Του Βασίλη Νέδου
Το τετ α τετ του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν στο Λονδίνο πραγματοποιήθηκε υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας, στο μοτίβο που έχει επιχειρηθεί να κρατηθεί από την αρχή της προσπάθειας δημιουργίας λειτουργικών διαύλων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Το τετ α τετ για την προετοιμασία της επίσκεψης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Aγκυρα, τη Δευτέρα 13 Μαΐου, ελλείψει παρουσίας τρίτου ατόμου, προφανώς γίνεται αντιληπτό ως άτυπο, ενώ το περιεχόμενο της συνάντησης που διήρκεσε 2,5 ώρες κρατήθηκε μυστικό.
Ο κ. Γεραπετρίτης με το κυβερνητικό «Εμπραέρ» έφθασε στο αεροδρόμιο του Λούτον το μεσημέρι του Σαββάτου και έως το βράδυ είχε επιστρέψει. Πέρα, βεβαίως, από το δημόσια διατυπωμένο ζητούμενο, που είναι η επιμήκυνση του κλίματος νηνεμίας για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα είναι δυνατόν και η προετοιμασία της μετάβασης του κ. Μητσοτάκη στην Αγκυρα, είναι εύλογα τα ερωτήματα περί του εάν οι συνομιλίες Γεραπετρίτη – Φιντάν αγγίζουν θέματα που βρίσκονται στον πυρήνα των ελληνοτουρκικών διαφορών. Ουσιαστικά, πάντως, δεδομένης και της γενικότερης διεθνούς κατάστασης, η συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν λειτούργησε και ως ενός είδους προσπάθεια να επιβεβαιωθεί ότι η κατάσταση στα ελληνοτουρκικά παραμένει υπό έλεγχο.
Από πέρυσι το καλοκαίρι, στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, οι δύο υπουργοί έχουν συναντηθεί συνολικά έξι φορές, στο πλαίσιο της εντολής που έλαβαν από τους κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν να συντονίζουν πολιτικά τους τρεις διαύλους επαφών: πολιτικός διάλογος, ΜΟΕ, θετική ατζέντα. Και οι υπόλοιπες ανεπίσημες συναντήσεις Γεραπετρίτη – Φιντάν ανακοινώθηκαν εκ των υστέρων. Υπενθυμίζεται ότι ήδη προ εβδομάδων, μέσω διπλωματικών πηγών, είχε δημοσιοποιηθεί ότι οι δύο υπουργοί Εξωτερικών αναζητούν χρόνο για ακόμη μία συνάντηση πριν από την επίσκεψη Μητσοτάκη στην Αγκυρα.
Πάντως, στις 13 Μαΐου σχεδιάζεται οι συζητήσεις να έχουν καταλήξει σε ορισμένα παραδοτέα, με πρώτο εκείνο που εκκρεμεί κάποιους μήνες, δηλαδή τη στενότερη συνεργασία στο επίπεδο της Πολιτικής Προστασίας. Από πλευράς Ελλάδας γίνεται, επίσης, μια προσπάθεια αναβάθμισης του προξενείου στην Αδριανούπολη, ενώ προχωρημένες είναι οι συζητήσεις για την επιστροφή στην Τουρκία κάποιων αρχαίων νομισμάτων που εντοπίστηκαν από τις ελληνικές αρχές και αποτελούν προϊόν αρχαιοκαπηλίας. Βρίσκεται, επίσης, υπό συζήτηση και η δημιουργία του συμβουλίου οικονομικής συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας.
Στα πιο χειροπιαστά αποτελέσματα των ελληνοτουρκικών συμφωνιών, από σήμερα τίθεται σε ισχύ η δυνατότητα Τούρκων τουριστών να επισκέπτονται από συγκεκριμένα τουρκικά παράλια και τα υπόλοιπα πέντε, από τα συνολικά δέκα ελληνικά νησιά, με βίζα επτά ημερών και άμεση έγκρισή της. Συγκεκριμένα από σήμερα, μετά από Χίο, Κω, Λέσβο, Ρόδο και Σάμο, οι Τούρκοι τουρίστες θα μπορούν να επισκέπτονται τη Λέρο, τη Λήμνο, την Κάλυμνο, το Καστελλόριζο και τη Σύμη.