ΚΥΠΕ
Σε μείζον ζήτημα αναδείχθηκε η ασφάλεια των πτητικών μέσων πυρόσβεσης που χρησιμοποιεί η Κύπρος, κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής, όπου παρουσιάστηκε η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τις συμβάσεις ενοικίασης πυροσβεστικών ελικοπτέρων και αεροσκαφών που κατακυρώθηκαν το 2022. Μετά από αντικρουόμενες τοποθετήσεις των φορέων που συμμετείχαν στη συνεδρίαση, η Επιτροπή κάλεσε την εκτελεστική εξουσία να παρέμβει για τη διαλεύκανση της υπόθεσης, ενώ ζήτησε να μη χρησιμοποιηθούν τα εν λόγω πτητικά μέσα, μέχρι να εξακριβωθεί ότι είναι ασφαλή.
Κατά τη συνεδρίαση, ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, ήγειρε το θέμα ελλιπών τεχνικών χαρακτηριστικών των ελικοπτέρων που ενοικιάστηκαν από το Τμήμα Δασών, αναφέροντας ότι κατά την παραλαβή των ελικοπτέρων από την αρμόδια Επιτροπή Παραλαβής, αυτή αποδέχθηκε ως «επουσιώδεις αποκλίσεις» τις ελλείψεις απαιτούμενων από τη σύμβαση προδιαγραφών των ελικοπτέρων.
Ο κ. Μιχαηλίδης εξήγησε ότι για την κατακύρωση της προσφοράς που επιλέχθηκε, τέθηκε ως προϋπόθεση από το Τμήμα Δασών η τοποθέτηση στα ελικόπτερα συστήματος προαναγγελίας ρίψεων νερού, συστήματος παρακολούθησης blue sky network και συστήματος προειδοποίησης για πρόσκρουση σε καλώδια, τα οποία δεν υπήρχαν κατά την εξέταση της προσφοράς. Ακολούθως, σημείωσε, δόθηκε δικαίωμα απαλλαγής από την υποχρέωση εγκατάστασης ενός από τα πιο πάνω συστήματα, υπό την προϋπόθεση ότι θα προσκομίσει ο προσφοροδότης επίσημη δήλωση του κατασκευαστή, ότι το εν λόγω σύστημα δεν είναι πιστοποιημένο για την εγκατάσταση σε αυτά τα ελικόπτερα.
Πεδίο αντιπαράθεσης, όμως, έγινε η ύπαρξη και κατάθεση των πιστοποιητικών ασφαλείας των ελικοπτέρων, μετά από άρνηση πιλότου, μέλους της αστυνομίας που συμμετείχε στην Επιτροπή Παραλαβής των ελικοπτέρων, να υπογράψει την παραλαβή, καθώς δεν του δόθηκαν τα πιστοποιητικά ασφαλείας που είχε ζητήσει. Στην έκθεση γεγονότων που κατέθεσε ο πιλότος της αστυνομίας προς τον Αρχηγό της Αστυνομίας, όπως παρατίθεται στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, γίνεται αναφορά για «ψευδή / πλαστά έγγραφα» και για «ενδεχόμενο διάπραξης αδικημάτων».
Συγκεκριμένα, ο μηχανικός λοχίας Μάριος Ιωάννου, ανέφερε στην Επιτροπή ότι ζητήθηκαν, αλλά δεν παρουσιάστηκαν, μεταξύ άλλων, πιστοποιητικό ασφάλισης ελικοπτέρου στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κανονισμού, πιστοποιητικό χειριστή, logbook για συντηρήσεις και ώρες πτήσεων, πιστοποιητικό αερομεταφορέα, ενώ το πιστοποιητικό αεροπλοϊμότητας ήταν αγνώστου προέλευσης.
Την τοποθέτηση αυτή αντιπαρήλθαν άλλοι φορείς και μέλη της Επιτροπής Παραλαβής των ελικοπτέρων, διαβεβαιώνοντας ότι υπάρχουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί συγκεχυμένη εικόνα στα μέλη της Επιτροπής Ελέγχου, σχετικά με το πόσα και ποια είναι τα απαραίτητα πιστοποιητικά ασφαλείας και εάν αυτά υπάρχουν ή όχι.
Ο Διευθυντής Τμήματος Δασών, Χαράλαμπος Αλεξάνδρου, με παρέμβασή του στην Επιτροπή ανέφερε ότι ακολουθήθηκαν όλες οι δέουσες διαδικασίες για την κατακύρωση της προσφοράς ενοικίασης των πτητικών μέσων και δεν υπήρξε πρόθεση για κατάχρηση εξουσίας.
Σημείωσε, όμως, ότι η υπηρεσία των ελικοπτέρων πυρόσβεσης μεταφέρθηκε στο Τμήμα Δασών από την Αστυνομία, η οποία είχε προηγουμένως τη μονάδα πτητικών μέσων, ενώ το Τμήμα Δασών δεν είχε πρότερη γνώση και εμπειρία σε θέματα ελικοπτέρων πυρόσβεσης, αφού χειριζόταν μόνο πυροσβεστικά αεροσκάφη. Πρόσθεσε χαρακτηριστικά ότι το Τμήμα Δασών «φορτώθηκε» την υπηρεσία ελικοπτέρων, παρά τις διαφωνίες που εξέφρασε.
«Έχοντας ακούσει όσα λέχθηκαν εντός της Επιτροπής, από όλες τις πλευρές, είμαι υποχρεωμένος να καλέσω τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον αρμόδιο Υπουργό να επιληφθούν άμεσα του θέματος και να ζητήσουν από από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και τις αρμόδιες υπηρεσίες του Κράτους να ενημερώσουν επισήμως και εγγράφως το αρμόδιο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος εάν τα πτητικά μέσα πυρόσβεσης τα οποία επιχειρούν στην Κύπρο διαθέτουν όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά και ειδικά τα πιστοποιητικά που σχετίζονται με την ασφάλεια των πτήσεων», ανέφερε στις δηλώσεις του ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου και Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσης Παντελίδης.
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, δήλωσε μετά τη συνεδρίαση ότι «τίθεται όντως θέμα νομιμότητας της όλης διαδικασίας και έχουν αφεθεί σκιές για θέματα κατάχρησης εξουσίας», σημειώνοντας ότι η ουκρανική εταιρεία με την οποία έγινε η σύμβαση, δε φαίνεται να ικανοποίησε όλα τα μέλη της Επιτροπής Παραλαβής, «τα οποία έχουν προτάξει θέματα ασφάλειας αλλά και νομιμότητας της εταιρείας αυτής αφού δεν κατατέθηκαν τα απαιτούμενα έγγραφα».
Πρόσθεσε ότι πρέπει να αποχωρήσει η «άμεση διερεύνηση του θέματος, να δοθεί πλήρης διαφάνεια στο θέμα, ο καθένας ν’ αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν, γιατί στο τέλος της ημέρας δεν πρόκειται μόνο για την προστασία των δασών και του περιβάλλοντος, αλλά και της ανθρώπινης ζωής», αναφέροντας ότι ο Γενικός Ελεγκτής εισηγήθηκε τον διορισμό Επιτροπής από το Υπουργείο Γεωργίας για διερεύνηση του όλου θέματος, αλλά επίσης θα αποταθεί και στην Αρχή κατά της Διαφθοράς.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση ανέφερε ότι τα ελικόπτερα «αγοράστηκαν μετά από πολλές αναβολές και προκηρύξεις προσφορών, περίπου 314% πάνω από την αρχική προσυπολογιζόμενη τους τιμή», και πρόσθεσε ότι για το θέμα αυτό, θα διαβιβαστεί η έκθεση του Γενικού Ελεγκτή στην Επιτροπή κατά της Διαφθοράς, για να κάνει όλες ενδεδειγμένες ενέργειες για τυχόν θέματα διαφθοράς και άλλων ποινικών αδικημάτων.
Όσον αφορά τα πιστοποιητικά ασφάλειας των ελικοπτέρων, σημείωσε ότι «είναι υψίστης σημασίας γιατί την ώρα που το ελικόπτερο θα κληθεί να σβήσει πυρκαγιές ίσως να διατρέχουν κίνδυνο και οι χειριστές του αλλά και οι πολίτες στο έδαφος». Ανέφερε ότι ζητήθηκε από το Τμήμα Δασών η κατάθεση των σχετικών πιστοποιητικών στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παρακολουθήσεως Σχεδίων Αναπτύξεως και Ελέγχου Δημοσίων Δαπανών.
«Την ίδια ώρα μαζί με τη βοήθεια της Πολιτικής Αεροπορίας, απαιτήσαμε από το αρμόδιο Υπουργείο να μας διασφαλίσει με την Υπουργική υπογραφή ότι, υπάρχουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά ασφάλειας και αεροπλοΐας των ελικοπτέρων για να είμαστε βέβαιοι για το ασφαλές των πτήσεων τους», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι μέχρι να γίνει αυτό, η Επιτροπή κάλεσε το Τμήμα Δασών να μην χρησιμοποιήσει τα ελικόπτερα.
