Kathimerini.com.cy
Κρατικές δαπάνες - SOS
Το εξοδολόγιο των ευρωπαϊκών κρατών παραμένει ψηλό ακόμη και τώρα που η πανδημία ανήκει στο παρελθόν και η οικονομία επέστρεψε στην κανονικότητα. Η ανησυχία σε σχέση με τις κρατικές δαπάνες εντείνεται αφού στο κάδρο μπαίνουν νέες προκλήσεις που θα απαιτήσουν περισσότερες δαπάνες όπως είναι η κλιματική αλλαγή, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η γήρανση του πληθυσμού. Η συνέχεια κρίνεται ως άκρως προβληματική καθώς δεν υπάρχουν σήμερα οι μηχανισμοί που θα αναγκάσουν τα κράτη να εφαρμόσουν λιτότητα και να «χτίσουν» τα δημοσιονομικά μαξιλάρια που θα απαιτηθούν. Απουσιάζουν επίσης τα κίνητρα τα οποία ίσως να επέτρεπαν σε ορισμένες περιπτώσεις οι απόψεις των τεχνοκρατών να εισακούονταν από τους πολιτικούς.
Ο χρόνος θα δείξει
Η ΕΚΤ υλοποιεί το τελευταίο διάστημα τον μεγαλύτερο κύκλο περιοριστικής πολιτικής στην ιστορία της Ευρωζώνης. Σε αυτή τη διαδικασία τα επιτόκια στο ευρώ αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω κατά 400 μονάδες βάσης. Η πιστωτική επέκταση ήδη άρχισε να επηρεάζεται, ενώ η εξυπηρέτηση του χρέους σε δάνεια κυμαινόμενης βάσης επιβαρύνουν τον ήδη βεβαρημένο προϋπολογισμό των νοικοκυριών. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, η ανάπτυξη είναι αναιμική και αναμένεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω. Η μείωση του πληθωρισμού που παρατηρείται είναι κατά βάση αποτέλεσμα των τιμών ενέργειας και της πλήρους επαναφοράς των αλυσίδων τροφοδοσίας. Οι αυξήσεις των επιτοκίων δεν έχουν ακόμη επενεργήσει στην εξέλιξη του πληθωρισμού, κάτι που αναμένεται να επισυμβεί στα επόμενα τρίμηνα. Τότε που θα διαφανεί αν οι κινήσεις στα επιτόκια ήταν υπερβολικές ή αν πρέπει να γίνουν ακόμα περισσότερες.
Ο ρόλος των υπηρεσιών
Ο τομέας των υπηρεσιών αποτελεί τον πλέον νευραλγικό τομέα της ευρωπαϊκής οικονομίας αφού το 75% των θέσεων εργασίας βρίσκονται στις υπηρεσίες. Σε επίπεδο προστιθέμενης αξίας, ο τομέας των υπηρεσιών συνεισφέρει περισσότερο από το 70%. Στην μάχη κατά του πληθωρισμού αυτή η πραγματικότητα δυσκολεύει τα πράγματα, αφού το κόστος προσωπικού που συμμετέχει σημαντικά στη διαμόρφωση των τιμών στις υπηρεσίες βρίσκεται σε ανοδική τροχιά λόγω των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά εργασίας. Αυτό από μόνο του είναι αρκετός λόγος για να συνεχίσουν οι τιμές να πιέζονται προς τα πάνω.
Βίαιη αναπροσαρμογή
Οι εκλογές στην Τουρκία ολοκληρώθηκαν και η ζωή επιστρέφει στην κανονικότητα για την τουρκική οικονομία που έχει συσσωρεύσει το προηγούμενο διάστημα σημαντικά προβλήματα στο μέτωπο του πληθωρισμού. Η νέα επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας στην πρώτη της πράξη αποφάσισε να αυξήσει τα επιτόκια εγκαταλείποντας τα ανορθόδοξα οικονομικά του προέδρου Ερντογάν σε μια προσπάθεια να ελέγξει τον πληθωρισμό που σήμερα βρίσκεται στο 40%. Η αύξηση που αποφασίστηκε ήταν της τάξης των 750 μονάδων βάσης, διαμορφώνοντας το βασικό επιτόκιο στο 15%. Σύμφωνα με τους οικονομολόγους η προχθεσινή απόφαση, αν και προς τη σωστή κατεύθυνση, υπολείπεται του στόχου που θα πρέπει να τεθεί στο 20%.
Επιστροφή στις αυξήσεις
Η παύση που αποφάσισε η Fed στη συνεδρίαση του Ιουνίου αποδεικνύεται μια ανάπαυλα στην άνοδο των επιτοκίων. Ο πληθωρισμός σύμφωνα με τον επικεφαλής της τράπεζας, κινείται ανεξέλεγκτος, γεγονός που αναγκάζει τη νομισματική αρχή να επανέλθει συνεχίζοντας τις προς τα πάνω αναθεωρήσεις των επιτοκίων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που αφήνονται να διαρρέουν, τους επόμενους μήνες και μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να αναμένονται ακόμα δύο αυξήσεις του 0,25% κάθε φορά.
Σχέση εξάρτησης
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εκτός όλων των άλλων έχει προκαλέσει και την αναβίωση του ψυχροπολεμικού κλίματος, αυτήν την φορά μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Σε αυτό το σκηνικό η Ευρώπη νομοτελειακά έρχεται ακόμη πιο κοντά στις ΗΠΑ αυξάνοντας τη σχέση εξάρτησης με την υπερδύναμη. Ενώ όμως συμβαίνει αυτό, η μεγάλη υποχώρηση της Ευρώπης στα ζητήματα ανταγωνιστικότητας μετατρέπει αυτήν τη σχέση σε σχέση εξάρτησης για σημαντικούς τομείς όπως είναι η τεχνολογία, η ασφάλεια και οι ξένες επενδύσεις.
