Της Μαρίνας Οικονομίδου
Η ανυπακοή ενός μικρού αριθμού πολιτών στα νέα μέτρα που εξήγγειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας την περασμένη Δευτέρα, οδήγησε στο να σφίξει κι άλλο ο κλοιός των περιοριστικών μέτρων της κυβέρνησης μία βδομάδα αργότερα. Παρατηρητές της γειτονιάς θα δικαιούνται να καλούν αστυνομικούς αν διαπιστώσουν ότι υπάρχουν συναθροίσεις σε οικίες με άτομα εκτός όσων διαμένουν στην οικία και η αστυνομία με τη σειρά της να ελέγχει, οι πολίτες θα δικαιούνται μία μετακίνηση κατ εξαίρεση την ημέρα, θα έχουν ωράριο κυκλοφορίας δεδομένου ότι έχουν πιστοποιητικό μετακίνησης από τον εργοδότη τους ενώ μελετούνται βραχιολάκια για όσους είναι θετικοί στον κορωνοϊό.
Η κόκκινη γραμμή
Όλα αυτά τα νέα μέτρα άνοιξαν την συζήτηση κατά πόσο αποτελούν την αναγκαιότητα πάταξης του «αόρατου εχθρού» στον οποίο αναφέρονται όλοι οι ηγέτες των κρατών μελών της Ε.Ε ή αν αποτελεί μία αναβίωση του «Μεγάλου Αδελφού» του Όργουελ. Για να εφαρμοστούν τα νέα μέτρα, απαιτείται πρώτα και κύρια να διαφανεί αν δεν ξεπερνούν την κόκκινη γραμμή της υπομονής που επέδειξε η πλειοψηφία των πολιτών που πειθάρχησε εξ αρχής ή αν θα εξαντληθεί σε μικρό χρονικό διάστημα, με ο,τι κι αν αυτό συνεπάγεται στο να σπάσει η αλυσίδα της εξάπλωσης. Θα πρέπει παράλληλα να απαντήσει η κυβέρνηση, για ποιό λόγο δεν κατάφερε να θέσει σε εφαρμογή τα αρχικά μέτρα και να ελέγξει επαρκώς κατά πόσο τηρούντα πρώτα τα μέτρα και κατ επέκταση ο αυτοπεριορισμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, που φέρεται πως οδήγησε στην αύξηση των κρουσμάτων της Κυριακής.
Η αφορμή
Αφορμή των νέων περιοριστικών μέτρων, ήταν η αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων την περασμένη Κυριακή, από τα 11-15 (ημερησίως) στα 35 επιβεβαιωμένα κρούσματα. Ανησυχητικά ψηλός αριθμός κρουσμάτων υπήρξε και την περασμένη Δευτέρα, όταν έκανε το δεύτερο διάγγελμα ο Πρόεδρος. Ο αριθμός ωστόσο των 35 κρουσμάτων προκάλεσε τεράστια ανησυχία στην κυβέρνηση, η οποία κατά τα άλλα ανέμενε μείωση αριθμού κρουσμάτων την τρέχουσα βδομάδα. Από το Σάββατο βεβαίως, ξεκίνησαν οι προειδοποιήσεις υπουργών, ότι λόγω της ανυπακοής πολιτών θα πρέπει να επανεξεταστούν τα μέτρα και να ληφθούν αυστηρότεροι κανονισμοί. Υπενθυμίζεται πως το Σαββατοκυρίακο που πέρασε έγιναν 10.494 έλεγχοι, από τους οποίους καταγγέλθηκαν μόλις 455 άτομα. Η κυβέρνηση θα πρέπει να απαντήσει αν αυτό το ποσοστό ανυπακοής και παραβάσεων δικαιολογεί την ενίσχυση αυστηρών μέτρων.
Οι απαγορεύσεις, το πλαφόν και οι παρατηρητές της γειτονιάς
Στα θετικά των νέων μέτρων θα μπορούσε να συγκαταλεχθεί ο διπλασιασμός του προστίμου από τα 150 στα 300. Κάτι τέτοιο θεωρείται πως θα λειτουργήσει ανασταλτικά για εκείνο το μικρό ποσοστό πολιτών που παραβίαζε μέχρι σήμερα το διάταγμα. Όμως πλην του διπλασιασμού του προστίμου, εγείρονται ερωτήματα για τις υπόλοιπες απαγορεύσεις και τις συλλογικές τιμωρίες που ακολουθούν. Μπορούν να εφαρμοστούν ή θα προκαλέσουν μεγάλες αντιδράσεις στην κοινωνία;
Πλαφόν στη μετακίνηση
Ανάμεσα στα μέτρα που προκαλούν ερωτήματα είναι το πλαφόν μηνυμάτων, καθώς η όποια κατ’ εξαίρεση μετακίνηση του πολίτη μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο μία φορά τη μέρα. Ένας πολίτης δηλαδή, δεν θα μπορεί να παίρνει τον σκύλο του πλέον, πάνω από μία φορά την ημέρα βόλτα. Η βόλτα για παράδειγμα του σκύλου ή η καθημερινή γυμναστική, θα αποκλείεται στο ενδεχόμενο που ο πολίτης θα πρέπει να ζητήσει κατ εξαίρεση μετακίνηση, είτε για να μεταβεί στην υπεραγορά, είτε για να προμηθευθεί φάρμακα, είτε για να βοηθήσει κάποιον που ανήκει σε ευπαθή ομάδα.
Παρατηρητές στα σπίτια
Στα νέα μέτρα εμπίπτει και η απαγόρευση των συνάξεων σε οικίες, πέραν των μόνιμα διαμενόντων προσώπων, καθώς το τελευταίο διάστημα, υπήρξαν καταγγελίες για συναθροίσεις προσώπων σε φιλικά σπίτια. Αυτό που προκαλεί αίσθηση, είναι ότι θα μπορεί ο παρατηρητής της γειτονιάς να καταγγέλλει στην αστυνομία περιπτώσεις που κρίνει οτι γίνεται παράνομη συνάθροιση και η αστυνομία με τη σειρά της να έρχεται για έλεγχο. Ο αριθμός προσώπων που θα επιβαίνουν σε ένα όχημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα τρία πρόσωπα, ενώ το υπουργείο υγείας μελετάει το ενδεχόμενο ηλεκτρονικής κατ΄οίκον επιτήρησης σε όσους έχουν εντοπιστεί θετικοί στον Κορωνοϊό με βραχιολάκι..
Ποτέ την Κυριακή
Απαγορεύσεις μπαίνουν και στις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, όπως υπεραγορές, φρουταρίες αρτοποιεία ζαχαροπλαστεία, κρεοπωλεία και κάβες, οι οποίες θα παραμένουν κλειστές την Κυριακή, αλλά θα μπορούν να κάνουν delivery. Το κατά πόσο αυτό θα προκαλέσει περαιτέρω ζητήματα στην οικονομία η οποία άρχισε ήδη να ταρακουνείται, είναι κάτι που θα διαφανεί το επόμενο διάστημα. Δεν αποκλείεται πάντως να υπάρξουν πιέσεις επιχειρηματικών κύκλων για αναίρεση του εν λόγω μέτρου.
«Η ελευθερία του ενός σταματά εκεί που ξεκινά η υγεία του άλλου» λένε πολλοί υποστηρίζοντας τα αυστηρά μέτρα που θέτει η κυβέρνηση. Αυτό που φαίνεται να απασχολεί κύκλους της κυβέρνησης είναι το ενδεχόμενο η Κύπρος να καταλήξει όπως στην περίπτωση της Ιταλίας και της Ισπανίας δεδομένου και του εύθραυστου συστήματος υγείας. Όπως σημειώνεται από κυβερνητικούς κύκλους, έστω κι αν τα μέτρα είναι αυστηρά, θα οδηγήσουν στο σπάσιμο της αλυσίδας εξάπλωσης προτού η κατάσταση βγει εκτός ελέγχου. Οι ίδιοι κύκλοι σημειώνουν πως χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία με την ανοσία της αγέλης και οι ΗΠΑ, στην απουσία αυστηρών μέτρων έχασαν τον έλεγχο.
Βεβαίως καμία χώρα δεν έχει λάβει τα μέτρα της Κύπρου σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Αυτό που θα διαφανεί για το αν θα εφαρμοστούν τα νέα μέτρα, είναι κατά πόσο αφενός η κυβέρνηση είναι σε θέση να εφαρμόσει τις νέα μέτρα εκτός του να τα εξαγγέλλει και αφετέρου κατά πόσο η συντριπτική πλειοψηφία συναινεί και αυτή τη φορά στα νέα μέτρα. Υπενθυμίζεται πως η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών ήταν αυτή που πίεσε πρώτη την κυβέρνηση Αναστασιάδη για λήψη μέτρων. Ερώτημα που αναμένεται να απαντηθεί το επόμενο διάστημα είναι κατά πόσο θα στηρίξει και αυτά νέα μέτρα, δεδομένου του ότι υπάρχουν αντιδράσεις ότι είναι εξόχως δυσανάλογα της πραγματικής κατάστασης που βρισκόμαστε σήμερα και δύσκολα στο να εφαρμοστούν.
