγματεύσεις – ακόμα και να της αφαιρεθεί το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη.