Του Απόστολου Κουρουπάκη
Από τις 29 Ιουλίου έως τις 27 Οκτωβρίου 2023 στην Πόλη Χρυσοχούς σε δύο διαφορετικές τοποθεσίες, σε επίπεδο κοινωνικό και νοηματικό, στο ξενοδοχείο Άνασσα και στο Τοπικό Μουσείο Μάριον-Αρσινόης, η εικαστικός Κυριακή Κώστα παρουσιάζει την έκθεση με τίτλο «Head & Hand: Akamantis», σε επιμέλεια Ευαγόρα Βανέζη και Μόνικας Ασημένου. Ο τίτλος της έκθεσης εμπνέεται από το ημιθαμνώθες ενδημικό φυτό της Κύπρου, την Κενταύρεια η Ακαμαντίς και η Κυριακή Κώστα αναπτύσσει το νέο πρότζεκτ της «Head & Hand: Akamantis» μέσα από την επίκληση στη μνήμη, σε ιστορίες και μύθους της περιοχής της Πόλης Χρυσοχούς.
Τα έργα της Κώστα στο ξενοδοχείο «Άνασσα» μαρτυρούν μια πιο ενδόμυχη ενασχόληση της Κώστα με το θέμα της ροής του χρόνου και τον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ του πραγματικού και του φανταστικού.
Όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο Τύπου το ερωτικό στοιχείο και το πώς αυτό εκφράζεται μέσα από τους μύθους της περιοχής κατέχει πρωταρχική σημασία, ενώ το νερό – το κατεξοχήν στοιχείο του ερευνητικού πεδίου της καλλιτέχνιδος – συνδέει τις ιστορίες με την υλική υπόσταση των πραγμάτων. Δεν θα μπορούσα άλλωστε να μην έχει αυτή η έκθεση της Κώστα τα δύο παραπάνω στοιχεία, τον έρωτα ως έννοια και κοινωνική συνθήκη, αλλά και το νερό, δύο έννοιες άυλη η μεν και υλική η δε που συνδέονται με πολλούς μύθους της περιοχής, με πιο διαδεδομένο αυτόν της αφρογένειας Αφροδίτης, που θέλει τη θεά να λούζεται σε πηγή της περιοχής Ακάμα, απ’ όπου ανάβλυζε καθαρό και δροσερό νερό. «Εκεί ήταν που ο Άδωνις ερωτεύτηκε τη θεά μόλις ήπιε το νερό της πηγής. Αυτή η ξαφνική αλχημεία του έρωτα είναι που δίνει το έναυσμα στο εν λόγω πρότζεκτ. Μέσα από αυτό το σύμπλεγμα του μύθου πηγάζει ένας αόρατος φεμινισμός, ο οποίος επικυρώνεται μέσα από σχετικές αναφορές για την περιοχή, αλλά και από τα τοπωνύμιά της, που είναι επί το πλείστον θηλυκά».
Το πρότζεκτ της Κώστα είναι αποτέλεσμα των επισκέψεών της στην περιοχή, με την εικαστικό να προσδίδει με αυτόν τον τρόπο, όπως άλλωστε συνηθίζει στις δουλειές της, ένα προσωπικό τόνο, που της τον έχει υπαγορεύσει το βίωμα του τόπου. Παράλληλα με τις εκθέσεις στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μάριον-Αρσινόη και στο Ξενοδοχείο Άνασσα, θα πραγματοποιηθούν συμμετοχικές ξεναγήσεις τόσο στην Πόλη Χρυσοχούς όσο και κατά μήκος των μονοπατιών μελέτης της φύσης στην περιοχή του Ακάμα. «Με παραδοσιακές και σύγχρονες τεχνικές, μέσα από μια ανθρωπολογική ματιά, η Κώστα στρέφει το ενδιαφέρον της στα “μαγεμένα” νερά και στα αντικείμενα του αρχαίου και του σύγχρονου πολιτισμού της ευρύτερης περιοχής στη χερσόνησο του Ακάμα».
Η Κώστα στο Μουσείο Μάριον-Αρσινόη εμπνέεται από τα αρχαιολογικά ευρήματα, καθώς και από άλλα αντικείμενα που μαρτυρούν την άμεση συσχέτιση του νερού με νεκρώσιμες ακολουθίες και τελετές εξαγνισμού, και προτείνει μια σειρά από έργα – σύγχρονα αφιερώματα για την ίαση και αποκατάσταση της σχέσης του ανθρώπου με το περιβάλλον. Μεγάον ενδιαφέρον έχει ότι λόγω της έκθεσης έρχονται στο φως εξαιτίας αρχαία υδραγωγεία, και με τη σημαντική συμβολή του Τμήματος Αρχαιοτήτων, μαρτυρούν τις ενέργειες και τις επεμβάσεις του ανθρώπου στην προσπάθεια του να καταστήσει τον τόπο κατοικήσιμο. Η ταινία μικρού μήκους του Άλεξ Ιωάννου, με τίτλο «No Drop to the Sea», που φιλοξενείται στην έκθεση, λειτουργεί συμπληρωματικά, καθώς διερευνά, μέσα από τη φωνή του Βραχίμη Ιωάννου, τα τεχνικά επιτεύγματα σχετικά με τις υποδομές νερού που μεταμόρφωσαν τη χερσόνησο του Ακάμα και την περιοχή της Πάφου στα μέσα του 20ού αιώνα. Με τα παραπάνω δημιουργείται ένας διάλογος που ενώνει το παρελθόν με το παρόν.
Από την άλλη τα έργα στο ξενοδοχείο «Άνασσα» μαρτυρούν μια πιο ενδόμυχη ενασχόληση της Κώστα με το θέμα της ροής του χρόνου και τον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ του πραγματικού και του φανταστικού. «Η καλλιτέχνις εισέρχεται στις αποθήκες του ξενοδοχείου Άνασσα για να συλλέξει υλικά, άχρηστα πλέον για το ξενοδοχείο, όπως κλινοσκεπάσματα και διάφορα μέταλλα, τα οποία επαναχρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη για τα έργα της, τοποθετώντας τα σε νέο κύκλο ζωής. Οι φόρμες των γλυπτικών έργων, καθώς και οι εικόνες που δημιουργεί η καλλιτέχνις, βρίσκονται στο μεταίχμιο της αναπαράστασης και της αφαίρεσης και μας μεταφέρουν σε έναν κόσμο, όπου ο άνθρωπος συνυπάρχει με μυθικές και εξωπραγματικές δυνάμεις. Παράλληλα με τα έργα αυτά, ανοίγει έναν διάλογο με την κοινότητα και τον γλύπτη Α. Μοδίτη, εκθέτοντας έργα δικά του και δίνοντάς τους άλλη χροιά και υλικότητα».
Τέλος, ένας ειδικά σχεδιασμένος χάρτης από τη Χριστίνα Λάμπρου ενώνει τους εκθεσιακούς χώρους με την ευρύτερη περιοχή και με σημεία όπου έχουν εντοπιστεί πηγές νερού. Μέσα από την περιδιάβαση αυτή, προκύπτει μια νέα ανάγνωση για την περιοχή με κεντρικά σημεία αναφοράς τους μύθους, το νερό και την οικολογία.
Σημειώνεται ότι το «Head & Hand: Akamantis» τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Το όλο εγχείρημα ακολουθεί τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης προωθώντας τον σεβασμό στο περιβάλλον και την προστασία του. Αυτό επιτυγχάνεται είτε μέσω της προσεχτικής χρήσης φυσικών πόρων είτε μέσω της αξιοποίησης των ήδη υπαρχόντων εγκαταστάσεων και υλικών (φυσικό περιβάλλον, ευρήματα/ εκθέματα του μουσείου, και παλιά «άχρηστα» υλικά από την ξενοδοχειακή μονάδα).
Πληροφορίες
Στο πλαίσιο του πρότζεκτ θα πραγματοποιηθούν δύο ξεναγήσεις στην περιοχή της Πόλης Χρυσοχούς και του Ακάμα. Η πρώτη ξενάγηση θα διεξαχθεί την Παρασκευή 25 Αυγούστου 2023 από την Αντιγόνη Μιχαήλ και η δεύτερη το Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου 2023 από τον Κωνσταντίνο Περικλέους. Περισσότερες πληροφορίες για τις ξεναγήσεις και άλλες εκδηλώσεις θα ανακοινωθούν σύντομα.
Έκθεση στο ξενοδοχείο Άνασσα στην Πόλη Χρυσοχούς και στο Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Μάριου-Αρσινόης, που βρίσκεται στην Πόλη Χρυσοχούς, κατά τις ώρες λειτουργίας του Μουσείου.
