ΚΥΠΕ
Οπτικές μαρτυρίες προσφύγων, εκτοπισμένων λόγω συγκρούσεων ή πολέμων. Πρόσφατα ή στο πιο μακρινό παρελθόν. Αφηγήσεις κατατρεγμένων οικογενειών. Το ατομικό και το συλλογικό. Όλα αυτά η εικαστικός Miriam Mc Connon τα μετουσιώνει σε εικαστική παρέμβαση. Σε τέχνη. Επικεντρώνεται στην εξέταση της αφήγησης των εκτοπισμένων μετά από συγκρούσεις, εξετάζοντας τον παραλληλισμό μεταξύ του πρόσφυγα και του μη πρόσφυγα τις τελευταίες πέντε δεκαετίες.
Η Miriam Mc Connon εργάζεται στην εγκατάσταση, το σχέδιο και τη ζωγραφική.
Γεννήθηκε στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας το 1977 και τώρα ζει και εργάζεται στην Κύπρο. Γνωστή στην τοπική κοινωνία της Πάφου, αλλά και στη γενέτειρά της. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που δημιούργησε τόσο για την Κυπριακή Προεδρία ΕΕ όσο και για την Ιρλανδική. Ούτε τυχαίο είναι το γεγονός ότι έργα της βρίσκονται σε κρατικές συλλογές στην Ιρλανδία και την Κύπρο.
Η Miriam Mc Connon δουλεύει με οικογένειες, οι οποίες πρόσφατα ή στο παρελθόν είχαν εκτοπιστεί λόγω πολέμων. Η δουλειά της αποσκοπεί στο να διακρίνει την ατομική εμπειρία της μετατόπισης από τη συλλογική. Η νέα σειρά των έργων της Miriam, κοιτάζει τις αντίθετες αφηγήσεις του πρόσφυγα και του μη πρόσφυγα. Στα έργα της ενσωματώνει προσωπικά αντικείμενα από μεταναστευτικό ταξίδι του πρόσφυγα. Αυτές οι οπτικές μαρτυρίες αποκαλύπτουν μια ομοιότητα μεταξύ των τρεχόντων παγκόσμιων περιορισμών λόγω της πανδημίας κορωνοϊου και της σταθερής πραγματικότητας για όσους εκτοπίστηκαν από συγκρούσεις και από πόλεμο. Αλλάζοντας την ταυτότητα ενός αντικειμένου στο έργο της, στοχεύει να αλλάξει τις αντιλήψεις. Τα διαβατήρια γίνονται σκηνές σε ένα καταυλισμό προσφύγων, τα πυρομαχικά από ένα παιδικό όπλο γίνονται λουλούδια, ένα βραχιόλι για βρέφη παίρνει τη μορφή δεξαμενής και οι φάκελοι γίνονται σπίτια...
Σε συνέντευξη που παραχώρησε αναφέρθηκε στην πορεία της, στην εγκατάσταση της στην Κύπρο, αλλά και στη συνεργασία της με το Πετρίδειο Ίδρυμα στο πλαίσιο της οποίας ετοιμάζει μια έκθεση ζωγραφικής στην Παλιά Ηλεκτρική
Όπως αναφέρει, το 1999 ήρθε στην Έμπα πρώτη φορά για την παρακολούθηση ενός μεταπτυχιακού προγράμματος, αμέσως μετά την αποφοίτηση της από την Σχολή Καλών Τεχνών του Δουβλίνου, με τον γνωστό καλλιτέχνη Στας Παράσχο. Τον καλλιτέχνη με το διεθνές εκτόπισμα που άφησε τη δική του σφραγίδα στην τέχνη. Επέστρεψε μαζί με τον σύζυγο της το 2003 στην Κύπρο.
Ένα σημαντικό έργο της είναι το «Μεγάλο Τάμα». Ερωτηθείσα κατά πόσο το “Μεγάλο Τάμα” θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σταθμός στην καριέρα της, τόσο στην Ιρλανδία όσο και στην Πάφο απάντησε πως πρόκειται για ένα από τα πλέον εμβληματικά έργα της, μία εγκατάσταση εξωτερικού χώρου που δημιουργήθηκε για την Ιρλανδική Προεδρία.
Πιο πριν, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, της ανέθεσε και δημιούργησε την εξωτερική εγκατάσταση "Το Μεγάλο Τάμα" στον χώρο της Αγίας Σολομονής στην Πάφο, για την Κυπριακή Προεδρία. Πρόκειται, όπως είπε, για ένα τεράστιο εικαστικό δρώμενο που κάλυψε με άσπρο ύφασμα τον προαύλιο χώρο της κατακόμβης της Αγίας Σολομονής στην Κάτω Πάφο.
Σύμπτωση αποτέλεσε που η επόμενη χώρα που ανέλαβε την Προεδρία ήταν η Ιρλανδία και έτσι πιο μεγάλο το έργο το δημιούργησε στην Ιρλανδία σε μια προσπάθεια να συνδέσουν τις δύο χώρες που είχαν υποφέρει από την οικονομική κρίση. Δυστυχώς στην Ιρλανδία καταστράφηκε το έργο προ των εγκαινίων του. Έπρεπε λοιπόν να το δημιουργήσει εκ νέου. Ωστόσο το Γραφείο Τέχνης στο Δουβλίνο την βοήθησε πολύ ακόμη και με οικονομική στήριξη. Ήταν φανταστείτε είπε, ένα ύφασμα περίπου 600 τετραγωνικά μέτρα και έπρεπε σε τέσσερις εβδομάδες να δημιουργηθεί εκ νέου. Εγκαταστάθηκε σε ένα πολύ μεγάλο και κεντρικό πάρκο στο Δουβλίνο.
Τον Οκτώβριο θα δημιουργήσει, όπως ανακοίνωσε, ακόμη ένα δημόσιο έργο, πάλι στο Δουβλίνο, σε ένα πάρκο. Το νέο έργο τέχνης θα είναι αφιέρωση στα θύματα από την πανδημία του Covid- 19. Στην Ιρλανδία και στην Βόρεια Ιρλανδία έχουν αποβιώσει περίπου 9.000 άνθρωποι από την πανδημία τα τελευταία δύο χρόνια. Αυτό θα είναι μια αφιέρωση λοιπόν για τους ανθρώπους που έχουν χαθεί... Πρέπει ωστόσο, τόνισε, αυτό το έργο να φρουρείται, τουλάχιστον για τις ημέρες προ των εγκαινίων.
Αναφερόμενη στην νέα προσπάθεια της με το Πετρίδειο Ίδρυμα και στο τι θα περιλαμβάνει αυτή, είπε πως στην Πάφο θα δημιουργήσουν μια έκθεση που θα τη χορηγήσει το Πετρίδειο Ίδρυμα το Σεπτέμβριο στον χώρο της Παλαιάς Ηλεκτρικής. Πρόκειται για μια ομαδική έκθεση με τους καλλιτέχνες της Πάφου αλλά και άλλων καλλιτεχνών που ζουν στην Πάφο και είναι μέλη του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών Κύπρου.
Είναι, είπε, «μια θεματική έκθεση και σκεφτόμαστε μέσα απ’ αυτήν να ξεκινήσει ένας διάλογος, ώστε να ακουστούν οι εμπειρίες των καλλιτεχνών αλλά και οι καλλιτέχνες να ερμηνεύσουν τα έργα τους στο κοινό με τις δικές τους εμπειρίες. Η έκθεση θα είναι διάρκειας δέκα ημερών και εύχομαι να την επισκεφτούν οι μαθητές των σχολείων , οι ντόπιοι αλλά και οι τουρίστες. Θα είναι μια έκθεση που έχει να γίνει πολλά χρόνια με τους καλλιτέχνες της Πάφου. Εκτιμώ ότι είναι κάτι πολύ θετικό».
Ερωτηθείσα πόσο την έχει επηρεάσει η προσφυγιά και η μεταναστευτική ροή ανθρώπων από χώρες της Μέσης Ανατολής που παρατηρείται έντονα κυρίως αυτά τα χρόνια , απάντησε πως ειδικά στην πρόσφατη δουλειά της, κοιτάζει προσωπικά τις προσωπικές εμπειρίες της μετατόπισης από συγκεκριμένους ανθρώπους που έχει γνωρίσει στην Πάφο. Όχι μόνο τις πρόσφατες εμπειρίες ανθρώπων αλλά και των ανθρώπων που έχουν εκτοπιστεί παλαιότερα, στην ιστορία. Έχει μιλήσει με αρκετούς Κύπριους αλλά και άλλους από το Ιράν, την Σερβία.
Δυστυχώς, ένας πόλεμος, είπε, γυρίζει σε διάφορους τόπους και κάποτε ξεχνούμε. Είναι κάτι, συνέχισε, « που μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε χώρα. Κάποτε δεν βλέπουμε ένα πρόσφυγα στο παρελθόν με το ίδιο μάτι, με τους πρόσφυγες που είναι στη ζωή μας σήμερα. Κάποτε βλέπουμε ταινίες από το Β Παγκόσμιο Πόλεμο ή και πρόσφατα και επιδεικνύουμε συμπόνοια. Αλλά ο κόσμος δυστυχώς δεν έχει την ίδια συμπόνοια για αυτούς που δυσκολεύονται σήμερα και προσπαθούν να προσαρμοστούν στην κοινωνία αν και έχουν τις εμπειρίες του πολέμου νωπές στο μυαλό τους».
Αυτό που προσπαθεί να κάνει, τόνισε, «είναι να διακρίνω λίγο την ατομική εμπειρία του πρόσφυγα από τη συνολική. Τότε έχεις μεγαλύτερη συμπόνοια για τον προσφυγικό κόσμο».
Ερωτηθείσα εάν έχει επισκεφτεί καταυλισμούς προσφύγων από τους οποίους έχει εμπνευστεί, η κ. Miriam Mc Connon ανέφερε «δουλεύω εθελοντικά σε ένα κέντρο που ονομάζεται Καταφύγιο μάθησης, βρίσκεται κοντά στο round about της Τεχνικής Σχολής Πάφο . Πηγαίνω κάθε Τετάρτη το απόγευμα και με άλλους εθελοντές βοηθούμε τα παιδιά με το διάβασμα τους στο σχολείο. Επίσης έχω γνωρίσει μέσα από τα δύο παιδιά μου στο σχολείο και άλλες μητέρες που περιμένουν να σχολάσουν τα παιδιά τους. Συνήθως από τη Συρία την Ιορδανία είναι τα παιδιά στο κέντρο. Έχουμε ωστόσο και αρκετούς φίλους από διάφορες χώρες. Είναι πολύ όμορφο να βλέπεις κόσμο να προχωρά με τη ζωή ... Ελπίζω λοιπόν η ζωή να γίνει πιο εύκολη, ειδικά για τα παιδιά» .
Αναφορικά με το Πάφος 2017 και πόσο την άγγιξε όλη αυτή η προσπάθεια, ανέφερε πως ήταν μια καταπληκτική χρονιά. Η Πάφος, σημείωσε, έδειξε ότι μπορεί να κάνει πολλά πράγματα σε διάφορους τομείς με χορό, θέατρο, με εκθέσεις.
Σχετικά με το 2017 έκανε ένα δικοινοτικό έργο με τα παιδιά της Πάφου και της Κερύνειας. Τώρα πέρασαν τα χρόνια, ωστόσο δημιουργήθηκαν δύο τσιμεντογραφίες, ήταν δημόσια έργα ένα έργο βρίσκεται στο Κέντρο Νεολαίας Πάφου και το άλλο είναι στην Κερύνει . Είναι πολύ όμορφο γιατί, όπως εξήγησε, τώρα αυτά τα παιδιά μεγάλωσαν είναι μαθητές του Γυμνασίου και άλλα στο Λύκειο και θυμούνται αυτή την εμπειρία.
Εξέφρασε επίσης την επιθυμία αν είχαν την ευκαιρία να κάνουν ένα έργο και να βρεθούν αυτά τα παιδιά και πάλι μαζί. Ήταν, είπε, «ένα project με τον Κώστα Οικονόμου και μάθαμε όλοι αυτή την τεχνική της τσιμεντογραφίας και το μοιραστήκαμε με τους Τουρκοκυπρίους. Ήταν πολύ όμορφο και έργο με πολλά θετικά μηνύματα. Μακάρι να γίνουν και πιο πολλά τέτοια έργα σύντομα».
