Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Θέση του Cyprus Investment Funds Association (CIFA) είναι πως δεν χρειάζεται απλώς να βελτιωθεί το όνομα και η φήμη της Κύπρου, αλλά στόχος είναι όλοι οι επενδυτές, τα Επενδυτικά Ταμεία και οι διαχειριστές να νιώθουν άνετα να μιλήσουν για την Κύπρο στους ομόλογούς τους. Η πρόεδρος του Cyprus Investment Funds Association (CIFA), Μαρία Παναγιώτου υπογραμμίζει σε συνέντευξή της στην «Κ» πως, η Κύπρος θα πρέπει να διατηρήσει το συγκριτικό της πλεονέκτημα έναντι σε άλλους παραδοσιακούς προορισμούς, που είναι η παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου με χαμηλότερο κόστος από αυτό των ανταγωνιστών. Η κα Παναγιώτου μιλά για τη διαφοροποίηση του οικονομικού μοντέλου της χώρας, τη σημαντικότητα της φήμης της, τις απαραίτητες νομοθεσίες που πρέπει να περάσουν, αλλά εξηγεί και για τη μείωση στο Ενεργητικό Υπό Διαχείριση των Επενδυτικών Ταμείων που παρατηρήθηκε στους προηγούμενους μήνες.
–Τα τελευταία χρόνια γίνεται μία σημαντική προσπάθεια για διαφοροποίηση του οικονομικού μοντέλου της χώρας. Τα Επενδυτικά Ταμεία έχουν θέση σ’ αυτήν την προσπάθεια;
–Σίγουρα έχουν θέση και μάλιστα ο ρόλος που επιτελούν μπορεί να χαρακτηριστεί και πολυδιάστατος. Κατ’ αρχάς τα Επενδυτικά Ταμεία αποτελούν μία εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης επιχειρηματικών αναπτυξιακών πλάνων και έργων. Ειδικά στην Κύπρο που διαχρονικά η ανάπτυξη εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τον τραπεζικό δανεισμό, η ύπαρξη εναλλακτικών επιλογών είναι εξόχως σημαντική. Τα τελευταία στοιχεία καταδεικνύουν ότι οι επενδύσεις των Ταμείων στην κυπριακή οικονομία παραμένουν σε σταθερά επίπεδα καθώς ανέρχονται σε 2,4 δισ. ευρώ και αντιστοιχούν στο 26,8% του συνολικού τους ενεργητικού.
Επιπρόσθετα, τα Επενδυτικά Ταμεία έχουν κατορθώσει να διαφοροποιήσουν, ως ένα βαθμό, το μοντέλο λειτουργίας του τομέα παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών. Αντιλαμβάνεστε ότι η λειτουργία οργανισμών που διαχειρίζονται κεφάλαια πέραν των 9 δισ. ευρώ απαιτεί τη δημιουργία πολλών νέων, καλά αμειβόμενων, θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα είναι αναγκαία η ύπαρξη και υποστηρικτικών υπηρεσιών υψηλού επιπέδου, οι οποίες πρέπει αφενός να συνάδουν με τα υψηλά πρότυπα λειτουργίας αυτών των οργανισμών και αφετέρου με τις εποπτικές απαιτήσεις που διέπουν την αδειοδότησή τους από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Εννοείται βέβαια πως ο τομέας συμβάλλει άμεσα και έμμεσα στα κρατικά έσοδα και ασφαλώς στην τόνωση της κατανάλωσης, που προέρχεται από το καλά αμειβόμενο προσωπικό που εργάζεται σε αυτούς τους οργανισμούς.
–Αναφερθήκατε στις επενδύσεις στην κυπριακή οικονομία. Σε ποιους τομείς εντοπίζονται αυτές οι επενδύσεις;
–Σημαντικό μέρος των επενδύσεων κατευθύνεται σε κύριους τομείς της κυπριακής οικονομίας όπως η ναυτιλία, η ενέργεια, ο τουρισμός και τα ακίνητα. Την ίδια ώρα, όμως καταγράφεται άνοδος των επενδύσεων σε αναδυόμενους τομείς όπως η τεχνολογία, τα έργα που δίδουν έμφαση στη Βιωσιμότητα, η υγεία και ούτω καθ’ εξής. Αυτό που θα ήθελα να ξεκαθαρίσω είναι πως σε αντίθεση με τις παραδοσιακές επιχειρήσεις, τα Επενδυτικά Ταμεία δεν διαφημίζουν ή προβάλλουν τα έργα στα οποία συμμετέχουν. Στόχος τους είναι να επιλέγουν τις κατάλληλες επενδύσεις οι οποίες θα έχουν τις προσδοκώμενες αποδόσεις για τους δικούς τους επενδυτές. Με αυτόν τον τρόπο αναδεικνύουν το έργο τους και τη δουλειά τους, άρα είναι φυσιολογικό να μη γίνονται ευρέως γνωστές οι επενδύσεις τους.
Υπήρξε μείωση
–Τους προηγούμενους μήνες είδαμε μείωση στο Ενεργητικό Υπό Διαχείριση των Επενδυτικών Ταμείων. Είναι κάτι που σας προβλημάτισε;
–Όντως υπήρξε μία μείωση η οποία μπορεί να προβλημάτισε όσους δεν έχουν άμεση σχέση με τον τομέα και δεν γνωρίζουν εις βάθος πώς λειτουργεί. Η συγκεκριμένη μείωση σχετιζόταν τόσο με τη γενικότερη πορεία των διεθνών αγορών όσο και με το γεγονός πως κάποια Ταμεία, από τα πρώτα που δημιουργήθηκαν στην Κύπρο, ολοκλήρωσαν τον κύκλο ζωής τους και οι διαχειριστές τους προχώρησαν σε ρευστοποίηση. Είναι ο φυσιολογικός τρόπος λειτουργίας των Επενδυτικών Ταμείων και είναι αναμενόμενο ότι όσο περνούν τα χρόνια και ο τομέας στη χώρα μας ωριμάζει, αυτός ο κύκλος θα επαναλαμβάνεται. Ταυτόχρονα είχαμε και νέα επενδυτικά ταμεία και δη από σοβαρούς παίκτες στη διεθνή σκηνή, που επέλεξαν την Κύπρο. Άρα, ναι μεν σημειώσαμε τη μείωση αλλά δεν μας προκάλεσε ανησυχία ή πανικό. Αντίθετα, υπήρξε μία απτή απόδειξη ότι ο τομέας σταδιακά ωριμάζει. Στόχος μας βέβαια παραμένει η διαρκής προσέλκυση Ταμείων και Διαχειριστών στη χώρα μας ώστε το εγχώριο οικοσύστημα να συνεχίσει να μεγεθύνεται. Ως Διοικητικό Συμβούλιο θέλουμε να δούμε τα ταμεία να αποτελούν ακόμα μεγαλύτερο μέρος της επενδυτικής δραστηριότητας στην Κύπρο.
–Πώς μπορούμε να το επιτύχουμε αυτό; Σας ακούμε συχνά να λέτε πως ο συγκεκριμένος τομέας είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικός σε διεθνές επίπεδο.
–Όντως είναι. Ειδικά αν ληφθεί υπόψη πως έχουμε να ανταγωνιστούμε προορισμούς οι οποίοι εξυπηρετούν Επενδυτικά Ταμεία εδώ και πολλά χρόνια. Αναφέρομαι σε χώρες με παράδοση, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το δικό μας οικοσύστημα μετρά μόλις μερικά χρόνια ζωής.
Συνεπώς, χρειάζεται συνεχής και οργανωμένη προσπάθεια σε όλα τα επίπεδα. Σε θέματα προώθησης και μάρκετινγκ, σε ρυθμιστικά και νομοθετικά θέματα ώστε να προσφέρουμε αντίστοιχο ή ακόμα και καλύτερο προϊόν από άλλους προορισμούς. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να διατηρήσουμε το συγκριτικό μας πλεονέκτημα έναντι σε άλλους παραδοσιακούς προορισμούς, που είναι η παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου με χαμηλότερο κόστος από αυτό των ανταγωνιστών μας.
Φήμη το Νο.1
–Η φήμη μιας χώρας είναι σημαντική σε τέτοιες περιπτώσεις;
–Προφανώς. Ενδεχομένως να είναι και το πρώτο πράγμα που εξετάζουν μεγάλοι επενδυτικοί οργανισμοί όταν αξιολογούν τις επιλογές τους για τη χώρα στην οποία θα εγκατασταθούν. Χαιρόμαστε που η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει μία οργανωμένη προσπάθεια για να βελτιώσει το όνομα και την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό και ως CIFA δηλώνουμε έτοιμοι να συμβάλουμε σ’ αυτήν την προσπάθεια. Από τη δική μας πλευρά, συνεχίζουμε να προωθούμε τη χώρας μας και τον τομέα στο εξωτερικό μέσω της συμμετοχής και της διοργάνωσης στοχευμένων εκδηλώσεων και συνεδρίων, όπως ένα που θα διοργανώσουμε τον ερχόμενο Οκτώβριο στην Αθήνα.
Σ’ αυτή τη γενικότερη προσπάθεια που καταβάλλουμε για να βελτιωθεί το όνομα της χώρας μας, θα πρέπει να κατανοήσουμε κάτι πολύ σημαντικό. Ο στόχος δεν πρέπει να είναι απλώς να βελτιώσουμε το όνομα και τη φήμη της χώρας, αλλά να κάνουμε όλους αυτούς τους επενδυτές, τα Επενδυτικά Ταμεία τους διαχειριστές να νιώθουν άνετα να μιλήσουν για την Κύπρο στους ομόλογούς τους. Θα πρέπει να τους πείσουμε πως μπορούν και πρέπει να γίνουν οι πρεσβευτές μας στο εξωτερικό. Δεν υπάρχει καλύτερη προώθηση και μάρκετινγκ από τους ίδιους τους επενδυτές να μιλούν θετικά για εσένα, πόσο μάλλον αν είσαι μία μικρή χώρα που προσπαθεί να κερδίσει το μερίδιο που της αναλογεί σε μία τεράστια και καλά δικτυωμένη διεθνή αγορά.
Επιμόρφωση
–Το τελευταίο διάστημα εντείνεται η προσπάθεια βελτίωσης των επιπέδων χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στην Κύπρο. Ο δικός σας τομέας συμμετέχει σ’ αυτήν την προσπάθεια ή απευθύνεστε καθαρά σε επαγγελματίες επενδυτές;
–Η ενίσχυση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού σε όλα τα επίπεδα αποτελεί προτεραιότητά μας ως Συμβούλιο. Επιδιώκουμε τη συνεχή επιμόρφωση των μελών μας για επίκαιρα και επερχόμενα θέματα και πραγματοποιούμε σειρά από σεμινάρια και εκπαιδεύσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Την ίδια ώρα, όμως γνωρίζουμε από πρώτο χέρι πως η διαχείριση της προσωπικής ή οικογενειακής περιουσίας έχει γίνει πολύ πιο πολύπλοκη απ’ ό,τι πριν από μερικά χρόνια. Ως αποτέλεσμα, πολλοί συμπολίτες μας μπορεί να μην αξιοποιούν στον καλύτερο δυνατό βαθμό τα περιουσιακά τους στοιχεία, ή ακόμα χειρότερα μπορεί να τα θέτουν σε κίνδυνο λόγω άγνοιας, όπως πριν από μερικά χρόνια κατά τη χρηματοοικονομική κρίση που ακόμα και καταθέσεις χάθηκαν ή όλα αυτά που βλέπουμε να συμβαίνουν με διαφόρων ειδών πυραμίδες. Σήμερα υπάρχουν πολλοί ασφαλείς και συνετοί τρόποι για διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων ή έστω απλώς της διαθέσιμης ρευστότητας ενός ατόμου ή ενός νοικοκυριού. Θέλουμε να ενδυναμώσουμε την πληροφόρηση του κοινού σε σχέση με το πώς μπορούν να αξιοποιήσουν τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα επενδυτικά ταμεία είτε μέσω UCITS είτε μέσω AIFs.
Πρέπει να είμαστε ένα βήμα μπροστά από τον ανταγωνισμό
–Αναφερθήκατε προηγουμένως στο χαμηλό κόστος ότι είναι ένα από τα πλεονεκτήματά μας. Διαχρονικά, ως πλεονέκτημα της Κύπρου προτάσσουμε και τη γεωγραφική της θέση. Αυτή ισχύει και για τα Επενδυτικά Ταμεία;
–Ισχύει ως ένα βαθμό, ναι. Γι’ αυτό και προσπαθούμε να προσεγγίσουμε Ταμεία και Διαχειριστές από χώρες της εγγύς περιοχής. Ωστόσο, από μόνο του δεν είναι αρκετό. Ένα απλό παράδειγμα: Αν η απόσταση από μία χώρα είναι δύο ώρες με το αεροπλάνο, αλλά δεν υπάρχει απευθείας πτήση, αυτό θεωρείται όφελος; Πρακτικά όχι. Είναι πολλά τα κεφάλαια που εξετάζει ένας διαχειριστής ταμείου προτού αποφασίσει σε ποια χώρα θα το εγγράψει και θα το λειτουργεί. Η φήμη, το κόστος, η απόσταση είναι μερικά από αυτά. Αξιολογούνται όμως και πολλά άλλα, όπως η εποπτεία (και στην Κύπρο μέσω της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έχουμε πολύ καλή εποπτεία), το νομικό πλαίσιο, η φορολογία, η δυνατότητα εξυπηρέτησης των αναγκών του ταμείου και ούτω καθ’ εξής. Με απλά λόγια, υπάρχουν πολλές προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται στο μέγιστο δυνατό βαθμό για να καταφέρουμε να ανταγωνιστούμε επάξια άλλους προορισμούς. Με δεδομένο ότι ο τομέας στην Κύπρο μετρά γύρω στα 10 χρόνια ζωής, πρέπει να είμαστε ικανοποιημένοι. Είναι ενδεικτικό το γεγονός πως είμαστε αναλογικά ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα για cross border funds στην Ε.Ε.
Την ίδια ώρα, όχι απλώς δεν χωρά εφησυχασμός, αλλά ιδανικά θα πρέπει να φροντίζουμε ώστε να είμαστε ένα βήμα μπροστά από τον ανταγωνισμό. Για παράδειγμα, ιδανικά θα θέλαμε το νομοσχέδιο που διέπει τις υπηρεσίες διαχείρισης (administration) των Επενδυτικών Ταμείων να έχει ήδη ψηφιστεί.
Ελπίζουμε αυτό να γίνει πριν από το τέλος του χρόνου και να μην υπάρξουν άλλα προσκόμματα αλλιώς και πάλι θα είμαστε πολλά βήματα πίσω από τον ανταγωνισμό. Επίσης, αν και χαιρετίζουμε και στηρίζουμε την προσπάθεια για φορολογική μεταρρύθμιση, εντούτοις θα πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο που να μην επηρεάζει αρνητικά και να αφαιρεί από την ελκυστικότητα της Κύπρου είτε ως προορισμού για Επενδυτικά Ταμεία, είτε γενικότερα.
