ΔΗΚΤΗΣ
Ο μπαμπούλας της ενέργειας επέστρεψε, καθώς οι προβλέψεις για την αγορά πετρελαίου διατηρούν ζωντανούς τους φόβους για συνέχιση της ακρίβειας. Ως αποτέλεσμα η ΕΚΤ προχώρησε στην δέκατη διαδοχική άνοδο των επιτοκίων διαμορφώνοντας το βασικό στο 4%. Σύμφωνα με τις δηλώσεις της επικεφαλής της ΕΚΤ, το επιτόκιο στα υφιστάμενα επίπεδα είναι δυνατόν εφόσον διατηρηθεί για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα να προκαλέσει την επιθυμητή μείωση του πληθωρισμού στο 2%. Η συγκεκριμένη δήλωση μπορεί να ερμηνευθεί και ως παραδοχή ότι φτάσαμε στο τέλος του δρόμου.
Μόνιμη απώλεια
Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη της παγκόσμιας τράπεζας, η οικονομική επίδραση μια φυσικής καταστροφής όπως σεισμός ή πλημμύρα μπορεί να «κοστίσει» από 7% μέχρι 17% του ΑΕΠ μιας χώρας, αναλόγως της έκτασης του προβλήματος. Από αυτή την άποψη είναι οικονομικά επωφελές να επενδύονται χρήματα στην πρόληψη, αφού οι συνέπειες της αδράνειας είναι πολλαπλάσιες. Οι πρόσφατες καταστροφές στην Θεσσαλία εκτιμάται πως θα απαιτήσουν μέχρι και 5 δισ. ευρώ για ανάκτηση των υποδομών που χάθηκαν και επαναφορά της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό όμως δεν μπορεί άμεσα να μετρηθεί καθώς θα απαιτηθούν χρόνια αποκατάστασης σε μια περιοχή που ο πληθυσμός είναι ηλικιωμένος, και άρα ο κίνδυνος να προέλθει μόνιμη απώλεια της οικονομικής δραστηριότητας είναι ορατός.
Να κοπάσουν οι πανηγυρισμοί
Τα περιθώρια κερδοφορίας των τραπεζών διευρύνονται, όμως οι επόπτες καλούν τις τράπεζες να είναι προσεκτικές γιατί αυτό δεν πρόκειται να διαρκέσει για πάντα. Ο λόγος έχει να κάνει με την μεγάλη καθυστέρηση να αποδοθεί τόκος στους καταθέτες, κάτι που όμως αρχίζει να ομαλοποιείται. Καθώς προχωρά η ομαλοποίηση των συνθηκών στην καταθετική βάση, η προσοχή στρέφεται στην ποιότητα του ενεργητικού και στις προβλέψεις. Αυτή εξάλλου είναι και η φυσική εξέλιξη της απότομης αύξησης των επιτοκίων η οποία μπορεί μεσοπρόθεσμα να είναι επιζήμια για τους τραπεζικούς ισολογισμούς παρά τις περί του αντιθέτου απόψεις που είχαν αρχικά δημιουργηθεί.
Ώρα για κανονικότητα
Η κερδοφορία των τραπεζών μετά από μεγάλη περίοδο αρνητικών επιδόσεων είναι λογικό να πυροδοτεί αυξήσεις στις πληρωμές σε μετόχους και διευθυντές υπό την μορφή μερισμάτων και μπόνους. Αν και απόλυτα κατανοητή αυτή η ανάγκη, καθώς είναι σημαντικό οι τράπεζες να καταστούν ξανά ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, η συγκυρία προσφέρεται και για επενδύσεις. Περιοχές που θα μπορούσαν να απορροφήσουν μέρος της απροσδόκητης κερδοφορίας είναι η πράσινη μετάβαση, η ψηφιοποίηση και η κυβερνοασφάλεια. Με άλλα λόγια ώρα για κανονικότητα με το βλέμμα στις προκλήσεις που έρχονται.
Επιφυλάξεις για φορολόγηση
Είναι λογικό η μεγάλη άνοδος των τραπεζικών κερδών να έχει ανοίξει την όρεξη όλων των ενδιαφερόμενων μερών (stakeholders). Σε αυτά περιλαμβάνεται και το κράτος που συμμετέχει μέσω της είσπραξης φόρων. Η συζήτηση για έκτακτη φορολόγηση των απροσδόκητων κερδών έχει ξεκινήσει σε διάφορα σημεία της Ευρώπης προκαλώντας αντιδράσεις. Μεγάλο ενδιαφέρον έχει πάντα και η άποψη των εποπτών, αφού δίνει το στίγμα της θεσμικής προσέγγισης. Σύμφωνα με την ΕΚΤ το ενδεχόμενο της φορολόγησης αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη καθώς, αφενός, τα κέρδη αυτά είναι προσωρινά και, αφετέρου, η δυνατότητα που προσφέρεται με τα επιπλέον κέρδη θα ήταν καλό να επενδυθούν προς την κατεύθυνση ενίσχυσης των επιχειρηματικών μοντέλων των τραπεζών.
Αυξημένη επιφυλακή
Το ύψος των επιτοκίων προβληματίζει τους ειδικούς για την πορεία της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας μεσοπρόθεσμα. Η προσοχή σύμφωνα με τις αναλύσεις τους θα πρέπει να στραφεί στην αγορά ακινήτων ως η μεγαλύτερη πηγή κινδύνου αυτή την περίοδο. Προς αυτή την κατεύθυνση γίνεται προτροπή προς τις τράπεζες να αξιολογήσουν με προσοχή τους κινδύνους στο χαρτοφυλάκιό τους και να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες εφαρμόζοντας πλήρως τους κανόνες. Αυτό πάντως που είναι σημαντικό και ευχή όλων είναι να παραμείνει έτσι ό,τι αφορά στη διατήρηση της ομαλότητας και η αποφυγή δυσάρεστων εξελίξεων τύπου Credit Suisse.
