ΔΗΚΤΗΣ
Απαραίτητη και άκρως σημαντική
Η περίοδος της πανδημίας οδήγησε τα κράτη να υπερδανειστούν προκειμένου να στηρίξουν μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Αυτά τα δάνεια πέραν του ότι χρειάζεται να εξυπηρετηθούν σε μια συγκυρία οικονομικής ύφεσης, το μέλλον επιφυλάσσει και την ανάγκη να υπάρξει δημοσιονομική προσαρμογή. Με απλά λόγια πρέπει τα κράτη να μειώσουν τις δαπάνες τους για να μπορέσουν να συμβάλουν στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού που αυτή την περίοδο είναι το μεγάλο αγκάθι. Στην περίπτωση της Κύπρου οι αστόχευτες δαπάνες του δημοσίου θα πρέπει να κοπούν. Σε αυτές περιλαμβάνεται και η απόδοση της ΑΤΑ που δίνεται οριζόντια σε όλους τους δημόσιους υπαλλήλους ανεξαρτήτως μισθολογικής κλίμακας. Από ένα επίπεδο μισθού και πάνω η ΑΤΑ τροφοδοτεί τον πληθωρισμό και αν αναλογιστούμε ότι σε απόλυτους αριθμούς η μεγαλύτερη δαπάνη που αφορά στην ΑΤΑ κατευθύνεται στα ψηλά μισθολογικά στρώματα τότε η συζήτηση αυτή πρέπει να γίνει άμεσα καθώς κρίνεται ως απαραίτητή και άκρως σημαντική.
Να δούμε τι μας ταιριάζει
Η αύξηση των επιτοκίων στοιχειώνει τις επιχειρήσεις που στο παρελθόν συσσώρευσαν μεγάλα χρέη. Η προηγούμενη περίοδος με τα πολύ χαμηλά επιτόκια, σε συνδυασμό με τις κρίσεις που διαδέχονταν η μια τη άλλη, υπήρξαν οι κύριες αιτίες γιατί αρκετές επιχειρήσεις σήμερα παρουσιάζουν μεγάλο δανεισμό στους ισολογισμούς τους. Σήμερα όμως η εξυπηρέτηση αυτού του χρέους γίνεται βουνό με αποτέλεσμα πλείστες επιχειρήσεις προκειμένου να ανταποκριθούν στις τραπεζικές τους υποχρεώσεις να αναστέλλουν τα επενδυτικά τους προγράμματα. Αυτή δεν είναι μια υγιής συνθήκη σε μια οικονομία που στηρίζεται στην επιχειρηματικότητα για να αναπτυχθεί. Η επιθετική άνοδος των επιτοκίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο φαίνεται να αποτελεί το βασικό σενάριο της ΕΚΤ για την συνέχεια. Σε εθνικό επίπεδο απαιτείται να υπάρξει συζήτηση με στόχο να ληφθούν μέτρα που να είναι συμβατά με το δικό μας αναπτυξιακό πρότυπο πριν να είναι αργά.
Η δύναμη των προσδοκιών
Να ξεχάσουμε τα προ πανδημίας επίπεδα του πληθωρισμού και των επιτοκίων διαμηνύουν τεχνοκράτες της Φρανκφούρτης. Για πολλά χρόνια οι προσδοκίες των οικονομολόγων και των επιχειρηματιών συνέτειναν στην διατήρηση των επιτοκίων στα χαμηλά σε μια περίοδο που εκφραζόταν η πεποίθηση ότι αυτή η κατάσταση θα συνεχιστεί για πάντα. Το πληθωριστικό σοκ που έφερε το τέλος των lockdowns ήρθε για να τα ανατρέψει όλα και να θέσει τις προσδοκίες προς την αντίθετη κατεύθυνση. Πλέον κανένας δεν αναμένει πληθωρισμό στο 1% και επιτόκια στο μηδέν. Αυτή η νέα κατάσταση πραγμάτων σημαίνει ότι ο πληθωρισμός και τα επιτόκια δεν πρόκειται να επανέλθουν στα προ πανδημίας επίπεδα χωρίς ένα μεγάλο σοκ, ανάλογο της covid19.
Αγκυλώσεις και ευκαιρίες
Η κατάρρευση του οικοσυστήματος των κρυπτονομισμάτων που παρατηρήθηκε το 2022 υπήρξε πρωτόγνωρη. Η μπάλα πλέον βρίσκεται στην πλευρά των κεντρικών τραπεζών για να παρουσιάσουν τις δικές τους λύσεις σε μια εποχή που ο κόσμος κινείται με γοργούς ρυθμούς προς την ψηφιοποίηση. Αν και οι επιλογές είναι συγκεκριμένες, το μεγάλο ερώτημα παραμένει αν οι κεντρικές τράπεζες θα ξεπεράσουν τις αγκυλώσεις τους για τον ρόλο των ψηφιακών νομισμάτων στο μέλλον. Επιπλέον ως επόπτες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το θέμα των εμπορικών τραπεζών οι οποίες θα έχουν να αντιμετωπίσουν μια μεγάλη πρόκληση σε σχέση με τις καταθέσεις τους που σήμερα είναι η ατμομηχανή των εργασιών τους.
Τεχνολογική τρικυμία
Η κρίση στον τεχνολογικό κλάδο εξελίσσεται χωρίς τέλος. Τον δρόμο που χάραξαν οι Meta (11.000 απολύσεις) και Amazon (18.000 απολύσεις) προτίθεται να ακολουθήσει και η Microsoft η οποία μειώνει τις θέσεις εργασίας κατά 10.000 ή 5% του συνόλου. Η απόφαση λήφθηκε εν αναμονή της ύφεσης που προβλέπεται σε αρκετές χώρες όπου δραστηριοποιείται η εταιρεία ενώ γίνεται λόγος και για την επιφυλακτικότητα των καταναλωτών στις δαπάνες τεχνολογίας.
