
Kathimerini.com.cy
Η σύγχρονη Ιατρική έχει επιτύχει σπουδαία πράγματα. Έχει θεραπεύσει ασθένειες, έχει βελτιώσει και παρατείνει τη ζωή κι έχει μεταμορφώσει την έννοια της φροντίδας. Όμως, παράλληλα με αυτή την πρόοδο, έχουν δημιουργηθεί και αρκετά τυφλά σημεία — επιλογές που μπορούν να ωφελήσουν την υγεία αλλά παραμελούνται, υποτιμώνται ή απορρίπτονται όχι επειδή λείπει η επιστήμη επάρκεια, αλλά επειδή περισσεύει η βεβαιότητα και η επιφυλακτικότητα σε νέες ιδέες.
Ο Marty Makary, γιατρός και ερευνητής του Johns Hopkins, συγγραφέας βιβλίων που έχουν μπει στη λίστα μπεστ σέλερ των Τάιμς της Νέας Υόρκης, με πλήθος άρθρων σε μεγάλες εφημερίδες όπως η Wall Street Journal, αλλά και εκατοντάδες επιστημονικές δημοσιεύσεις, αποκαλύπτει αυτά τα τυφλά σημεία και εξηγεί πώς διαμορφώνονται από την εσωτερική κουλτούρα της Ιατρικής: την εξουσία της αυθεντίας, τη δύναμη της συνήθειας και, πολλές φορές, την απροθυμία να ειπωθεί «κάναμε λάθος» και να δοκιμαστεί μια πρωτοπόρα μέθοδος.
Θέματα που αφορούν άμεσα την υγεία μας – όπως η σημασία του μικροβιώματος και η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, η ασφαλής χρήση της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης στις γυναίκες, η πραγματική φύση και η σωστή αντιμετώπιση των τροφικών αλλεργιών ή τα ευεργετικά λιπαρά που για χρόνια δαιμονοποιούνταν – δεν βρίσκουν τον χώρο που τους αντιστοιχεί στις παραδοσιακές ιατρικές πρακτικές. Το ίδιο ισχύει για κάποιες αιματολογικές εξετάσεις που σπάνια προτείνονται, παρότι είναι σημαντικές, αλλά και για τον τρόπο που αντιμετωπίζονται ο τοκετός, η πρόληψη του καρκίνου ή η χρήση της κάνναβης.
Ο Makary μάς καλεί να κοιτάξουμε πιο βαθιά: να δούμε πώς διαμορφώνονται τα ιατρικά δόγματα, πόσο εύκολα γίνονται κανόνας χωρίς επαρκή τεκμηρίωση και πόσο δύσκολα αμφισβητούνται, ακόμη και όταν η επιστήμη έχει προχωρήσει. Μας θυμίζει ότι η κρίση των οπιοειδών ξεκίνησε όταν οι ειδικοί διαβεβαίωναν πως δεν υπάρχει εθισμός. Ότι χιλιάδες γυναίκες βρέθηκαν στην εμμηνόπαυση χωρίς υποστήριξη, επειδή η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης θεωρήθηκε επικίνδυνη. Ότι οδηγηθήκαμε στην επιδημία της παχυσαρκίας όταν η ιατρική κοινότητα εστίασε στην αποφυγή λιπαρών, αγνοώντας τις συνέπειες των επεξεργασμένων υδατανθράκων. Και ότι η ανεξέλεγκτη χρήση αντιβιοτικών εντέλει αύξησε τον αριθμό των ανθεκτικών βακτηρίων.
Το βιβλίο Τυφλά Σημεία δεν είναι μια επίθεση στην Ιατρική. Είναι μια ειλικρινής και αιχμηρή υπενθύμιση ότι η επιστήμη προχωρά μόνο όταν υπάρχει διάθεση να αναθεωρήσουμε. Όταν η γνώση προηγείται της αυθεντίας. Και όταν η υγεία του ασθενούς – και όχι η βολική βεβαιότητα του συστήματος – τίθεται στο επίκεντρο.
Το βιβλίο «Τυφλά Σημεία» κυκλοφορεί την Κυριακή 4 Μαΐου με την «Καθημερινή».