Kathimerini.gr
Σε απρόβλεπτο νικητή του οικονομικού πολέμου ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση αναδεικνύεται το νόμισμα της Κίνας, το γουάν, καθώς έχει ενισχυθεί σημαντικά η διεθνής χρήση του μετά τις κυρώσεις κατά της Μόσχας. Καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισαν βέβαια οι εισαγωγές της Ρωσίας από την Κίνα καθώς αυξήθηκαν σημαντικά όταν η Μόσχα έσπευσε να υποκαταστήσει τη δυτική τεχνολογία κατά κύριο λόγο με τεχνολογία κινεζικής προέλευσης αλλά και πολλά άλλα είδη που δεν εισάγει πλέον από τις δυτικές οικονομίες.
Στη διάρκεια του περασμένου έτους το ποσοστό των εισαγωγών της Ρωσίας που πληρώθηκαν σε γουάν αυξήθηκε στο 23% από το μόλις 4% στο οποίο ανερχόταν πριν από την εισβολή στην Ουκρανία. Εξάλλου, από τον Μάρτιο του 2021 μέχρι τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους υπερδιπλασιάστηκε το μερίδιο του γουάν στο παγκόσμιο σύστημα χρηματοδότησης του διεθνούς εμπορίου, που σημειωτέον στηρίζει το 80% του διεθνούς εμπορίου. Είναι σαφές ότι μετά τις κυρώσεις που επέβαλε η Δύση κατά της Μόσχας το Πεκίνο ενέτεινε τις προσπάθειές του να απεξαρτήσει την οικονομία της Κίνας από το δολάριο.
Σύμφωνα μάλιστα με τις εκτιμήσεις ορισμένων οικονομικών αναλυτών, μέρος των κινήτρων του Πεκίνου είναι ότι η Κίνα προετοιμάζεται ενδεχομένως για το ενδεχόμενο μιας ένοπλης σύγκρουσης με την Ταϊβάν. Οι προσπάθειες της Κίνας για απεξάρτησή της από το αμερικανικό νόμισμα έχουν αρχίσει εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία. Ζητούμενο για το Πεκίνο ήταν να αποφύγει κάθε είδους κίνδυνο που θα μπορούσε να απορρέει από την αμερικανική οικονομία όπως, για παράδειγμα, η μετάδοση της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Παράλληλα, όμως, η δεύτερη οικονομία στον κόσμο είχε τη φιλοδοξία να δημιουργήσει τη δική της σφαίρα οικονομικής επιρροής.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, όμως, και τα συνεπακόλουθά του επιτάχυναν αυτές τις προσπάθειες του Πεκίνου καθώς η Ουάσιγκτον χρησιμοποίησε ως όπλο για να πλήξει οικονομικά τη Μόσχα το δολάριο και την κυριαρχία του και πέτυχε να αποκόψει τη Ρωσία από τις διεθνείς συναλλαγές σε δολάρια, περιορίζοντας έτσι δραστικά τις δυνατότητές της να έχει εμπορικές συναλλαγές με άλλες χώρες. Οπως, άλλωστε, τονίζει σχετικό ρεπορτάζ του Guardian, η Κίνα ενθαρρύνει άλλες χώρες να υιοθετήσουν το κινεζικό νόμισμα στις διεθνείς συναλλαγές τους. Προσφάτως η Αργεντινή και η Βραζιλία συνήψαν συμφωνία με την Κίνα και εφεξής θα πληρώνουν τις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων σε γουάν και όχι σε δολάρια.
Τον περασμένο μήνα, άλλωστε, το Μπανγκλαντές ανακοίνωσε ότι θα αποπληρώσει σε γουάν δάνειο ύψους 318 εκατ. δολ. που είχε λάβει από τη Ρωσία για τη χρηματοδότηση μονάδας πυρηνικής ενέργειας. Πρόκειται, ωστόσο, για σπάνια περίπτωση διεθνούς συναλλαγής που πληρώνεται σε γουάν χωρίς να εμπλέκεται η Κίνα σε καμία από τις δύο συναλλασσόμενες πλευρές.
Οπως, πάντως, τονίζει η βρετανική εφημερίδα, η οικονομία της Κίνας είναι πολύ πιο αλληλένδετη με τις οικονομίες της Δύσης από όσο είναι η οικονομία της Ρωσίας. Πολλοί οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν, έτσι, πως στην πράξη είναι αδύνατον να πλήξει η Δύση την οικονομία της Κίνας χωρίς να υποστεί αντίστοιχα πλήγματα και η ίδια. Και πάλι, όμως, το Πεκίνο προσπαθεί να προστατευθεί όσο περισσότερο γίνεται και μέρος αυτής της αυτοπροστασίας είναι η μέγιστη δυνατή διεθνοποίηση του γουάν.
Ετσι τον Μάρτιο, κινεζική εταιρεία πλήρωσε με γουάν την αγορά 65.000 τόνων υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη γαλλική πολυεθνική TotalEnergies. Η Κίνα, άλλωστε, έχει αναπτύξει σύστημα διατραπεζικών πληρωμών εναλλακτικό στο διεθνές σύστημα Swift που είναι συνδεδεμένο με το δολάριο, ενώ έχει ήδη επεξεργαστεί δικό της ψηφιακό νόμισμα, το e-CNY. Ολα αυτά τα τεχνολογικά επιτεύγματα είναι ασήμαντα όταν συγκριθούν με τους πολιτικούς και γεωπολιτικούς παράγοντες που δίνουν ώθηση στον διεθνή ρόλο του γουάν.
Η διεθνοποίησή του, άλλωστε, αποτελεί θέμα γοήτρου για το Πεκίνο, αλλά προϋποθέτει ότι η ηγεσία της Κίνας θα χαλαρώσει τον αυστηρό έλεγχο που ασκεί στις ροές κεφαλαίου και θα επιτρέψει την πιο ελεύθερη διακύμανση του νομίσματός της αφήνοντας την αγορά να καθορίσει τις ισοτιμίες του.
