Η Art Seen γκαλερί στη Λευκωσία παρουσιάζει την πρώτη ατομική έκθεση του γλυπτή Σπύρου Αναστάσιου, με τίτλο «The Alchemy of Story Telling». Μία ημέρα πριν από τα εγκαίνια της έκθεσης, διέκοψα το στήσιμο για να κάνω μια συζήτηση με τον καλλιτέχνη. Καθίσαμε έξω από την γκαλερί και ξεκινήσαμε να μιλάμε για την έκθεση, τη γλυπτική, την κρίση ταυτότητας του κούρου, και για το πόσο σημαντική είναι η αθωότητα στη ζωή μας. Στην έκθεση το κοινό θα δει, κούρους, στρατιωτάκια, τα μαλλιά του κούρου, τα modular art pieces και στον πάνω όροφο της γκαλερί θα στηθεί με κάποιο τρόπο το εργαστήρι του καλλιτέχνη.
Ο Σπύρος λέει στην «Κ» ότι στην έκθεση παρουσιάζει διάφορους πειραματισμούς του, «κάθε προτζεκτ που ξεκινώ δεν έχει τέλος συνήθως, για παράδειγμα τα στρατιωτάκια που θα δείτε είναι ένα προτζεκτ από τα 18 μου. Η ιδέα της έκθεσης είναι ότι έπιασα όλα τα προτζεκτ μου και είδα τι κοινά έχουν, τι τα δένει και το παρουσιάζω».
Θεωρώ ότι χάσαμε λίγο επαφή με την προσωπική μας φαντασία. Πιστεύεις στη μαγεία; Εγώ πιστεύω στη γνώση, δεν αναιρώ ότι υπάρχει μαγεία, αλλά δεν θεωρώ ότι είναι από το πουθενά
Αυτό που παρατήρησα είναι ότι ο Σπύρος είναι γοητευμένος από τους κούρους και ήθελα να μάθω περισσότερα από πού προέκυψε αυτή η σχέση. Αυτή η σύνδεση ξεκίνησε από τις σπουδές του στην Ιταλία, μου λέει: «στις σπουδές μου, ο καθηγητής που ήθελα να διαλέξω προσπαθούσε να μας αποτρέψει στο να τον διαλέξουμε, διότι ήθελε μόνο μαθητές που ήταν έτοιμοι και δοσμένοι σ’ αυτό το βήμα της ζωή τους. Έτσι μας “πείραζε” και προσπαθούσε να “πατήσει” τα κουμπιά μας για να δει πόσο αντέχουμε. Δεν θυμόταν το όνομά μου, με φώναζε Τούρκο στην αρχή μήπως με πειράξει αλλά εμένα δεν με ενοχλούσε, και γενικά ήμουν έτοιμος εγώ, λόγω του ότι πήγα για σπουδές σε πιο μεγάλη ηλικία, ήθελα να αφοσιωθώ στις σπουδές μου, στο διάβασμα και στο να μάθω περισσότερα για το μάρμαρο. Ήθελα να κρατήσω αυτό τον καθηγητή, το εργαστήρι του ήταν μέσα στο πάρκο δίπλα από τα εργαστήρια γλυπτικής και έτσι θα είχα και άτυπα πρόσβαση όσες ώρες ήταν ανοιχτό το πανεπιστήμιο στη μαρμαρογλυπτική. Μετά αυτός ο καθηγητής με φώναζε κούρο, διότι του είπα ότι το αγαπημένο μου γλυπτό είναι ο κούρος και συγκριμένα ο Γκετί Κούρος που είναι πιο κοντά σε εκείνο που ήθελαν να αποδώσουν ως το κάτι τέλειο».
Ένας ακόμη λόγος που του αρέσει να προβάλλει τον κούρο στην τέχνη του είναι ότι υπάρχει μια ιστορική σύνδεση μαζί του, «ο άλλος λόγος που μου αρέσει και προβάλλω τον κούρο είναι ότι είμαι Κύπριος, και υπάρχει αυτή η κρίση ταυτότητας, και ο Κούρος Γκετί έχει το ίδιο πράγμα. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι είναι αρχαίο και original, ενώ οι ιδιοκτήτες στο μουσείο Γκετί λένε ότι έκαναν ανάλυση της πέτρας και είδαν ότι η πέτρα εξορύχθηκε από συγκεκριμένο βουνό και ότι βασικά δεν γίνεται να είναι παλιό, άλλοι πιστεύουν ότι αυτοί λένε ψέματα και ότι είναι κλοπιμαίο και το λένε αυτό για να το έχουν στην κατοχή τους. Οπότε ένιωσα αυτή τη σύνδεση με τον κούρο».
Ο Σπύρος μού μιλάει και για τα μαλλιά του κούρου: «από μικρός είχα εμμονή με τα μαλλιά γενικά και να πειραματίζομαι με τα μαλλιά μου. Με τις διάφορες αλλαγές που έκανα επηρεαζόμουν και ψυχολογικά, είτε με περισσότερη αυτοπεποίθηση ή το αντίθετο. Επίσης, όταν πήγαινα μαθήματα τέχνης από μικρός, έκανα προτομές αλλά δεν έδινα σημασία στα χαρακτηριστικά του προσώπου, αλλά στα μαλλιά. Μου αρέσουν επίσης οι μύθοι και η μυθολογία, όπως με το Σαμψών».
Ενδιαφέρον μού προκάλεσε η σχέση του με τις εμμονές και την επανάληψη που βλέπουμε στα έργα του, αυτό που μου ανάφερε ο Σπύρος είναι ότι ο λόγος για τις εμμονές είναι ότι τρέχει συνέχεια το μυαλό του, «σκέφτομαι χίλια πράγματα την ίδια ώρα. Έτσι αυτές οι εμμονές σε σχέση με την τέχνη μου με βοηθάν στο να μην σκέφτομαι, στο να ησυχάσω λίγο. Η εμμονή μου στη δουλειά μου, η επανάληψη στα έργα μου, βοηθάει, διότι, όταν κάνεις κάτι σε επανάληψη, δεν χρειάζεται να σκέφτεσαι και να λύνεις προβλήματα».
Πιστεύεις στη μαγεία;
Συνεχίζοντας ρώτησα τον καλλιτέχνη να μου πει λίγα λόγια για την επιλογή του τίτλου της έκθεσης, «The Alchemy of Story Telling», «θεωρώ ότι χάσαμε λίγο επαφή με την προσωπική μας φαντασία. Πιστεύεις στη μαγεία; Εγώ πιστεύω στη γνώση, δεν αναιρω ότι υπάρχει μαγεία, αλλά δεν θεωρώ ότι είναι από το πουθενά, θεωρώ ότι υπάρχει μια ισορροπία και είναι μια χημεία, δηλαδή για παράδειγμα όπως τον ταχυδακτυλουργό, μέχρι πριν να μας αποκαλύψει τα κόλπα του τα θεωρούμε μαγεία. Δεν λέω ότι η μαγεία είναι απλώς κόλπα αλλά, ότι πρέπει κάτι να υπάρχει μια επιστήμη από πίσω, που εμείς το αγνοούμε. Το storytelling είναι ένας τρόπος μεταδώσεις γνώσης για πάρα πολλά χρόνια».
Κλείνοντας τη συζήτηση μας και παρατηρώντας το επιμελητικό κείμενο της έκθεσης που αναφέρει σε διάφορα σημεία την ιδέα της αθωότητάς, ζήτησα από τον Σπύρο να μου πει τι σημαίνει για τον ίδιο η αθωότητα, «η αθωότητα είναι για εμένα ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα στον κόσμο, χωρίς να ξέρω με ποιο τρόπο. Η αθωότητα είναι άπειρα σημαντική. Η αθωότητα θέλει εξάσκηση, δεν είναι όπως το ποδήλατο δηλαδή επειδή το έμαθες σου μένει, ώσπου μεγαλώνεις γίνεται πιο εύκολο στο να ξεχάσεις και να διαφθαρεί η ψυχή σου. Εγώ διαφυλάσσω την αθωότητά μου μέσα από το παιχνίδι και μέσα από την τέχνη μου, που μπορεί αυτά τα δύο να είναι και αλληλένδετα».
Πληροφορίες
Spyros Anastasiou, «The Alchemy of Story Telling». Γκαλερί Art Seen, μέχρι τις 11 Νοεμβρίου 2022