Η διεθνής Τριενάλε Αφίσας Κύπρου διοργανώνεται για δεύτερη φορά στην Κύπρο, στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης (ΣΠΕΛ) και η «Κ» παρευρέθηκε στον εκθεσιακό χώρο για μια συζήτηση και ξενάγηση με τον Σάββα Ξιναρή, έναν από τους επιμελητές της έκθεσης.
Συναντήθηκα στο ισόγειο του κτηρίου με τον κ. Ξιναρή, εξηγώντας μου πώς δημιουργήθηκε η ιδέα για την υλοποίηση της διοργάνωσης: «Η ιδέα για την Τριενάλε Αφίσας ξεκίνησε το 2017 από τους Ευριπίδη Ζαντίδη, Όμηρο Παναγίδη, και εμένα όταν είχαμε δει στην Κύπρο ότι υπήρχε έλλειψη γραφιστικών εκδηλώσεων. Θέλαμε να αναδείξουμε τη γραφιστική τέχνη μέσα από την αφίσα και προωθήσουμε τη σημασία της ως μέσου επικοινωνίας. Η πρώτη Τριενάλε αφίσας έγινε στο NeMe Arts Centre στη Λεμεσό το 2019, και αυτή είναι η δεύτερη φορά που διοργανώνεται». Συνεχίζοντας, πρόσθεσε ότι, «Ο στόχος μας είναι να βρούμε θέματα και ένα τρόπο να συντονίσουμε την περιοχή γύρω μας, όπως, Ανατολική Μεσόγειο, Μέση Ανατολή, Ευρώπη. Οι συμμέτοχες φέτος ξεπέρασαν τις 1300 και στην έκθεση παρουσιάζονται γύρω στις 300 αφίσες απ’ όλο τον κόσμο».
«Η αφίσα είναι ένας εύκολος τρόπος να είσαι προκλητικός, μπορείς να σχολιάσεις και να προβάλεις ό,τι σε απασχολεί», λέει στην «Κ» ο επιμελητής της έκθεσης κ. Σάββας Ξιναρής.
Ρωτώντας τον κ. Ξιναρή τι κάνει την αφίσα σημαντική για να εκτεθεί σε ένα μουσειακό χώρο, ο ίδιος μου απάντησε, «Η αφίσα ήταν από πάντα σημαντική, είναι διαχρονικά σημαντικό ως μέσο επικοινωνίας. Τους τελευταίους δύο με τρεις αιώνες έχει έντονη επίδραση με την έννοια ότι είναι ένα μέσο να πληροφορίας, μέσο προπαγάνδας, έχει πολιτική χροιά, δανείζεται πράγματα από την εποχή της, έχει σχέση με την τέχνη, με τις κοινωνικές και πολιτιστικές εξελίξεις. Δεν έχει να κάνει με το να προβάλουμε την αφίσα ως ένα έργο τέχνης, αλλά περισσότερο ως ένα στιγμιότυπο, απεικόνισης της εποχής. Προφανώς έχει τέχνη μέσα, οι αφίσες σχεδιάζονται από γραφίστες, από καλλιτέχνες, από φωτογράφους, σχεδιάζονται από κόσμο που κάνει τέχνη επί της ουσίας αλλά στο πλαίσιο του εφαρμοσμένου».
Ευρύ φάσμα θεμάτων
Η έκθεση χωρίζεται σε κατηγορίες και στο ισόγειο το κοινό μπορεί να δει αφίσες που έχουν ως θέμα τη Τέχνη του Θεάματος, είναι αφίσες που προωθούν την πολιτιστική δραστηριότητα και τις παραστατικές τέχνες. Είναι αφίσες από θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, όπερες, και εκθέσεις. Προχωρώντας με τον κ. Ξιναρή στον πρώτο όροφο, όπου συνεχίζεται η πρώτη κατηγορία αλλά επίσης μπορούμε να δούμε αφίσες από τα ΕΒΓΕ, τα ελληνικά βραβεία, ο ίδιος μου ανέφερε για τη συγκεκριμένη κατηγορία, «ζητήσαμε από την Ελλάδα να μας στείλουν αφίσες των τελευταίων 2-3 χρονών που διακριθήκαν στα Ελληνικά Βραβεία Γραφιστικής και Εικονογράφησης αυτή η ενότητα είναι εκτός διαγωνιστικού».
Συνεχίζοντας, βρεθήκαμε στον δεύτερο όροφο με τη θεματική κατηγορία Κοινωνικές ή Πολίτικες Αφίσες. Αφίσες που αποτυπώνουν ένα ευρύ φάσμα κοινωνικοπολιτικών θεμάτων, με στόχο να ευαισθητοποιήσουν και να επηρεάσουν την ζωή των πολίτων, καθώς και να συμβάλουν στη βελτίωση του σύγχρονου εσωτερικού και διεθνούς πολιτικού τοπιού. Ο επιμελητής της έκθεσης είπε στην «Κ», «γι’ αυτή την ενότητα μας έστειλαν πολλές αφίσες για τον πόλεμο, βλέπουμε πολλές αφίσες για την επιρροή του διαδικτύου στη ζωή μας, εννοείται ότι μας έστειλαν αφίσες με επηρεασμένες από την πανδημία αλλά και πολλές είναι προσωπικές, με ένα μήνυμα προς τον κόσμο».
Hermann Zapf
Στον ίδιο όροφο επίσης μπορούμε να δούμε ακόμη και άλλες μικρές ενότητες που προστέθηκαν φέτος. Η μία κατηγορία έχει να κάνει με τον Hermann Zapf, διαπρεπή γραφίστα και τυπογραφικό σχεδιαστή. Η ενότητα αυτή συμπεριλαμβάνει αφίσες που αποτίνουν φόρο τιμής στο έργο και στη συνεισφορά του Zapf στον σχεδιασμό γραμματοσειρών, τα dingbats και τη γραφιστική επικοινωνία και σχεδιάστηκαν ειδικά για τη συγκεκριμένη έκθεση. Οι επόμενες ενότητες και κατηγορίες που βλέπουμε στον όροφο είναι διαφημιστικές αφίσες, αδημοσίευτες αφίσες, σύνορα, ρωγμές ματαιοδοξίας & ρωγμές ενότητας και πολύγλωσσές αφίσες.
Η δύναμη της αφίσας
Πηγαίνοντας στον τρίτο και τελευταίο όροφο της έκθεσης, ο κ. Ξιναρής δήλωσε ότι, «λόγω του ότι δεν είχαμε πολλές συμμετοχές από την Κύπρο, είχαμε πει με την υπόλοιπη μας ομάδα να επιμεληθούμε κάποιες αφίσες που εμείς έχουμε δει τα τελευταία χρόνια ότι έχουν ενδιαφέρον έτσι καλέσαμε κόσμο να μας στείλει και είναι εκτός διαγωνιστικού κομματιού. Όπως για παράδειγμα από την Louvana από τον Φέγγαρο, Afrobanana, μιλήσαμε με τον Γιώργο Τσαγγάρη, ο οποίος έχει χρόνια που σχεδιάζει αφίσες και μας έδωσε μια ωραία δική του συλλογή, από κάποιες άλλες γκαλερί όπως τις Θκιο Ππαλιές, την Ένωση Γραφιστών και Εικονογράφων που είναι το σπίτι των γραφιστών στην Κύπρο. Ήταν μια προσπάθεια να δείξουμε τη δύναμη που έχει η αφίσα, και τι γίνεται στην Κύπρο».
Ολοκληρώνοντας την ξενάγηση και τη συζήτησή μας, ο κ. Ξιναρής είπε στην «Κ» πως θα υπάρχουν παράλληλες εκδηλώσεις από τον Σεπτέμβρη, κάποιες παρουσιάσεις βιβλίων, ομιλίες με διάφορες θεματικές όπως για παράδειγμα τη λογοκρισία. «Η αφίσα είναι ένας εύκολος τρόπος να είσαι προκλητικός, μπορείς να σχολιάσεις και να προβάλεις ό,τι σε απασχολεί. Είναι πολύ διαφορετικό να δεις κάτι στον δρόμο και πολύ διαφορετικό να περάσει τις πόρτες ενός εκθεσιακού χώρου και έτσι με αυτό το σκεπτικό θα κάνουμε κάποιες συζητήσεις κάτω από αυτή τη θεματική».
Περισσότερες Πληροφορίες
2η Τριενάλε Αφίσας Κύπρου, Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης- ΣΠΕΛ. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 2022. Αμμοχώστου 73, Λευκωσία
