Kathimerini.gr
Μανώλης Κωστίδης
Τον χρυσό που διαθέτουν οι Τούρκοι πολίτες «κάτω από τα στρώματά τους» έχει βάλει στο στόχαστρό της η τουρκική κυβέρνηση για να μπορέσει να σταματήσει την υποτίμηση της λίρας και να αυξήσει τα διαθέσιμα της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας. Ο υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας Νουρετίν Νεμπατί, σε δηλώσεις του προς τους οικονομικούς συντάκτες αναφέρθηκε στα σχέδιά του για τη «σταθεροποίηση της ισοτιμίας της λίρας» και αποκάλυψε πως η κυβέρνηση έχει στόχο να μετατρέψει τον χρυσό των Τούρκων πολιτών σε τουρκικές λίρες.
Ο κ. Νεμπατί αποκάλυψε πως η κυβέρνηση θα ανακοινώσει ένα νέο οικονομικό πακέτο με το οποίο θα βάλει εντός του οικονομικού συστήματος τον χρυσό που υπάρχει «κάτω από τα στρώματα» και, όπως τόνισε, υπολογίζει πως στα νοικοκυριά της χώρας υπάρχουν περίπου 5.000 τόνοι χρυσού. «Αυτό αντιστοιχεί σε 250-350 δισεκατομμύρια δολάρια. Μέρος αυτού θα στηρίξει την Κεντρική Τράπεζα και θα ικανοποιήσει τις ανάγκες για συνάλλαγμα. Ομως το σημαντικότερο είναι πως θα ενταχθεί ένα «νέο μοντέλο ελκυστικότητας της τουρκικής λίρας», δήλωσε ο κ. Νεμπατί.
Η δήλωση του υπουργού Οικονομικών της Τουρκίας προκάλεσε εντύπωση, καθώς ο ίδιος δεν έδωσε λεπτομέρειες για τον τρόπο λειτουργίας του οικονομικού σχεδίου της κυβέρνησης για τα διαθέσιμα των Τούρκων σε χρυσό. Δεν διευκρίνισε αν οι πολίτες θα υποχρεωθούν από την κυβέρνηση να φέρουν τις χρυσές λίρες τους ή θα υπάρχει η δυνατότητα επιλογής.
Αναλυτές εκτιμούν πως αυτά τα σχέδια της τουρκικής κυβέρνησης δείχνουν και την απεγνωσμένη προσπάθεια αναζήτησης κεφαλαίων.
Κυβερνητικοί βουλευτές πριν από λίγες εβδομάδες είχαν προτείνει ένα μοντέλο της κατάθεσης των χρυσών λιρών και των κοσμημάτων στα ταμεία της Κεντρικής Τράπεζας και να τους δοθούν κουπόνια ή ομόλογα του τουρκικού δημοσίου συνδεδεμένα με την αξία του χρυσού.
Πάντως, όσοι γνωρίζουν την τουρκική πραγματικότητα θεωρούν πως λίγοι έως ελάχιστοι Τούρκοι θα δεχθούν μια τέτοια πρόταση να παραδώσουν τον χρυσό που έχουν στα χέρια τους. Αναλυτές εκτιμούν πως οι δηλώσεις του κ. Νεμπατί δείχνουν και την απεγνωσμένη προσπάθεια της Τουρκίας αναζήτησης κεφαλαίων, καθώς σύμφωνα με την αντιπολίτευση τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα είναι σε αρνητικά επίπεδα. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών και πρόεδρος του Κόμματος DEVA έχει μιλήσει για 46 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το οικονομικό επιτελείο της Τουρκίας τις περασμένες εβδομάδες ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα τραπεζικών καταθέσεων, δηλαδή να δοθούν κυβερνητικές εγγυήσεις έναντι των συναλλαγματικών ζημιών στις καταθέσεις σε λίρα. Το πρόγραμμα σταμάτησε τις αναλήψεις καταθέσεων σε λίρες, αλλά ελάχιστοι Τούρκοι μετέτρεψαν σε λίρες τις αποταμιεύσεις τους που διαθέτουν σε συνάλλαγμα. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν πως τέτοιες προσπάθειες αυξάνουν το ρίσκο της οικονομίας της Τουρκίας και κάποιοι άλλοι μιλούν για «τζόγο» της κυβέρνησης.
Το Bloomberg είχε αποκαλύψει πως ο κ. Νεμπατί σε συναντήσεις του με επενδυτές στο Λονδίνο είχε δηλώσει πως για λόγους κουλτούρας οι Δυτικοί επενδυτές δεν μπορούν να καταλάβουν όλους τους λόγους της ραγδαίας αύξησης του πληθωρισμού στην Τουρκία. Αργότερα το υπουργείο Οικονομικών είχε διαψεύσει τις πληροφορίες αυτές και είχε τονίσει πως είχαν «παρεξηγηθεί» οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού.
Εν τω μεταξύ, ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, με βίντεό του στο twitter το βράδυ της Τετάρτης, διαμαρτυρήθηκε για τις τεράστιες αυξήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, κάλεσε τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μειώσει τους ειδικούς φόρους και ανακοίνωσε πως ο ίδιος θα σταματήσει να πληρώνει τους λογαριασμούς ρεύματος μέχρι να μειωθούν οι επιβαρύνσεις. Τουρκικά ΜΜΕ τονίζουν πως αυτή η ανακοίνωση ίσως προκαλέσει παύση πληρωμών λογαριασμών και από εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκους πολίτες.
