Kathimerini.com.cy
Το τρίτο τρίμηνο του 2022 η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις στην Κύπρο κατέγραψε μείωση, ενώ παράλληλα, σύμφωνα με τις προσδοκίες των τραπεζών για το τέταρτο τρίμηνο του 2022, η καθαρή ζήτηση δανείων, τόσο από επιχειρήσεις, όσο και από νοικοκυριά για όλες τις κατηγορίες δανείων αναμένεται επίσης να μειωθεί σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Σύμφωνα με σχετική έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, κατά το τρίτο τρίμηνο του 2022, η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις στην Κύπρο κατέγραψε περαιτέρω μείωση, σε αντίθεση με τις προσδοκίες που είχαν καταγραφεί στην Έρευνα του προηγούμενου τριμήνου για αμετάβλητη ζήτηση. Η καθαρή μείωση της ζήτησης επιχειρηματικών δανείων το τρίτο τρίμηνο του 2022 προήλθε παρά την αυξημένη ζήτηση δανείων για αποθέματα και κεφάλαια κίνησης, η οποία ενδεχόμενα να αντανακλά αυξημένες ανάγκες χρηματοδότησης λόγω των αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας και πρώτων υλών καθώς και των διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Έρευνα, στην καθαρή μείωση της ζήτησης επιχειρηματικών δανείων το τρίτο τρίμηνο του 2022 συνέβαλε η μειωμένη ζήτηση για χρηματοδότηση πάγιων επενδύσεων, το τρέχον επίπεδο επιτοκίων, η μειωμένη ζήτηση για χρηματοδότηση συγχωνεύσεων ή εξαγορών και αναδιαρθρώσεων επιχειρήσεων καθώς και η μειωμένη ζήτηση για αναδιαρθρώσεις χρεών (μέρος των «άλλων αναγκών χρηματοδότησης». Η αύξηση της αβεβαιότητας για τις μελλοντικές προοπτικές της οικονομίας και τα αυξανόμενα επιτόκια φαίνεται να οδηγούν σε αναβολή των επενδυτικών αποφάσεων των επιχειρήσεων. Η μείωση της καθαρής ζήτησης δανείων κατά το τρίτο τρίμηνο του 2022 προήλθε τόσο από μικρομεσαίες επιχειρήσεις όσο και από μεγάλες επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με τις προσδοκίες των συμμετεχουσών στην έρευνα τραπεζών για το τέταρτο τρίμηνο του 2022, η καθαρή ζήτηση δανείων, τόσο από επιχειρήσεις, όσο και από νοικοκυριά για όλες τις κατηγορίες δανείων αναμένεται να μειωθεί σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Αυστηρότερα και τα κριτήρια
Σύμφωνα με τις προσδοκίες των τραπεζών για το τέταρτο τρίμηνο του 2022, τα κριτήρια χορήγησης δανείων στην Κύπρο αναμένεται να γίνουν αυστηρότερα για όλες τις κατηγορίες δανείων προς νοικοκυριά και, σε μεγαλύτερο βαθμό, για επιχειρηματικά δάνεια.
Σύμφωνα με την Έρευνα, το τρίτο τρίμηνο του 2022, τα κριτήρια χορήγησης δανείων τόσο προς επιχειρήσεις όσο και για όλες τις κατηγορίες δανείων προς νοικοκυριά έγιναν αυστηρότερα σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Στην υιοθέτηση αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης δανείων συνέβαλε η αντίληψη των τραπεζών για αυξημένο κίνδυνο καθώς και η μειωμένη ανοχή τους στον κίνδυνο όσον αφορά τα επιχειρηματικά δάνεια. Συγκεκριμένα, η εκτίμηση των τραπεζών για αυξημένο κίνδυνο αφορούσε τη γενική οικονομική κατάσταση και προοπτικές, τη φερεγγυότητα των δανειοληπτών, τις προοπτικές της αγοράς κατοικίας και τις ζητούμενες εξασφαλίσεις των επιχειρηματικών δανείων. Για το τέταρτο τρίμηνο του 2022, οι τράπεζες αναμένουν ακόμη πιο αυστηρά κριτήρια χορήγησης δανείων στην Κύπρο για όλες τις κατηγορίες δανείων, ενδεχομένως λόγω της αναμενόμενης επιβράδυνσης στην οικονομική δραστηριότητα απόρροια των αρνητικών οικονομικών επιπτώσεων των γεωπολιτικών εξελίξεων, καθώς και της αρνητικής επίδρασης των εντεινόμενων πληθωριστικών πιέσεων τόσο στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών όσο και στα κέρδη των επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο της αυξημένης οικονομικής αβεβαιότητας και υψηλότερων επιτοκίων, η αυστηρότερη δανειακή πολιτική των τραπεζών φαίνεται να στοχεύει στη βιωσιμότητα του νέου δανεισμού.
Το τρίτο τρίμηνο του 2022, οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις έγιναν αυστηρότεροι. Συγκεκριμένα, το περιθώριο των τραπεζών (διαφορά έναντι σχετικού επιτοκίου αναφοράς) για δάνεια υψηλότερου κινδύνου, οι απαιτήσεις για παροχή εξασφαλίσεων καθώς και άλλοι όροι και προϋποθέσεις όπως οι ρήτρες και η διάρκεια των δανείων έγιναν αυστηρότεροι. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά, σύμφωνα με την Έρευνα, την αυξημένη αντίληψη κινδύνου από τις τράπεζες και τη μειωμένη ανοχή τους στον κίνδυνο. Κατά το υπό αναφορά τρίμηνο, πιο αυστηροί έγιναν και οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης δανείων προς νοικοκυριά (στεγαστικά, καταναλωτικά και λοιπά δάνεια). Η αυστηροποίηση αφορούσε τόσο το περιθώριο των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια όσο και για δάνεια υψηλότερου κινδύνου (αύξηση περιθωρίου). Επιπρόσθετα αναφέρθηκαν και άλλοι περιορισμοί που αφορούσαν το μέγεθος του δανείου. Και σε αυτή την κατηγορία δανείων οι τράπεζες υπέδειξαν την εκτίμηση για αυξημένο κίνδυνο και τη μειωμένη ανοχή τους στον κίνδυνο ως τον λόγο για την αυστηροποίηση.