Του Παύλου Νεοφύτου
Εκτός αρχικών χρονοδιαγραμμάτων βρίσκονται οι αποφάσεις για καίρια ζητήματα που αφορούν τον Ακάμα, συγκεκριμένα οι ενδεχόμενες πειθαρχικές διώξεις για την Α΄ Φάση του οδικού δικτύου και η επανέναρξη των εργασιών. Από την πλευρά του, το υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος εκτιμά ότι οι διαδικασίες, οι οποίες θα ανάψουν το πράσινο φως για ανακοινώσεις, πλησιάζουν προς το τέλος. Αντιθέτως, εντός αρχικών προγραμματισμών βαίνει το θέμα των αντισταθμιστικών μέτρων για τους ιδιοκτήτες γης στην περιοχή, με την υποβολή αιτήσεων για ετήσια οικονομική στήριξη να βρίσκεται σε εξέλιξη από τα τέλη Οκτωβρίου.
Όσον αφορά τις ενδεχόμενες πειθαρχικές διώξεις για την Α΄ Φάση του οδικού δικτύου, πηγές οι οποίες μίλησαν στην «Κ» ανέφεραν ότι αυτές τις μέρες η ερευνώσα λειτουργός της Νομικής Υπηρεσίας υπέβαλε στο Υπουργικό Συμβούλιο αίτημα –το τρίτο στη σειρά– για ακόμη μία παράταση, μέχρι να παραδώσει το πόρισμα στην αρμόδια υπουργό, Μαρία Παναγιώτου, επικαλούμενη φόρτο εργασίας λόγω ογκώδους υλικού εξέτασης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η προηγούμενη παράταση που της δόθηκε ήταν μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, ενώ ο αρχικός προγραμματισμός ήταν μέχρι τα τέλη Αυγούστου. Υπενθυμίζεται ότι η τρίτη στη σειρά διοικητική έρευνα κατέδειξε ενδεχόμενα πειθαρχικά αδικήματα, με αποτέλεσμα μετά από αίτημα της κας Παναγιώτου, το Υπουργικό Συμβούλιο να αποφασίσει τον διορισμό ερευνώσας λειτουργού, για να εξετάσει με συλλογή μαρτυριών και άλλου υλικού, κατά πόσο αυτά τα αδικήματα ευσταθούν.
Σε αναμονή η Βουλή
Στη γωνία περιμένουν την ίδια ώρα τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος, σε σχέση με την κατάθεση στη Βουλή από την υπουργό, των τριών διοικητικών ερευνών που προηγήθηκαν, όπως και του επικείμενου πορίσματος, μετά από συζήτηση του θέματος τον περασμένο Ιούλιο. Τότε η κα Παναγιώτου διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει καμία προσπάθεια συγκάλυψης, εξηγώντας ότι το υλικό στην τρίτη διοικητική έρευνα που έλαβε, ήταν μέρος του μαρτυρικού υλικού που βρίσκεται στα χέρια της ερευνούσης λειτουργού και για αυτόν τον λόγο δεν μπορούσε να το καταθέσει τότε στη Βουλή.
Αποφάσεις για τα έργα
Πιο καθαρή είναι η εικόνα σχετικά με την επανέναρξη των έργων. Αν και αρχική πρόθεση του Υπουργείου ήταν να ανακοίνωνε ασφαλή χρονοδιαγράμματα τον περασμένο Σεπτέμβριο, αυτό τελικά αναμένεται να γίνει εντός Νοεμβρίου. Σύμφωνα με πηγές, η μελέτη των εμπειρογνωμόνων έχει ολοκληρωθεί, όμως εκκρεμεί ο έλεγχός της από το Τμήμα Περιβάλλοντος, με στόχο το ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, και η παρουσίασή της στην αρμόδια υπουργό. Εντός του μήνα και μετά τα πιο πάνω προαπαιτούμενα, εκτιμάται ότι η κα Παναγιώτου θα βρίσκεται σε θέση να δώσει στη δημοσιότητα ασφαλή δεδομένα για τα χρονοδιαγράμματα επανέναρξης των εργασιών στην Α΄ Φάση του οδικού δικτύου, αλλά και για τα αναθεωρημένα σχέδια της Β΄ Φάσης. Η μελέτη θα δείξει το βάθος των αλλαγών που θα πρέπει να γίνουν στην Α΄ Φάση, ώστε να ανακοινωθούν τα χρονοδιαγράμματα.
Όπως απορρέει από εκτιμήσεις εμπλεκομένων στο όλο ζήτημα, όσον αφορά την Α΄ Φάση δύο είναι οι κύριες προκλήσεις. Η πρώτη αφορά το πώς τα έργα, τα οποία ξεκίνησαν και αναστάλθηκαν, θα προσαρμοστούν τεχνικά στο περιβάλλον και τη φυσιογνωμία της περιοχής. Η δεύτερη έχει να κάνει με τα υδατικά έργα, για τα οποία προς το παρόν τοποθετήθηκαν μόνο στρογγυλοί αγωγοί και ορθογωνικοί οχετοί. Μεταξύ άλλων, η μελέτη των εμπειρογνωμόνων έδωσε έμφαση σε κατασκευές που αφορούν στην ελεύθερη ροή του νερού, ώστε να μην αποκόπτεται η κίνηση στα χέλια προς τη θάλασσα. Η μελέτη, η οποία έλαβε υπόψη και τις παρατηρήσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος, θα κατευθύνει τις τελικές αποφάσεις για ποια έργα θα παραμείνουν, ποια θα απομακρυνθούν και ποια θα τύχουν αλλαγών.
Και η Β΄ Φάση των έργων, τα οποία δεν ξεκίνησαν, βρίσκεται στο στάδιο της επαναξιολόγησης. Προηγήθηκαν συζητήσεις για το αν θα γίνουν όλοι οι δρόμοι που είχαν σχεδιαστεί ή μέρος τους και πώς. Επίσης και ο αριθμός των κόμβων υποδομών αλλά και ό,τι άλλο αυτοί θα περιλαμβάνουν, εκτός από χώρους υγιεινής για τους επισκέπτες. Το ζήτημα της παροχής νερού για τους χώρους υγιεινής απασχόλησε έντονα τις συζητήσεις του προηγούμενου διαστήματος, καθώς υπήρξαν σοβαρές ενστάσεις για την τοποθέτηση αγωγών, ενώ επισημάνθηκαν εναλλακτικές και σύγχρονες λύσεις, όπως συστήματα με στεγανές δεξαμενές.
€6.600 ετησίως ανά δικαιούχο
Οι ενέργειες, οι οποίες, κατά την εκτίμηση του Υπουργείου, προχωρούν εντός χρονοδιαγραμμάτων είναι τα αντισταθμιστικά μέτρα για τους ιδιοκτήτες γης στην περιοχή, με την υποβολή αιτήσεων για ετήσια οικονομική στήριξη να βρίσκεται σε εξέλιξη από τα τέλη Οκτωβρίου και μέχρι τις 21 Νοεμβρίου. Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, το μέτρο στοχεύει στην ετήσια οικονομική στήριξη των ιδιοκτητών γης μέσω εκταρικής επιδότησης και εντάσσεται στα αντισταθμιστικά μέτρα του Τοπικού Σχεδίου Ακάμα, στοχεύοντας στο να επιβραβεύσει τους ιδιοκτήτες που διατηρούν τα τεμάχιά τους σε φυσική κατάσταση, συμβάλλοντας στη διαφύλαξη του τοπίου και στην προστασία της μοναδικής βιοποικιλότητας της περιοχής, εξασφαλίζοντας ένα βιώσιμο και περιβαλλοντικά ισορροπημένο μέλλον για τον Ακάμα. Διευκρινίζεται ακόμα ότι, με ετήσια επιδότηση που μπορεί να φτάσει έως και τις €6.600 ετησίως ανά δικαιούχο και με συνολικό προϋπολογισμό €25 εκατομμυρίων έως το 2028, το μέτρο αυτό «υποστηρίζει τους ιδιοκτήτες γης για την επόμενη πενταετία, ενώ μετά το πέρας αυτής της περιόδου το μέτρο θα επανεξεταστεί, λαμβάνοντας υπόψη την απόδοση και τα οφέλη που προκύπτουν από τα επιπρόσθετα κοινωνικοοικονομικά μέτρα που έχουν ήδη δρομολογηθεί για την περαιτέρω ενίσχυση της περιοχής». Σύμφωνα με το υπουργείο Γεωργίας, το μέτρο απευθύνεται σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που κατέχουν τεμάχια ιδιωτικής γης εντός των ορίων του Τοπικού Σχεδίου Ακάμα, με εκτάσεις που εμπίπτουν σε πολεοδομικές ζώνες προστασίας, καθώς και σε γεωργικές και κτηνοτροφικές ζώνες, οι οποίες συνολικά ανέρχονται γύρω στα 93.460 δεκάρια.