Του Γιάννη Ιωάννου
Η εκλογή Τραμπ -που σηματοδοτεί την επιστροφή του μετά την περίοδο 2016-2020 στο τιμόνι του Λευκού Οίκου, δεν είναι άγνωστη ως προς το αποτύπωμα της εξωτερικής πολιτικής που θα ακολουθήσει στα ανοικτά, μετά την περίοδο 2022-2023, πολεμικά μέτωπα από την Ουκρανία μέχρι την Λωρίδα της Γάζας. Πέραν των υπερβολών ο Ντόναλντ Τραμπ είναι γνώριμος ως προς τις προσεγγίσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής που επηρεάζουν άμεσα τις διεθνείς εξελίξεις τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ουκρανικό: O πόλεμος στην Ουκρανία οδεύει προς τον τέταρτο χρόνο του μετά την ρωσική εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022. Ο Τραμπ πολλάκις, τόσο προεκλογικά όσο και μετά την ρωσική εισβολή, έχει σταθεί επικριτικά απέναντι στην λευκή επιταγή της Δύσης να στηρίζει στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά το Κίεβο και έχει επαναλάβει την άποψη ότι ο ίδιος μπορεί να επιβάλλει άμεσα ειρήνη καλώντας σε συνομιλίες τον Ζελένσκι και τον Πούτιν. Το Ουκρανικό θα είναι, ιδίως το 2025, το κατεξοχήν πεδίο τεσταρίσματος της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και δη του Τραμπ ο οποίος δεν έχει ουδέποτε κρύψει την φιλορωσική του στάση και που, επίσης, έχει κατηγορηθεί για απευθείας σχέσεις με μέλη της ολιγαρχίας του Πούτιν καθώς και για την ρωσική ανάμιξη στις αμερικανικές εκλογές του 2016. Ωστόσο δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως οι ΗΠΑ υπό τον Τραμπ θα εγκαταλείψουν πλήρως την Ουκρανία ενώ τεράστιας σημασίας αποτελεί και το πως θα σχηματοποιηθεί μια ειρηνευτική φόρμουλα -σε σχέση πάντα με την δεύτερη συμφωνία του Μινσκ, το 2015.
Μέση Ανατολή: Η Μέση Ανατολή διαφέρει αρκετά από αυτή της περιόδου 2016-2020 ιδίως μετά τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς και την απευθείας, πλέον, αναμέτρηση του Ισραήλ με το Ιράν. Η πολιτική Τραμπ στην περιοχή δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί ως προς την διάσταση στήριξης του Ισραήλ από τις ΗΠΑ. Επί Τραμπ εξάλλου οι ΗΠΑ μετακίνησαν την πρεσβεία τους στο Ισραήλ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ. Ωστόσο η αμερικανική εξωτερική πολιτική στις χώρες ΜΕΝΑ την περίοδο 2016-2020 έχει να δείξει αντιφατικά δείγματα γραφής: Απόρριψη, και ακολούθως απομάκρυνση, από την συμφωνία Ιράν-Δύσης για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αλλά και τις «συμφωνίες του Αβραάμ» (2020) για την ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με κράτη του αραβομουσουλμανικού κόσμου. Εξουδετέρωση του Κασίμ Σολεϊμανί των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης αλλά και back-channel διπλωματία μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ. Το μόνο σίγουρο είναι πως ο συνδυασμός Τραμπ στον Λευκό Οίκο και Νετανιάχου στην εξουσία του κράτους του Ισραήλ δεν δείχνει προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης των στρατιωτικών επιχειρήσεων και βγάζει εντελώς εκτός κάδρου τον διάλογο στο Μεσανατολικό.
Ανατολική Μεσόγειος: Aυτό που κατεξοχήν δεσπόζει -και αφορά άμεσα και έμμεσα Κύπρο και Ελλάδα- στην εξωτερική πολιτική της δεύτερης θητείας Τραμπ ως προς την ανατολική Μεσόγειο είναι η Τουρκία. Μετά το 2016 οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας μπήκαν σε ένα ιδιαίτερο πλέγμα προβλημάτων και επιμέρους δυναμικών ωστόσο επί θητείας Μπάιντεν, ο τελευταίος αρνήθηκε τον διάλογο με τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν. Ο Τραμπ έχει αποτύπωμα στην Τουρκία -επιχειρηματικό και επιρροής- και παράλληλα αυτό που καθίσταται σαφές είναι πως στο περιβάλλον Ερντογάν επιθυμούν επανακαθορισμό των σχέσεων μέσω διαλόγου -που ο Μπάιντεν αρνούνταν και ο Τραμπ δεν θα αρνηθεί. Επιπλέον το 2016 η κυβέρνηση Τραμπ έδωσε ουσιαστικά το πράσινο φως στην Τουρκία να επέμβει στρατιωτικά στη βόρεια Συρία για το Κουρδικό και επιπλέον την περίοδο 2016-2020 υπήρξε συστηματική επικοινωνία Ερντογάν-Λευκού Οίκου για σειρά ζητημάτων.
