Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Εντός του 2022 θα δημιουργηθεί το ηλεκτρονικό Μητρώο Παρόχων Υπηρεσιών Κρυπτοπεριουσιακών Στοιχείων (Crypto Assets Services Providers), τους οποίους η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου θα εποπτεύει μόνο σε σχέση με τη συμμόρφωσή τους για θέματα παρεμπόδισης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Εντός του 2021, υποβλήθηκαν στην Κεφαλαιαγορά 7 αιτήσεις για την απόκτηση άδειας παρόχου υπηρεσιών κρυπτοπεριουσιακών στοιχείων, αλλά ακόμα βρίσκονται σε στάδιο εξέτασής τους και δεν έχει εγκριθεί καμιά. Την ίδια ώρα, σε δύο χρόνια εκτιμάται ότι θα υπάρχει ένα ενιαίο εποπτικό πλαίσιο στην Ευρώπη γι’ αυτά τα κρυπτοπεριουσιακά στοιχεία, όπως υπάρχει αντίστοιχο πλαίσιο για επενδυτικές εταιρείες. Μιλώντας στο πλαίσιο παρουσίασης των πεπραγμένων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς την Τρίτη ο Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς της Κύπρου, Γιώργος Θεοχαρίδης, σημείωσε πως έχει δημιουργηθεί κόμβος καινοτομίας από το 2018, σκοπός του οποίου ήταν να βλέπει η Κεφαλαιαγορά τις νέες τεχνολογίες και στην περίπτωση που θέλουν ή θα ήθελαν να διαβουλευτούν με την Επιτροπή ενδιαφερόμενοι, να τους δίδεται η κατάλληλη καθοδήγηση. Ο κ. Θεοχαρίδης τόνισε ότι η Κεφαλαιαγορά έχει λάβει χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ώστε να μετατραπεί αυτός ο κόμβος καινοτομίας σε ένα «regulatory sandbox». Σύμφωνα με το πολυσέλιδο κείμενο του Σχεδίου του Ταμείου για την Κύπρο, η επένδυση αυτή έχει την κωδική ονομασία «C3.3I2» και αφορά στη δημιουργία προστατευμένου κανονιστικού περιβάλλοντος (regulatory sandbox) για την ανάπτυξη λύσεων τεχνολογίας στον χρηματοοικονομικό τομέα. Στόχος του μέτρου είναι η παροχή στις εταιρείες χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, τις νεοφυείς επιχειρήσεις και άλλες καινοτόμες επιχειρήσεις τη δυνατότητα να διευρύνουν το φάσμα νέων προϊόντων ή υπηρεσιών που παρέχουν, με τις ρυθμιστικές αρχές να παρέχουν ένα «πεδίο δοκιμής» που θα επιτρέπει στις εν λόγω επιχειρήσεις να διεξάγουν πειράματα σε πραγματικό χρόνο και σε ελεγχόμενο περιβάλλον υπό την εποπτεία τους. Η επένδυση συνίσταται στη διευκόλυνση της ανάπτυξης κατάλληλου και ελκυστικού κανονιστικού πλαισίου για τις λύσεις τεχνολογίας στον χρηματοοικονομικό τομέα και τις καινοτόμες τεχνολογίες και την εξισορρόπηση της απρόσκοπτης ανάπτυξης καινοτόμων προϊόντων ή υπηρεσιών με διασφάλιση της προστασίας των επενδυτών. Η υλοποίηση της επένδυσης θα ολοκληρωθεί έως τις Δευτέρα, 30 Σεπτεμβρίου 2024. Επί της ουσίας, η ιδέα του «regulatory sandbox» είναι όταν μία νέα τεχνολογία έρθει ενώπιον της Κεφαλαιαγοράς να«τεστάρεται» σε ελεγχόμενο περιβάλλον πριν προχωρήσει σε οποιαδήποτε αδειοδότηση. Η τομή του «regulatory sandbox» δεν θα έχει μόνο εφαρμογή στην Κεφαλαιαγορά, αλλά γενικά θα βοηθήσει σε αντίστοιχα ζητήματα την Κύπρο.
Προετοιμαστήκαμε εμείς
Ο Πρόεδρος της ΕΚΚ, θέλοντας να πει περισσότερα για τα κρυπτοπεριουσιακά στοιχεία, σημείωσε ότι η Κεφαλαιαγορά έχει προετοιμαστεί κατάλληλα και σκοπός είναι κατά την εξέταση των αιτήσεων για την απόκτηση άδειας παρόχου υπηρεσιών κρυπτοπεριουσιακών στοιχείων, να γίνεται μία ενδελεχής ανάλυση, όπως θα δινόταν άδεια για μια εταιρεία επενδυτικών υπηρεσιών. «Θα είναι αντίστοιχη διαδικασία για να δοθεί οποιαδήποτε άδεια, ωστόσο στο κομμάτι της εποπτείας προς το παρόν θα βλέπουμε το κομμάτι της συμμόρφωσής τους για θέματα παρεμπόδισης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Θεοχαρίδης.
Προς MiCA σε 2 χρόνια
Εντός του 2022 αναμένεται η περαιτέρω συζήτηση ή και υιοθέτηση σειράς νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κεφαλαιαγορά, ο οποίος θα επηρεάζει τα κρυπτοπεριουσιακά στοιχεία. Στο πλαίσιο το απολογισμού του 2021 και των στόχων του 2022 για την Κεφαλαιαγορά, υπογραμμίστηκε ότι υπό συζήτηση βρίσκεται και η ρύθμιση χρηματοοικονομικών προϊόντων μέσω της χρήσης τεχνολογίας κατανεμημένου καθολικού (DLT). Ειδικότερα, ο προτεινόμενος Ευρωπαϊκός Κανονισμός MiCA (Markets in Crypto-Assets Regulation) θα ρυθμίζει την αρχική προσφορά, διαπραγμάτευση και την παροχή υπηρεσιών των κρυπτο-περιουσιακών στοιχείων, περιλαμβανομένων των λεγόμενων ‘stable coins’. Περαιτέρω, ο προτεινόμενος Ευρωπαϊκός Κανονισμός, γνωστός ως DLT Pilot Regime, θα ρυθμίζει πιλοτικά και για περιορισμένο χρονικό διάστημα τη διαπραγμάτευση (δευτερογενή αγορά) συγκεκριμένων χρηματοοικονομικών μέσων που έχουν εκδοθεί με χρήση DLT. Στόχος είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων για οριστική μελλοντική ρύθμιση. «Εργάζεται η Ευρώπη πάνω στο «MiCA» που είναι ένας ευρωπαϊκός κανονισμός και πολύ πιθανόν να ψηφιστεί κατά τη διάρκεια της Γαλλικής προεδρίας και θα υπάρξει η περίοδος εφαρμογής του κανονισμού από όλα τα κράτη – μέλη. Σε δύο χρόνια εκτιμώ πως θα υπάρχει ένα ενιαίο εποπτικό πλαίσιο στην Ευρώπη γι’ αυτά τα κρυπτοπεριουσιακά στοιχεία, όπως υπάρχει το πλαίσιο για τις επενδυτικές εταιρείες», εξήγησε ο κ. Θεοχαρίδης.
Σημειώνεται πως το 2021 ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση του συστήματος του Κεντρικού Μητρώου Εμπιστευμάτων, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το πρώτο τρίμηνο του 2022 και στο Μητρώο θα τηρούνται πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους εμπιστευμάτων (express trusts) και παρεμφερών νομικών διευθετήσεων στη Δημοκρατία.
Πολλές οι νέες αιτήσεις
Εντός του 2021 συνεχίστηκε απρόσκοπτα η εξέταση των αιτήσεων για αδειοδότηση νέων εποπτευόμενων οντοτήτων. Συνολικά έλαβαν έγκριση 84 οντότητες, εκ των οποίων 69 δραστηριοποιήθηκαν στις συλλογικές επενδύσεις, 12 στην παροχή επενδυτικών υπηρεσιών και 3 στην παροχή διοικητικών υπηρεσιών. Ο συνολικός αριθμός των εποπτευόμενων οντοτήτων αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω, καθώς βρίσκονται υπό διαδικασία εξέτασης 116 αιτήσεις. Αυτές αφορούν 47 ΚΕΠΕΥ, 9 ΕΠΔΥ και 50 Εταιρείες Διαχείρισης Συλλογικών Επενδύσεων και Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων. Όπως προαναφέρθηκε, από τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί, 7 αφορούν στην απόκτηση άδειας παρόχου υπηρεσιών κρυπτοπεριουσιακών στοιχείων.
Μέχρι το τέλος του έτους η ΕΚΚ είχε υπό την εποπτεία της 806 οντότητες, σε σύγκριση με 788 στο τέλος του 2020, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 2,28%. Σε σύγκριση με το 2019, πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19, η άνοδος είναι της τάξης του 8,04%.