REUTERS, A.P.
Πριν από δύο χρόνια, εν μέσω πανδημίας της COVID-19, ο τότε υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σούνακ άναψε κεριά στο κατώφλι της κατοικίας του, στο νούμερο 11 της Ντάουνινγκ Στριτ, για να τιμήσει το Ντιβάλι, την ινδουιστική γιορτή των Φώτων. Τα παιχνίδια της τύχης το έφεραν έτσι που χθες, την ημέρα που οι ινδουιστές του βορείου ημισφαιρίου γιόρταζαν το φετινό Ντιβάλι, ο Σούνακ γινόταν ο πρώτος ομόθρησκός τους πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, για να μετακομίσει στο διπλανό οίκημα της παγκοσμίως διάσημης οδού του Λονδίνου.
Το Μπιγκ Μπεν έδειχνε 2 μ.μ. όταν ολοκληρώθηκε η διαδικασία fast track για την εκλογή διαδόχου της Λιζ Τρας. Λίγα λεπτά νωρίτερα, η αρχηγός των Συντηρητικών στη Βουλή των Κοινοτήτων, Πένι Μόρντοντ, η μοναδική εκείνη τη στιγμή αντίπαλος του Σούνακ, είχε ανακοινώσει ότι αποσύρεται από την κούρσα διαδοχής, αφού δεν κατάφερε να εξασφαλίσει υποστήριξη από τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό των 100 βουλευτών. Ουσιαστικά, η άνοδος του Σούνακ στην πρωθυπουργία είχε δρομολογηθεί από το βράδυ της Κυριακής, όταν ο πρώην πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε ότι δεν θα έθετε, τελικά, υποψηφιότητα, διότι «δεν μπορείς να κυβερνήσεις αποτελεσματικά εάν δεν έχεις ένα ενωμένο κόμμα στο Κοινοβούλιο».
Ο νεότερος δύο αιώνων
Με την τρίτη αλλαγή φρουράς στην Ντάουνινγκ Στριτ σε διάστημα μικρότερο των δύο μηνών, έσπασαν αρκετά ρεκόρ στη σύγχρονη πολιτική Ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου: η Λιζ Τρας, η πλέον βραχύβια πρωθυπουργός της χώρας από το 1827, έδωσε τη σκυτάλη στον 42χρονο Ρίσι Σούνακ, τον νεότερο στο ανώτατο πολιτικό αξίωμα εδώ και δύο αιώνες. Αν και υστερεί του Τζόνσον στην ικανότητα επικοινωνίας με το ευρύτερο εκλογικό σώμα, ο Σούνακ υποστηρίχθηκε από την πλειοψηφία της κοινοβουλευτικής ομάδας των Τόρις ως ο μόνος εκ των υποψηφίων που θα μπορούσε να εμπνεύσει εμπιστοσύνη στις διεθνείς αγορές και να κυβερνήσει με σταθερό χέρι το σκάφος της εθνικής οικονομίας στις άγριες θάλασσες που δοκιμάζουν τις αντοχές της αυτή την περίοδο.
Γεννημένος στο Σαουθάμπτον από γονείς ινδικής καταγωγής, που μετανάστευσαν στην Αγγλία από την Αφρική, ο Σούνακ είναι –χάρη και στην τεράστια περιουσία της συζύγου του– ένας από τους πλουσιότερους πολιτικούς του Ουεστμίνστερ. Προτού αναμειχθεί με την πολιτική, εργάστηκε στην Goldman Sachs και υπήρξε μέτοχος hedge fund. Στο δημοψήφισμα του 2016 στρατεύθηκε υπέρ του Brexit, για να ανταμειφθεί από τον Τζόνσον με το υπουργείο Οικονομικών όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. Έγινε δημοφιλής σε εργαζομένους και επιχειρήσεις χάρη στις γενναίες επιδοτήσεις την περίοδο της πανδημίας, αν και το αντίτιμο ήταν ο υπέρογκος δημόσιος δανεισμός και η δραματική αύξηση των φόρων. Παρότι έχασε τη μάχη διαδοχής του Τζόνσον (ήρθε δεύτερος, πίσω από την Τρας), εμφανίστηκε γρήγορα δικαιωμένος, καθώς είχε προειδοποιήσει την απερχόμενη πρωθυπουργό ότι το πρόγραμμά της για γενναίες μειώσεις φόρων θα οδηγούσε σε οικονομική καταστροφή.
Ο Σούνακ είναι –χάρη και στην τεράστια περιουσία της συζύγου του– ένας από τους πλουσιότερους πολιτικούς του Ουεστμίνστερ. Μετά την εκλογή του, μιλώντας στους βουλευτές των Τόρις κατέστησε σαφές ότι προτεραιότητά του είναι η αποκατάσταση της οικονομικής σταθερότητας, κάτι που μεταφράζεται ως οιωνός δυσάρεστων, για πολλούς, μέτρων. [AP Photo/Aberto Pezzali]
Στην πρώτη του ομιλία στην κοινοβουλευτική ομάδα των Τόρις μετά την εκλογή του, ο Σούνακ κατέστησε σαφές ότι προτεραιότητά του θα είναι η αποκατάσταση της οικονομικής σταθερότητας, κάτι που μεταφράζεται ως οιωνός δυσάρεστων, για πολλούς, μέτρων. Ο νέος ηγέτης των Συντηρητικών, ο οποίος αναμένεται να αναλάβει επίσημα τα πρωθυπουργικά του καθήκοντα σήμερα, αναγνώρισε ότι η χώρα αντιμετωπίζει «σοβαρή οικονομική δοκιμασία» και ότι οι Συντηρητικοί βρίσκονται μπροστά σε «υπαρξιακή κρίση», όπου το δίλημμα είναι «ενωνόμαστε ή πεθαίνουμε».
Περί πρόωρων εκλογών
Από την πλευρά τους, τα κόμματα της αντιπολίτευσης (οι Εργατικοί, οι Σκωτσέζοι αυτονομιστές και οι Φιλελεύθεροι) τον συνεχάρησαν μεν για την εκλογή του, αλλά επέμειναν πως η μόνη λύση για την έξοδο της Βρετανίας από την οικονομική και πολιτική κρίση είναι οι πρόωρες εκλογές. Κάτι που ο Σούνακ και το κόμμα του θέλουν πάση θυσία να αποφύγουν, μιας και οι δημοσκοπήσεις έδιναν, τουλάχιστον μέχρι χθες, προβάδισμα της τάξης των 30 μονάδων στους Εργατικούς.
Ενθουσιασμός στις αγορές
«Οι αγορές έχουν εμπιστοσύνη γιατί γνωρίζουν το είδος πρωθυπουργού που θα είναι ο Ρίσι Σούνακ, καθώς τον γνωρίζουν ήδη ως υπουργό Οικονομικών». Η δήλωση αυτή του Ντάνι Χιούζον, αναλυτή της Aj Bell, συνοψίζει τη σχεδόν ενθουσιώδη αντίδραση με την οποία υποδέχθηκαν χθες τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια τον Ρίσι Σούνακ ως νέο πρωθυπουργό της Βρετανίας.
Η στερλίνα σημείωσε άνοδο 0,4% φτάνοντας στο 1,13 δολ. και ο δείκτης FTSE 100 του χρηματιστηρίου του Λονδίνου με τις ως επί το πλείστον εξωστρεφείς εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης έκλεισε με κέρδη 0,64%. Ομοίως και ο δείκτης FTSE 250 των εταιρειών που απευθύνονται στην εσωτερική αγορά της Βρετανίας έκλεισε επίσης με κέρδη της τάξης του 0,8%.
Η ευφορία δεν περιορίστηκε στην αγορά της Βρετανίας, αλλά κατέλαβε το σύνολο των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, που έπειτα από το πρόσφατο χάος, απότοκο των πειραμάτων της Βρετανίδας πρωθυπουργού Λιζ Τρας, βλέπει στο πρόσωπο του Σούνακ έναν πολιτικό με σύνεση και φιλικό προς την αγορά. Το χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης έκλεισε με άνοδο 1,58% και του Παρισιού με άνοδο 1,59%.
