Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ο εικαστικός PASHIAS στο φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Λευκωσίας παρουσιάζει την ατομική έκθεση «Fresh Fish», σε επιμέλεια Μαρίας Ευσταθίου. Ο PASHIAS λέει για την έκθεση αυτή, που είναι η εξέλιξη της ζωντανής περφόρμανς «Ω3» που πραγματοποιήθηκε στην πλατεία Ελευθερίας τον περασμένο Μάιο, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Λευκωσίας: «όταν ζήσω την εμπειρία του ζωντανού, που είναι ανεπανάληπτη, τότε σίγουρα πιο ξεκάθαρα μπορώ να αποκρυσταλλώσω το ζωντανό έργο και να το εκθέσω μόνο του, πλέον ως αντικείμενο».
–Μίλησέ μου για το «Fresh Fish», και γιατί αυτός ο τίτλος;
–Πρόκειται για την εκθεσιακή εξέλιξη του ζωντανού έργου μου «Ω3» που έγινε τον περασμένο Μάιο στην πλατεία Ελευθερίας στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Λευκωσίας. Αυτή είναι μία συνήθης τακτική μου, παρουσιάζω κάτι ζωντανό και μετά το παρουσιάζω εκθεσιακά. Η έκθεση είναι δοσμένη κυκλικά. Υπάρχει ένας τεράστιος κυκλικός κόμβος, και κάθε βάθρο φιλοξενεί μία από τις τέσσερις διαφορετικές εγκαταστάσεις. Ουσιαστικά παρουσιάζω τον κύκλο της ζωής αυτού του πλάσματος. Εξ αρχής ήθελα να κάνω χρήση των εννοιών και των εικόνων της πλατείας Ελευθερίας, που είτε μας αρέσει είτε όχι είναι ένα εμβληματικό τοπόσημο. Δεν θέλησα, βέβαια, να κάνω κριτική στην πλατεία, απλώς προσπάθησα να αξιοποιήσω αυτό που υπάρχει ήδη. Η δράση μου δεν ξεκινάει να είναι πολιτική, χαίρομαι όταν η τέχνη μου καταφέρνει να αφορά το κοινωνικό σύνολο και να συζητιέται, γιατί αυτό πρέπει να κάνει η τέχνη, να ανοίγει διαλόγους. Όσο για τον τίτλο πάντα έλεγα πως ο κύριός μου σκοπός είναι η δουλειά μου να είναι φρέσκια, όχι καλή, όχι κακή, όχι να συνομιλεί άμεσα με τα κοινωνικοπολιτικά θέματα της εποχής μας, τουλάχιστον να είναι φρέσκια.
–Οι αντιδράσεις που προκάλεσε το «Ω3», σε αφορούν δημιουργικά;
–Ναι, με αφορούν, αλλά να σου πω ότι ποτέ δεν ξεκινώ με τη πρόθεση να προβοκάρω. Εδώ να σου πω ότι στην Κύπρο η τέχνη, και δη η δημόσια δεν προκαλεί αίσθηση, όταν δεν υπάρχει το στοιχείο της πρόκλησης τότε δεν συζητιέται, γιατί δεν είναι κομμάτι του κοινού λεξιλογίου μας. Προσωπικά θεωρώ τη γοργόνα ένα αθώο σύμβολο... απ’ ό,τι φαίνεται όμως μια μερίδα του κυπριακού κοινού είχε διαφορετική άποψη. Και από τη γοργόνα η συζήτηση προχώρησε για όλη την πλατεία, τα παγκάκια... και από εκεί πήγαμε στον ξένο, τον μετανάστη, σε αυτόν που εν τέλει ταξιδεύει μέσω νερού για να βρει μία καλύτερη ζωή. Άρα μιλάμε για μία αλυσίδα αντιδράσεων σε θέματα που ενοχλούν... Θεωρώ πάντως πως το «Ω3» πέτυχε τον σκοπό του.
–Υπάρχει στο μυαλό σου η εκθεσιακή εξέλιξη, κατά τη διάρκεια προετοιμασίας/παρουσίασης της performance σου;
–Ναι, και ο λόγος είναι η χώρα στην οποία κατοικούμε... Εξ αρχής ένιωθα την ανάγκη να προσπαθήσω να κάνω τους ιθύνοντες, αλλά και το κοινό, κυρίως όμως τους ιθύνοντες, ότι το performance art είναι μία από τις εικαστικές τέχνες, δεν είναι θέατρο, δεν είναι χορός, δεν είναι μουσική. Μπορεί να έχει πάρα πολλές επιρροές από αυτά τα πεδία, αλλά δεν παύει να είναι μία εικαστική τέχνη η οποία καταγράφεται και εκτίθεται, όπως όλες οι τέχνες. Άρα προσπαθώ πάντα να εντάξω το performance art σε μία διάσταση πέραν του εφήμερου. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να έχουμε και περισσότερο χώρο στην ιστορία της τέχνης της Κύπρου. Άρα η εκθεσιακή εξέλιξη είναι ένα γεγονός που έγινε και είχε διάρκεια, σε σχέση με το performance art που είναι εφήμερο. Προσπαθώ λοιπόν να πολλαπλασιάσω την επίδραση του έργου.
«Στην Κύπρο η τέχνη, και δη η δημόσια δεν προκαλεί αίσθηση, όταν δεν υπάρχει το στοιχείο της πρόκλησης τότε δεν συζητιέται, γιατί δεν είναι κομμάτι του κοινού λεξιλογίου μας».
–Η εκθεσιακή εξέλιξη του έργου ως αντικείμενο επηρεάζεται από τις αντιδράσεις του κοινού που παρακολούθησε το performance art;
–Φυσικά, εξ ου και γίνεται κάθε φορά μετά από το ζωντανό έργο, εκτός από την έκθεση «DAME». Πάντα έχω ιδέες, κομμάτια εικόνων, όταν προσπαθώ να σκεφτώ το ζωντανό έργο, άρα ξέρω πού μπορεί να καταλήξει, αλλά όταν ζήσω την εμπειρία του ζωντανού, που είναι ανεπανάληπτη, τότε σίγουρα πιο ξεκάθαρα μπορώ να αποκρυσταλλώσω το ζωντανό έργο και να το εκθέσω μόνο του, πλέον ως αντικείμενο.
–Στο Ω3, έχω την αίσθηση ότι μιλούσες για την αποδοχή του Άλλου, του ξένου, του διαφορετικού, του περίεργου… Αυτό στην έκθεση Fresh Fish, πώς φαίνεται;
–Στην έκθεση είναι έντονο το στοιχείο της επανάληψης, δηλαδή υπάρχει η φιγούρα, το ανθρώπινο σώμα, το δικό μου σώμα, που είναι πάντα το βασικό μου υλικό, το οποίο επαναλαμβάνεται. Μέσα από την επανάληψη και ως δημιουργός αλλά και ως τελικό αποτέλεσμα προσπαθώ να ανακαλύψω ή να αποδείξω τη μοναδικότητά μου ή τη μοναδικότητα της φιγούρας που προσπαθώ να αποδώσω, στην προκειμένη περίπτωση ενός υβριδικού πλάσματος. Όλο αυτό είναι μια προσπάθεια, βέβαια.
Πληροφορίες
PASHIAS, «Fresh Fish» (επιμέλεια Μαρία Ευσταθίου), Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, Μουσείου 4, Λευκωσία.
www.pashias.art/fresh-fish - www.pashias.art/omega3
