Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
O καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS Mornigstar διατήρησε τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση της Κύπρου στο BBB (low) και τη βραχυπρόθεσμη σε R-2 (Middle), αλλάζοντας ωστόσο την προοπτική της οικονομίας από θετική σε σταθερή.
Υπενθυμίζεται πως σε αντίστοιχη κίνηση είχε προχωρήσει και ο Οίκος Fitch εντός Απριλίου, δηλαδή να κρατήσεις τις αξιολογήσεις του ίδιες αλλά να υποβαθμίσει την προοπτική.
Σύμφωνα με την πράξη αξιολόγησης που εξέδωσε χθες βράδυ, η αλλαγή της προοπτικής από θετική σε σταθερή αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι οι βελτιώσεις στην πορεία του δημόσιου χρέους της Κύπρου, που οφειλόταν στη συνεχή ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και τα μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα, δεν θα συνεχίσει να υφίσταται βραχυπρόθεσμα, ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων του COVID-19. Ο Οίκος αναφέρει ότι για να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση η κυπριακή κυβέρνηση, υιοθέτησσε ένα πακέτο δημοσιονομικής στήριξης που θα μετατρέψει το δημοσιονομικό της πλεόνασμα σε ένα μεγάλο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος της εντέλει να αυξηθεί το 2020. Ο DBRS εντούτοις σημειώνει ότι, αναμένει ότι η κυπριακή οικονομία θα ανακάμψει τελικά, αλλά ο χρόνος και ο ρυθμός της οικονομικής ανάκαμψης αυτής είναι εξαιρετικά αβέβαιο να εκτιμηθεί αυτή τη στιγμή. Η επιδείνωση της εκτίμησης της DBRS Morningstar για το δομικό στοιχείο «Φορολογική διαχείριση και πολιτική» και η απουσία βελτίωσης στο δομικό στοιχείο «Χρέος και ρευστότητα» ήταν οι βασικοί παράγοντες για την αλλαγή της τάσης.
Ο Οίκος εξηγεί εν συνεχεία ότι οι αξιολογήσεις που έχουν θέσει την Κύπρο στην επενδυτική βαθμίδα, BBB (low) υποστηρίζονται από το συνετό πλαίσιο διαχείρισης δημόσιου χρέους της Κύπρου, το καλό ιστορικό της στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, την ένταξή της στην Ευρωζώνη που προωθεί βιώσιμες μακροοικονομικές πολιτικές και το άνοιγμα στις επενδύσεις που ενθαρρύνουν ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον. Από την αντίπερα όχθη, τονίζει ότι η Κύπρος αντιμετωπίζει επίσης σημαντικές πιστωτικές προκλήσεις που σχετίζονται με σημαντικά μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs) στον τραπεζικό τομέα και την οικονομία, τα υψηλά επίπεδα χρέους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, τις εξωτερικές ανισορροπίες και το μικρό μέγεθος της οικονομίας της που βασίζεται στις υπηρεσίες και εκθέτει την Κύπρο σε αρνητικές αλλαγές στην εξωτερική ζήτηση.
Οι αξιολογήσεις βάσει του DBRS Morngistar θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν εάν η οικονομική ανάπτυξη και η καλή δημοσιονομική θέση επιστρέψουν, γεγονός που θα οδηγούσε ξανά στην πτωτική πορεία του δημοσίου χρέους. Επιπλέον, η περαιτέρω πρόοδος στη σημαντική μείωση των ΜΕΔ των κυπριακών τραπεζών και του χρέους του ιδιωτικού τομέα και η ενίσχυση του τραπεζικού τομέα θα ήταν θετική για τις αξιολογήσεις. Ωστόσο, οι βαθμολογίες θα μπορούσαν να υποβαθμιστούν λόγω μιας παρατεταμένης περιόδου σημαντικά χαμηλής ανάπτυξης, σε συνδυασμό με μεγάλες δημοσιονομικές ανισορροπίες ή υλοποίηση μεγάλων ενδεχόμενων υποχρεώσεων. "Μια απότομη αντιστροφή της πορείας προς τα κάτω στα ΜΕΔ θα μπορούσε επίσης να είναι αρνητική", σημειώνει χαρακτηριστικά.
Η οικονομία πλήττεται από τον Covid
Ο DBRS σημειώνει ότι, η ισχυρή οικονομική απόδοση της Κύπρου διακόπηκε από το σοκ του Covid-19. Τονίζει ότι, σε σύγκριση με άλλες χώρες, ο αριθμός των λοιμώξεων και το ποσοστό θνησιμότητας είναι περιορισμένοι, ωστόσο, τα μέτρα περιορισμού, συμπεριλαμβανομένων των ταξιδιωτικών απαγορεύσεων, που επιβλήθηκαν στα μέσα Μαρτίου για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού στην Κύπρο και στο εξωτερικό έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα της Κύπρου και ιδίως στον τουριστικό τομέα. Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει περίπου το 20% του ΑΕΠ, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ μετά την έντονη ανάπτυξη των τελευταίων πέντε χρόνων και με ετήσιο ρυθμό αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ κατά μέσο όρο 4,4%, η κυπριακή οικονομία προβλέπεται να συρρικνωθεί απότομα. Η κυβέρνηση προβλέπει πτώση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7,0% το 2020, ακολουθούμενη από αύξηση 6,0% το 2021.
Κατά την άποψη του DBRS Morningstar, οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της Κύπρου υπόκεινται σε υψηλό βαθμό αβεβαιότητας. Εξαρτώνται από την αποτελεσματικότητα των πολιτικών αποφάσεων και τη χαλάρωση των μέτρων του Lockdown στην Κύπρο και τις κύριες τουριστικές αγορές της, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ρωσίας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και του Ισραήλ. Εκτός από τον τουριστικό προορισμό, η Κύπρος είναι ένα ελκυστικό κέντρο επιχειρηματικών υπηρεσιών και ναυτιλιακό κέντρο, των οποίων η απόδοση υπόκειται επίσης στην ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης. "Μακροπρόθεσμα, η αναμενόμενη εκμετάλλευση των υπεράκτιων αποθεμάτων φυσικού αερίου αντιπροσωπεύει μια πιθανή πηγή ανάπτυξης, καταλήγει.
