Μπορούν τα κύματα παρατεταμένου καύσωνα, όπως αυτό που διανύουμε τώρα, αλλά και γενικότερα οι καιρικές συνθήκες του προορισμού να επηρεάσουν τον όγκο του τουριστικού ρεύματος που δέχεται; Πρόκειται για ερώτημα το οποίο έχει ήδη αποτελέσει αντικείμενο έρευνας από το European Travel Commission, τα αποτελέσματα της οποίας είναι ξεκάθαρα. Το 30% των ταξιδιωτών επιλέγουν προορισμό και με βάση τις καιρικές συνθήκες του προορισμού. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι το 21% του δείγματος, προτεραιοποιεί τους προορισμούς με κριτήριο το πόσο προστατεύουν τη φυσική και πολιτιστική τους κληρονομιά και για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του ταξιδιού. Για παράδειγμα, μερίδα ταξιδιωτών αποφεύγει να ταξιδεύει με αεροπλάνα και πλοία, έτσι επιλέγει πιο κοντινούς προορισμούς. Έδαφος κερδίζουν την ίδια ώρα και τα ταξίδια εκτός περιόδου αιχμής. Για παράδειγμα, φέτος περισσότεροι Ευρωπαίοι έχουν προγραμματίσει ταξίδια την περίοδο της άνοιξης και αρχές καλοκαιριού, με τα ταξίδια την περίοδο μεταξύ Απριλίου και Μαΐου να σημειώνουν αύξηση 6% σε σχέση με το 2022. Σύμφωνα επίσης με μελέτη του ίδιου οργανισμού, ο αριθμός των Ευρωπαίων τουριστών, που προγραμματίζουν να ταξιδέψουν στη Μεσόγειο το καλοκαίρι, έχει μειωθεί κατά 10% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Πρόκειται για ποσοστό το οποίο ανταποκρίνεται σε ταξιδιώτες που αναζητούν λιγότερο πολυσύχναστους προορισμούς και πιο ήπιες θερμοκρασίες. Ως εκ τούτου, είδαμε τη ζήτηση για καλοκαιρινές διακοπές να αυξάνεται σε προορισμούς με χαμηλότερες θερμοκρασίες όπως για παράδειγμα την Ισλανδία, την Τσεχία, τη Δανία, την Ιρλανδία και τη Βουλγαρία.
Ασφαλώς, πρόκειται για φαινόμενο με αντίκτυπο στους πλείστους προορισμούς, είτε θετικό είτε αρνητικό. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση της Κύπρου; Όντως οι καιρικές συνθήκες στο νησί αλλάζουν. Έτσι, η καλοκαιρινή περίοδος εγκαινιάστηκε με βροχερές μέρες και αυξημένα επίπεδα σκόνης στην ατμόσφαιρα, ενώ από την προηγούμενη εβδομάδα, σύμφωνα με τη Μετεωρολογική Υπηρεσία, διανύουμε μια περίοδο παρατεταμένου καύσωνα. Αναπόφευκτα, η αστάθεια στον καιρό, επηρεάζει και τις τουριστικές επιδόσεις.
Της τελευταίας στιγμής
Αν και δεν γίνεται λόγος για ακυρώσεις κρατήσεων, ο παρατεταμένος καύσωνας φαίνεται να επηρεάζει τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής. Πρόκειται για ένα μεγάλο ποσοστό των τουριστών, κυρίως μεμονωμένοι τουρίστες, οι οποίοι ευκολότερα θα αλλάξουν προορισμό, βάσει και της τρέχουσας εικόνας τη στιγμή της κράτησής τους, σε αντίθεση με τις κρατήσεις που γίνονται μέσω τουριστικών πρακτόρων και οργανωτών ταξιδίων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΠΑΣΥΞΕ, πρόκειται για ένα μεγάλο ποσοστό, που υπερβαίνει το 50% του συνόλου των αφίξεων. Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του ΠΑΣΥΞΕ Φιλόκυπρο Ρουσσουνίδη, το γεγονός ότι οι καιρικές συνθήκες θα επηρεάσουν τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, αναμένεται ότι θα επηρεάσουν κατ’ επέκταση τις επιδόσεις της περιόδου, εφόσον η ένταση αυτών των κρατήσεων θα έκρινε τις επιδόσεις της φετινής σεζόν. Η εικόνα, όπως μεταφέρεται πάντως, είναι ότι, τουλάχιστον στο παρόν στάδιο, οι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής είναι μειωμένες. Ενδεχομένως όμως να δούμε αύξηση των ποσοστών για τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο και η μείωση του Ιουλίου να μεταφραστεί σε αύξηση ποσοστών για την περίοδο του φθινοπώρου. Αλλά τα νούμερα είναι αρκούντως ικανοποιητικά, όπως αναφέρεται. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι ο Ιούλιος θα κλείσει με μια πληρότητα στα ξενοδοχεία γύρω στο 80%. Εκφράζεται η ελπίδα και βάσει των ενδείξεων ότι οι μήνες Αύγουστος και Σεπτέμβριος θα είναι αντανάκλαση του Ιουλίου, και ενδεχομένως να κινηθούν και σε καλύτερα επίπεδα. Αυτό συνάδει με τις αρχικές εκτιμήσεις του συνδέσμου, ότι ναι είναι καλύτερα από πέρυσι αλλά τουλάχιστον φέτος, οι τουριστικές επιδόσεις δεν θα φτάσουν αυτές του 2019, της χρονιάς ρεκόρ για τον τουρισμό, όπως επισημαίνει ο κ. Ρουσουνίδης.
Τελευταία έρευνα του European Travel Commission έδειξε μείωση του αριθμού των τουριστών που θα ταξιδέψουν φέτος στη Μεσόγειο.
Οικογένειες και 50+
Πέραν των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής, πιο ευάλωτοι στις καιρικές συνθήκες είναι οι πελάτες ηλικιών 50+ καθώς και οικογένειες με παιδιά (target groups στα οποία στοχεύει η Κύπρος και μέσα από την Εθνική Στρατηγική Τουρισμού). Όπως επισημαίνεται από τον ΣΤΕΚ και τη γενική διευθύντρια Χρυσαίμιλη Ψηλογένη, αυτή η εξέλιξη και οι αλλαγές στις καιρικές συνθήκες λόγω και της κλιματικής αλλαγής, θα πρέπει να κινητοποιήσει τους φορείς του τουρισμού, ώστε να αρχίσει να προωθούνται πιο έντονα οι μήνες Σεπτέμβριος και Οκτώβριος που έχουν θερμοκρασίες σαφώς ηπιότερες ωστόσο και πάλι προσφέρονται για τουρισμό ηλίου και θάλασσας, πέραν των υπόλοιπων μορφών τουρισμού που προσφέρονται. Ο ανασχεδιασμός αυτός, θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα.
Συνέδριο τον Οκτώβριο
Στο μεταξύ, τη Δευτέρα κλείδωσε και η διεξαγωγή παγκύπριου συνεδρίου με τίτλο «Κλιματική αλλαγή και τουρισμός», το οποίο θα διεξαχθεί ενδεχομένως στις 17 Οκτωβρίου, στο συνεδριακό κέντρο στη Λευκωσία. Στο πλαίσιο του συνεδρίου θα τεθεί επί τάπητος το θέμα της κλιματικής αλλαγής, οι επιπτώσεις της στον τουρισμό καθώς και μέτρα διαχείρισης της κατάστασης και ενίσχυσης της βιώσιμης ανάπτυξης. Το συνέδριο γίνεται από το υφυπουργείο Τουρισμού σε συνεργασία με τον Κυπριακό Σύνδεσμο Αειφόρου Τουρισμού. Πέραν της διεξαγωγής του συνεδρίου, σύμφωνα με τελευταία ενημέρωση από το αρμόδιο υφυπουργείο, προωθείται η επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν και η προβολή του προορισμού είτε στην αρχή είτε στο τέλος της καλοκαιρινής περιόδου, ενώ προωθούνται και άλλες μορφές τουρισμού, όπως τουρισμός υπαίθρου ώστε να αποκτήσουν και αυτές οι περιοχές δυναμική και αφετέρου να επιτευχθεί η χωρική επέκταση του τουρισμού, ως μέτρο πρόληψης για το φαινόμενο του υπερτουρισμού.
