Kathimerini.com.cy
Σε τελική ευθεία πορεύεται η προσωρινή έκθεση Χώρα ─ Ιωάννης Κισσονέργης, την οποία παρουσιάζει τους τελευταίους μήνες το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας. Tο κοινό θα έχει την ευκαιρία να την επισκεφθεί μέχρι και την Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2022.
Την έκθεση έχουν μέχρι τώρα επισκεφθεί χιλιάδες ντόπιοι και ξένοι, διανθίζοντας με τα θετικά τους σχόλια το βιβλίο επισκεπτών του Μουσείου. Πρόκειται για μια μοναδική μουσειακή εμπειρία που προσφέρει μια νοητή περιδιάβαση στη Χώρα, την πρωτεύουσα Λευκωσία, όπως ήταν πριν από 100 και πλέον χρόνια μέσα από τον ιδιάζοντα χρωστήρα του γενάρχη –θα τολμούσαμε να χαρακτηρίσουμε– της κυπριακής τοπιογραφίας, του Ιωάννη Κισσονέργη.
Ο Κισσονέργης γεννήθηκε και μεγάλωσε, δίδαξε και έδρασε στη Χώρα, στη δική του πόλη, τη Λευκωσία. Δεν είναι τυχαίο που δημιούργησε μεγάλο αριθμό έργων τα οποία συνδέονται και απεικονίζουν την πόλη του, τους τόπους που πέρασε σημαντικό χρόνο της ζωής του· μια πόλη που ταυτίζεται με τους οικείους και αγαπημένους χώρους τόσο του ιδίου αλλά και του κοινού του, που δεν ήταν άλλο από τους ανθρώπους της τοπικής κοινωνίας, τους Λευκωσιάτες. Ταυτόχρονα, οι τοπιογραφίες του αγαπήθηκαν και από ξένους επισκέπτες της εποχής εκείνης, που ήθελαν να αποκτήσουν χαρακτηριστικά ενθύμια και εικόνες από την επίσκεψή τους στο νησί.
Εύστοχα λοιπόν διατυπώνεται από τους διοργανωτές της πως η έκθεση αυτή αποτελεί έναν φόρο τιμής στον Λευκωσιάτη Κισσονέργη, τον άνθρωπο που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στην πόλη με τον δικό του τρόπο.
Όπως αναφέρουν και οι επιμελητές της έκθεσης, για τους σκοπούς της έρευνας μελέτησαν παλαιούς χάρτες της πόλης, καθώς και άλλους χάρτες κυρίως των αρχών του 20ού αιώνα από το Κυπριακό Κτηματολόγιο και από εκδόσεις της εποχής. Την έρευνα συμπλήρωσε η λεπτομερής φωτογραφική καταγραφή της σημερινής Λευκωσίας, τόσο των ελεύθερων περιοχών όσο και των κατεχόμενων, με αποτέλεσμα να έχουν προσδιοριστεί σχεδόν με ακρίβεια τα σημεία που επέλεξε να ζωγραφίσει ο καλλιτέχνης. Οι τοπιογραφίες που αφορούν τη Λευκωσία χωρίζονται σε τρεις βασικές ενότητες: τις γενικές όψεις, τους δρόμους και τα μνημεία της πόλης.
Περιοχές, δρόμοι, μνημεία και χώροι που απεικονίζονται στα έργα του ζωγράφου ταυτίζονται με τεκμήρια από τη συλλογή καρτ ποστάλ και το πλούσιο υλικό από το Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου, αλλά και με έργα σύγχρονων φωτογράφων, προσκαλώντας τον θεατή να ανατρέξει νοητά στη Λευκωσία του χθες και του σήμερα.
Μεγάλο ενθουσιασμό και ενδιαφέρον απέσπασαν και οι οργανωμένες εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της έκθεσης, ειδικά οι προγραμματισμένες ξεναγήσεις από τους επιμελητές της έκθεσης.
Πρόσθετα, με αφορμή τις απεικονίσεις του Κισσονέργη με τα καντούνια της Χώρας (της εντός των τειχών Λευκωσίας), πραγματοποιήθηκαν περίπατοι στην παλιά πόλη. Οι περιπατητές, αφού επισκέφθηκαν την έκθεση Χώρα ─ Ιωάννης Κισσονέργης, ακολούθησαν τις διαδρομές του ζωγράφου, έγιναν παρατηρητές της πρωτεύουσας και ταυτόχρονα σύγχρονοι δημιουργοί αποτυπώνοντας τη δική τους εικόνα της Λευκωσίας. Στα δημιουργικά εργαστήρια Περιπατητές της Χώρας – Στα βήματα του Κισσονέργη συμμετείχαν ενήλικες, ενώ ειδικά διαμορφωμένα προγράμματα με τίτλο Μικροί περιπατητές με ακουαρέλες απευθύνονταν στους μικρούς μας φίλους. Έτσι, το Μουσείο, η έκθεση αλλά και η παλιά πόλη πλημμύρισαν με μικρούς δημιουργούς και τις οικογένειές τους.
Με τον τρόπο αυτόν, τα έργα του ζωγράφου, όπως και το υλικό της έκθεσης στο σύνολό του, προσεγγίστηκαν με μια άλλη ματιά, με το κοινό να δίνει διαφορετικές, ενδιαφέρουσες ερμηνείες. Τελικά, η έκθεση Χώρα ─ Ιωάννης Κισσονέργης μετέτρεψε τα έργα του σπουδαίου ζωγράφου σε μνήμη, ξεδίπλωσε την ιστορία της πόλης μας και προσκάλεσε τον κόσμο της –και όχι μόνο– σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο.
Την έκθεση επιμελήθηκαν η Διευθύντρια της Λεβεντείου Πινακοθήκης Λουκία Λοΐζου Χατζηγαβριήλ και η Έφορος του Μουσείου Μαρία Πατσαλοσαββή, ενώ τον γενικό συντονισμό είχε η Διευθύντρια του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας Δήμητρα Θεοδότου Αναγνωστοπούλου.
Σημειώνεται ότι η έκθεση δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί χωρίς τη συνεισφορά έργων του Ιωάννη Κισσονέργη, με τη μορφή δανείου, από οργανισμούς και ιδιώτες συλλέκτες.
Ιδιαίτερης σημασίας για την υλοποίηση της έκθεσης αποτέλεσε η υποστήριξη των Αντώνη Γεωργίου, Ιωάννη Γεωργίου, Μιχάλη Γεωργίου και Μαρίας Μουσκίδη, εγγονών του μεγάλου δημιουργού. Σημαντική ήταν επίσης και η συμβολή της οικογένειας της Αγνής Μ. Μιχαηλίδη, που επέτρεψε στο Μουσείο τη δημοσίευση αποσπασμάτων από τη γλαφυρή πένα της και το βιβλίο Χώρα, η παλιά Λευκωσία.
Την έκθεση συνοδεύει μια πλούσια έκδοση, στη συγγραφή της οποίας συμμετείχαν οι επιμελητές της έκθεσης. Η έκδοση θα προσφέρεται με έκπτωση 20% έως και τις 18 Νοεμβρίου 2022.
Περισσότερες Πληροφορίες
Διάρκεια έκθεσης: 17 Μαΐου - 30 Οκτωβρίου 2022
Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, Αίθουσα Προσωρινών Εκθέσεων
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Κυριακή, 10:00-16:30
Χορηγός: Ίδρυμα Α Γ. Λεβέντης
Συνεργάτης: Λεβέντειος Πινακοθήκη
Υποστηρικτές: Δήμος Λευκωσίας και Σύνδεσμος Φίλων Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας και Λεβεντείου Πινακοθήκης
Χορηγός επικοινωνίας: Η Καθημερινή