Kathimerini.gr
Μανώλης Κωστίδης
Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολουθούν στην Τουρκία το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ και όλοι ομολογούν πως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα προτιμούσε τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, λόγω των προσωπικών σχέσεων που έχουν αναπτύξει οι δύο άνδρες, όπως και οι γαμπροί τους. Ενδεικτικό της ειδικής αυτής σχέσης είναι ότι ακόμη και οι κυρώσεις που είχαν αποφασισθεί από την αμερικανική πλευρά κατά της Τουρκίας λόγω της αγοράς των ρωσικών πυραύλων S-400 δεν έχουν εφαρμοστεί, με παρέμβαση του ίδιου του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος δεν έκρυψε ποτέ τη συμπάθειά του προς τον «φίλο του» πρόεδρο Ερντογαν.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και οι δηλώσεις του Τζο Μπάιντεν, που στρέφονται κατά της Τουρκίας, δημιουργώντας αρνητικές εντυπώσεις στην Άγκυρα. Οι προσδοκίες για την εκλογή Μπάιντεν δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες. «Θα έλεγα ότι είναι μάλλον απαισιόδοξες», μας αναφέρει ο Σινάν Αλτσίν, καθηγητής Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Kultur της Κωνσταντινούπολης.
«Πρέπει να σημειώσουμε, ωστόσο, πως ακόμη και αν εκλεγεί ο Τραμπ, δεν σημαίνει πως την επόμενη περίοδο θα πάνε όλα καλά για την Τουρκία, καθώς υπάρχει ένα σύστημα εξωτερικής πολιτικής στην Ουάσιγκτον το οποίο θα θελήσει να εφαρμόσει τα μέτρα και τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας», τονίζει.
Στην τουρκική πλευρά δίνουν μεγάλη σημασία στην προσωπική επαφή που κατάφερε να έχει ο Ερντογάν με τον Τραμπ και θεωρούν πως αυτή η επαφή είναι σημαντικότερη από τις σχέσεις των δύο χωρών. «H προσδοκία της Άγκυρας είναι να υπάρχει κάποιος στην Ουάσιγκτον με τον οποίο θα μπορούμε να έχουμε κάποιου είδους επικοινωνία. Και η αλήθεια είναι ότι ο πρόεδρος Τραμπ κράτησε ανοικτή την πύλη του Λευκού Οίκου στην Τουρκία. Γι’ αυτό και η πιθανότητα νίκης του Μπάιντεν προκαλεί κάποια ανησυχία στην Άγκυρα», μας λέει ο αρθρογράφος της εφημερίδας Sabah, Μαχμούτ Οβούρ.
Βέβαια, στην τουρκική κυβέρνηση δεν αγνοούν πως τους τελευταίους μήνες οι σχέσεις με τις ΗΠΑ έχουν μπει σε αρνητική πορεία. Κυρίως μετά τις δοκιμαστικές εκτοξεύσεις των αντιαεροπορικών βλημάτων από τα ρωσικά συστήματα S-400 θεωρούν δεδομένη τη μελλοντική σκληρή αντίδραση της Ουάσιγκτον. «Διαπιστώνουμε πως οι ΗΠΑ αλλάζουν στάση στην εξωτερική πολιτική τους. Προσεγγίζουν τον αραβικό κόσμο και η Τουρκία παύει να είναι η σύμμαχος που ήταν και γίνεται αντίπαλος. Αυτός ίσως είναι και ο λόγος που ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πριν από λίγες ημέρες, απευθύνθηκε στις ΗΠΑ και ζήτησε, αν είναι να επιβληθούν οι κυρώσεις, να γίνει άμεσα. Και αυτό διότι θεωρεί πως οποιαδήποτε μελλοντική κυβέρνηση των ΗΠΑ θα φέρει στο τραπέζι και τις κυρώσεις CAATSA αλλά και την υπόθεση της Halkbank», αναφέρει ο Σινάν Αλτσίν.
«Γνωρίζουμε πως ο Τραμπ εφαρμόζει την κεντρική πολιτική της χώρας του, όμως την ίδια στιγμή έχει και διαφορετικό τρόπο σκέψης και λογικής. Η εκλογή του Μπάιντεν, αντιθέτως, θεωρώ πως προκαλεί ρίσκο για την Τουρκία, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξουν ακόμη και μεγάλες εντάσεις στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις», τονίζει ο Μαχμούτ Οβούρ. Εκφράζει, μάλιστα, την ανησυχία του για τις οικονομικές συνέπειες της εκλογής Μπάιντεν. «Ήδη στις αγορές επικρατεί μια αρνητική κατάσταση για την Τουρκία και η μη εκλογή Τραμπ θα μπορούσε να αυξήσει τη διολίσθηση της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου», προσθέτει.
Ο οικονομικός παράγοντας
«Έχουμε ένα αρνητικό κλίμα στην οικονομία. Ενώ η παγκόσμια οικονομία έχει φθάσει σε επίπεδα αρνητικών επιτοκίων, στην Τουρκία τα επιτόκια αυξάνονται. Μέσα στην κατάσταση αυτή, τα εμπορικά ελλείμματα είναι μεγάλα. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, πως η οικονομία θα καταστραφεί σε περίπτωση εκλογής του Μπάιντεν· εξάλλου, έχουμε συνηθίσει να παίρνουμε πολιτικά ρίσκα: στο Αιγαίο, στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Συρία, στη Λιβύη, στο βόρειο Ιράκ, στο Αζερμπαϊτζάν». Ωστόσο, παραδέχεται ο Σινάν Αλτσίν, «υπάρχουν σοβαρά προβλήματα ως προς τη δομή της τουρκικής οικονομίας και θα πρέπει να τα επιλύσουμε».
Η τουρκική κυβέρνηση, πάντως, είναι βέβαιη πως όποια και αν είναι η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, δεν θα αγνοήσει τη γεωστρατηγική θέση στην οποία βρίσκεται η Τουρκία, ενώ υπενθυμίζει πως η Αγκυρα εξακολουθεί να διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ μετά τις ΗΠΑ.
