Του Απόστολου Τομαρά
Σε μια προσπάθεια μετάβασης στην πράσινη ενέργεια με γρηγορότερους ρυθμούς το Υπουργείο Ενέργειας επεξεργάζεται και ετοιμάζεται να εξαγγείλει ένα σχέδιο παραγωγής ηλιακής ενέργειας το οποίο θα αλλάξει σημαντικά το ισοζύγιο συμβατικής και πράσινης ενέργειας. Με όπλο το σχέδιο «Φωτοβολταϊκά για όλους» στόχος της κυβέρνησης είναι να μειώσει τα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος και να αυξήσει τα ποσοστά διείσδυσης στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Σε σύγκριση με άλλα σχέδια του παρελθόντος το υφιστάμενο δεν θέτει περιορισμούς στον αριθμό των δικαιούχων. Αυτό σημαίνει πως κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να αιτηθεί εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ στη στέγη της οικίας του για σκοπούς ιδιοκατανάλωσης. Μια άλλη σημαντική καινοτομία είναι ότι δεν απαιτείται αρχικό κεφάλαιο από τον ενδιαφερόμενο για την αγορά και εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού συστήματος. Επίσης με τη λειτουργία του ο καταναλωτής θα δει το τιμολόγιο ηλεκτρικού ρεύματος να μειώνεται στο μισό.
Τα πέντε βήματα
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που γίνονται μέσα σε τρείς μήνες από την υποβολή αίτησης για το σχέδιο, μπορεί να έχουν ολοκληρωθεί οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και υπό προϋποθέσεις και η εγκατάσταση του συστήματος. Πέντε είναι τα βήματα που θα πρέπει να γίνουν προκειμένου κάποιος να εγκαταστήσει ένα φωτοβολταϊκό στο σπίτι του:
-Αίτηση (στόχος να ξεκινήσει η υποβολή 01/01/2024).
-Έγκριση εγκατάστασης.
-Καταβολή χορηγίας (€1000 ή €1500).
-Εγκατάσταση φωτοβολταϊκού.
-Σύνδεση
Σύμφωνα με το ΥΠ.ΕΝ οι καθυστερήσεις που υπήρχαν σε άλλα σχέδια με τις συνδέσεις συστημάτων παραγωγής ΑΠΕ φαίνεται να έχουν μειωθεί. Από 1000 αιτήσεις για σύνδεση σε εκκρεμότητα που υπήρχαν έχουν πέσει κάτω από τις 100.
Δικαιούχοι
Το σχέδιο «Φωτοβολταϊκά απευθύνεται σε όλους με στόχευση τα μικρά και μεσαία σπίτια. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν την δυνατότητα να επιλέξουν το σχέδιο επιχορήγησης των €1000 και των €1500. Στην χορηγία των €1000 ο αιτητής δεν θα καταβάλει αρχικό κεφάλαιο για την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού και η μέγιστη παραγωγή ηλιακής ενέργειας θα είναι 4,5 kw. Η αποπληρωμή θα γίνεται με δόσεις (€150 σε κάθε λογαριασμό ρεύματος) μέχρι την εξόφληση του συστήματος (υπολογίζεται σε τρία χρόνια). Η χορηγία των €1500 προϋποθέτει την υποχρέωση από τον δικαιούχο της εφάπαξ εξόφλησης εγκατάστασης του συστήματος ενώ δεν τίθεται όριο στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας. Σύμφωνα με τον Υπουργό Ενέργειας το σχέδιο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο ΑΠΕ και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΑΠΕ – ΕΞ.Ε) το οποίο ενισχύεται με ευρωπαϊκά κονδύλια για την πράσινη μετάβαση. Επιπρόσθετα θα μπορεί να χρησιμοποιηθούν κονδύλια και από το Ταμείο για της Εκπομπές Ρύπων. «Ουσιαστικά θα είναι ένας κύκλος από κονδύλια τα οποία θα πηγαίνουν στον καταναλωτή για παραγωγή πράσινης ενέργειας και θα επιστρέφονται με δόσεις στο ταμείο».
Οφέλη
Τα οφέλη του συγκεκριμένου σχεδίου θα είναι ορατά αμέσως μετά τη λειτουργία των φωτοβολταϊκών. Όσοι επιλέξουν την επιλογή χορηγίας των €1000 θα δουν τους λογαριασμούς ηλεκτρισμού να πέφτουν στο μισό. Συγκεκριμένα για μια μέση κατανάλωση αξίας €370 ο καταναλωτής θα πληρώνει το δίμηνο €30 που αφορά τις πάγιες χρεώσεις συν τη δόση αποπληρωμής του φωτοβολταϊκού συστήματος €150. Σύνολο 180. Γενικά, μια επένδυση εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος σε κατοικία στην Κύπρο, εκτιμάται ότι μπορεί να αποσβεστεί σε περίπου 5 έτη λαμβάνοντας υπόψη τη χορηγία από το Ταμείο ΑΠΕ και ΕΞ.Ε (ή σε 6 έτη χωρίς χορηγία). Εδώ αξίζει αναφοράς πως ο χρόνος ζωής ενός φωτοβολταϊκού συστήματος είναι πέραν των 20 χρόνων.
Το δίκτυο
Το σχέδιο «Φωτοβολταϊκά για όλους» αναμένεται ότι θα τρέξει περισσότερο τον εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση του δικτύου μεταφοράς και διάθεσης του ηλεκτρικού ρεύματος. Όπως παραδέχεται ο ίδιος ο Υπουργός Ενέργειας είναι απαρχαιωμένο και χρήζει αναβάθμισης. Το δίκτυο σχεδιάστηκε για συμβατική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τρία σημεία. Ο επανασχεδιασμός που έχει ξεκινήσει, σημειώνει ο υπουργός, θα το μετατρέψει σε «έξυπνο» δίκτυο αυξάνοντας την χωρητικότητα ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον θα ενισχυθεί με κατάλληλο εξοπλισμό – μετρητές μπαταρίες – για αποθήκευση ενέργειας προς χρήση κυρίως τις νυχτερινές ώρες. Σύμφωνα με τον κ. Παπαναστασίου ολοκληρώθηκε ήδη η διαβούλευση για ενίσχυση του δικτύου με μπαταρίες και προχωρά η εγκατάστασή τους στα επόμενα 2 χρόνια. Ωστόσο όπως παραδέχεται ο ίδιος δεν θα έχει ολοκληρωθεί η αναβάθμισή του, μέχρι να ξεκινήσει η παραγωγή ηλιακής ενέργειας από το σχέδιο «Φωτοβολταϊκα για όλους».
