Του Απόστολου Κουρουπάκη
Το νέο έργο της Δέσπως Φρειδερίκου με τίτλο «Ρωμαϊκά Χρόνια. Το ταξίδι συνεχίζεται» παρουσιάζεται στο Θέατρο Πόλης ΟΠΑΠ είναι εμπνευσμένο από την ιστορία της Κύπρου – τη Ρωμαϊκή εποχή και όπως λέει και ο τίτλος είναι συνέχεια από τις προηγούμενες δουλειές της Φρειδερίκου, η οποία είχε παρουσιάσει παλαιότερα σε έκθεσή της την ενότητα «Αμμώδεις μάργες», πέντε εκατομμυρίων χρόνων, που είναι διάσπαρτες στην περιοχή της Λευκωσίας, και η επόμενή της με ηλικία.... 7.000 π.Χ. μέχρι σήμερα, μια δουλειά που έχει ταξιδέψει σε πολλές χώρες, και συνεχίζει σε ηλεκτρονική μορφή σήμερα σε γυμνάσια και λύκεια της χώρας.
Σε αυτή την έκθεση η καλλιτέχνις εμπνέεται από τα ψηφιδωτά της Κάτω Πάφου, τα οποία κοσμούσαν τις ρωμαϊκές οικίες της περιοχής. Και όπως λέει στη στήλη αυτή η έκθεση θα είναι μία βιωματική εμπειρία για τον επισκέπτη, διότι ο θεατής θα μπορεί να δει την έκθεση από ψηλά, από το διάζωμα του χώρου, και στη συνέχεια θα μπορέσει να πλησιάσει τα έργα, και να περπατήσουν πάνω στα μοτίβα των ρωμαϊκών οικιών. Όπως λέει η κα Φρειδερίκου δούλεψε πάρα πολύ καιρό στον αρχαιολογικό χώρο της Κάτω Πάφου, συγκεντρώνοντας μοτίβα από τα ψηφιδωτά. Όσο αφορά τα χρώματα που έχει επιλέξει για το κάθε έργο της η επιλογή είναι αποτέλεσμα των χρωματικών συνδυασμών που έβλεπε στα ίδια τα ψηφιδωτά, μάλιστα σε κάθε δωμάτιο, όπως λέει η κα Φρειδερίκου, επέλεγαν να βάλουν συγκεκριμένο χρώμα, αποτυπώνοντας τις προτιμήσεις τους.
Στην έκθεση της Φρειδερίκου μπορεί κάποιος να ταξιδέψει και πολύ πέρα από την Πάφο, λόγω των χρωμάτων, αλλά και των σχεδίων του κάθε μοτίβου. Ενδιαφέρον έχει και η σύνδεση που μπορεί να κάνει ο θεατής της έκθεσης με την ίδια την κυπριακή λαϊκή τέχνη, αλλά και την τέχνη των νεότερων τεχνιτών. Η ομορφιά των ψηφιδωτών αυτών σαγηνεύει την καλλιτέχνιδα, η οποία με νέους εκφραστικούς τρόπους μετασχηματίζει τα μοτίβα αυτά σε αυτόνομα έργα τέχνης. Γενικότερα, μέσα από τις δουλειές της η Φρειδερίκου θέλει να εμφυσήσει στον θεατή και ειδικότερα στις νεότερες ηλικίες την αξία της ίδιας της τέχνης, και φεύγοντας από κάθε της έκθεση να έχουν πάρει έμπνευση, «εκείνο που τονίζω πάντοτε στους μαθητές είναι να παίρνουν οποιοδήποτε ερέθισμα και να το μετουσιώνουν σε τέχνη. Από μία μικρή πέτρα, ένα λουλούδι. Τα σωστά ερεθίσματα μάς δίνουν και τα σωστά αποτελέσματα». Σε αυτή την έκθεση, τα μοτίβα των ψηφιδωτών της Πάφου, τα οποία περιέβαλλαν άλλες σκηνές, με πρόσωπα, θεότητες ή ζώα, γίνονται αυτόνομα έργα τέχνης. Τα μοτίβα, όπως λέει η κα Φρειδερίκου στο κάθε έργο τοποθετούνται με πολύ συγκεκριμένο τρόπο, ώστε το σχέδιο που θέλει να φτιάξει να είναι ισορροπημένο χρωματικά και σχεδιαστικά, με το κάθε μοτίβο να μπαίνει στη σωστή θέση.
Στην έκθεση της Φρειδερίκου μπορεί κάποιος να ταξιδέψει και πολύ πέρα από την Πάφο, λόγω των χρωμάτων, αλλά και των σχεδίων του κάθε μοτίβου
Σχετικά με τα χρώματα των έργων η κα Φρειδερίκου όπως λέει στην «Κ» προσπάθησε να παραμείνει όσο το δυνατόν πιο πιστή στα χρώματα που χρησιμοποιήθηκαν στα μοτίβα των ψηφιδωτών, «χρησιμοποιούσαν οι τεχνίτες της εποχής κυπριακά χρώματα, που έβρισκαν στην κυπριακή φύση, και όσα δεν είχαν τα έφερναν από άλλες περιοχές και σε αυτά θέλησα να παραμείνω κι εγώ».
Περιδιαβαίνοντας την έκθεση, με ξεναγό την κα Φρειδερίκου παρατηρώ ότι τα έργα της αποπνέουν μία καλλιτεχνική οικουμενικότητα, τα παφιακά μοτίβα, και ο τρόπος με τον οποίον η καλλιτέχνις τα έχει μετουσιώσει σε αυτόνομο έργο, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι κομμάτια βιτρό ενός γοτθικού καθεδρικού ναού ή σχέδιο σε κάποιο αντικείμενο ενός αμερικανικού πολιτισμού και φυσικά σε κάποιο κυπριακό αντικείμενο, ένα υφαντό, περασμένων αιώνων, με την κα Φρειδερίκου να μου λέει σε αυτή μου την παρατήρηση: «Όλα τα σχέδια όλων των εποχών το ένα έρχεται και δένει με το άλλο». Κλείνοντας η κα Φρειδερίκου μού λέει: «Στόχος μου ήταν να μεταφέρω στον κόσμο ότι το μοτίβο ενός ευρύτερου έργου τέχνης, το οποίο δεν το παρατηρούμε πολλές φορές, έχει τη δική του καλλιτεχνική αξία, ανεξαρτήτως του τι κυρίως παριστάνεται στο κάθε έργο».
Πληροφορίες
Δέσπω Φρειδερίκου, «Ρωμαϊκά Χρόνια. Το ταξίδι συνεχίζεται», Θέατρο Πόλης ΟΠΑΠ, οδός Τεμπών 10-12, Λευκωσία, τηλέφωνο 22797400, info@nimac.org,cy, www.nimac.org.cy, www.facebook.com/NiMAC
Διάρκεια έκθεσης έως 25 Μαΐου, ώρες λειτουργίας της έκθεσης Τρίτη-Σάββατο, 10:00–18:00. Οργάνωση NiMAC [Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, Συνεργασία: Ίδρυμα Πιερίδη]