Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Η Κυβέρνηση προχώρησε στην ανακοίνωση προγραμμάτων που στοχεύουν στην αντιμετώπιση του Στεγαστικού στην Κύπρο, ωστόσο εκείνο που υπάρχει στον πυρήνα είναι ότι τα ενοίκια σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου είναι εκτός πραγματικότητας για τη μεσαία τάξη, πόσω μάλλον για τη χαμηλή.
Το Υπουργείο Εσωτερικών στο πλαίσιο παρουσίασης της πρόσκλησης για υποβολή αιτήσεων για συμμετοχή στο Στεγαστικό Σχέδιο «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω», δημοσιοποίησε τους πίνακες καταγραφής του αγοραίου ενοικίου κατοικιών σε παγκύπρια βάση, με τις τιμές να είναι επικαιροποιημένες για το Σεπτέμβριο του 2024.
Αφήνοντας στην άκρη λοιπόν τα των Σχεδίων, ποιοι επωφελούνται, ποια είναι τα κριτήρια και πόσοι τελικά θα βοηθηθούν λόγω των χαμηλών εισοδηματικών κριτηρίων που έχουν τεθεί, εκεί που αξίζει να εστιάσουμε (ενδεχομένως να χρειάζεται να εστιάσει και το κράτος εκεί), είναι οι τιμές ενοικίων για «μονάρια», «δυάρια» και «τριάρια» σε όλες τις επαρχίες.
Σε όλες τις παρακάτω τιμές θα πρέπει πάντα να μπει ως παρονομαστής ο διάμεσος μισθός της Κύπρου για το 2022 που ήταν λίγο πάνω από τα 1.700 ευρώ και ότι οι μέσες μικτές απολαβές, διορθωμένες ως προς τις εποχικές διακυμάνσεις για το τέταρτο τρίμηνο του 2023, ήταν στα 2.402 ευρώ σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου.
Για τις μέσες απολαβές αυτές δε, ναι μεν μπορεί να ακούγονται ικανοποιητικοί οι αριθμοί, ωστόσο, θα πρέπει να υπολογισθεί πως τους «τραβούν» προς τα πάνω οι μισθοί των εταιρειών τεχνολογίας που εδρεύουν στην Κύπρο, αλλά και οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων που με τις προσαυξήσεις, ΑΤΑ και όλα τα συναφή, έχουν αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με αυτούς του ιδιωτικού τομέα. Χαρακτηριστικά, ένας μέσος μισθός υπαλλήλου εταιρείας τεχνολογίας ICT κυμαίνεται πάνω από 5.200 ευρώ, ενώ όσον αφορά στο κρατικό μισθολόγιο και τις συνεχείς αυξήσεις, αποδεικνύονται με τους προυπολογισμούς τους κράτους που κατατίθενται τα τελευταία έτη.
Κοντά στο χιλιάρικο στην πρωτεύουσα
Βάσει των επίσημων πινάκων του Υπουργείου Εσωτερικών, στη Λευκωσία το μέσο ύψος αγοραίου ενοικίου στο Δημοτικό Διαμέρισμα Λευκωσίας για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου «ανεπίπλωτου», κινείται στα 625 ευρώ. Για ένα αντίστοιχο στην ίδια περιοχή, δύο υπνοδωματίων φτάνει τα 950 ευρώ και για ένα τριών υπνοδωματίων, επίσης δίχως να είναι επιπλωμένο, στα 1.200 ευρώ. Περίπου στις ίδιες τιμές κινούνται τα διαμερίσματα στο Στρόβολο, ενώ η ακριβότερη περιοχή βάσει του ΥΠΕΣ είναι η Έγκωμη, με το μέσο «μονάρι» ανεπίπλωτο να φτάνει τα 675 ευρώ, το «δυάρι» στα 1.000 ευρώ και το «τριάρι» στα 1.250 ευρώ.
Μόνο για μισθούς ICT η Λεμεσός
Το ότι οι τιμές των ενοικίων στη Λεμεσό είναι σε άλλο επίπεδο το επιβεβαιώνει και το Υπουργείο με τους σχετικούς πίνακες. Μόνο στο Μοναγρούλι, στη Μονή και στην κοινότητα Τσερκέζων για μονάρι μπορεί να πληρώσει κανείς ενοίκιο για ανεπίπλωτο διαμέρισμα σε τριψήφιο νούμερο, συγκεκριμένα στα 800 – 850 ευρώ. Πάνω από το 90% - 95% των τιμών των ενοικίων είτε για «δυάρια», είτε για «τριάρια» είναι 4ψήφια, με τα διαμερίσματα 3ών υπνοδωματίων σε αρκετές περιοχές να ξεπερνούν με άνεση τα 2.000 ευρώ. Στον Άγιο Αθανάσιο ένα «τριάρι» -ανεπίπλωτο κιόλας- κινείται στα 2.250 ευρώ, στον Άγιο Τύχωνα, στη Γερμασόγεια και στην Κοινότητα Πύργου στα 2.300. Στα 2.250 κινούνται τα «τριάρια» και στο Δημοτικό Διαμέρισμα Λεμεσού, στη Μέσα Γειτονιά, ενώ ελαφρώς πιο φθηνή στα «τριάρια» της είναι η Μουτταγιάκκα, στα 2.200 ευρώ.
Προσγειώνεται η Πάφος
Βάσει των επίσημων τιμών που παρουσίασε το ΥΠΕΣ για το Σεπτέμβριο του 2024, η Πάφος «προσγειώνεται» σε τιμές που βρίσκονται κάτω από αυτές που συναντώνται στη Λευκωσία. Συγκεκριμένα, για ένα διαμέρισμα ανεπίπλωτο ενός υπνοδωματίου στην Γεροσκήπου θα χρειαστούν 600 ευρώ, για δύο υπνοδωματίων 750 ευρώ και για τριών υπνοδωματίων, 950 ευρώ.
Στο Δημοτικό Διαμέρισμα Κονιών είναι υψηλά τα ενοίκια, που θα χρειαστούν 775 ευρώ, 950 ευρώ και 1.400 ευρώ για διαμερίσματα ενός, δύο και τριών υπνοδωματίων αντίστοιχα. Μέσα στο Δήμο Πάφου τα ενοίκια είναι στα 750 ευρώ, 900 ευρώ και 1.100 ευρώ κατ΄ αντιστοιχία για 1, 2 και 3 υπνοδωματίων διαμερίσματα.
Το Σχέδιο εντάσσεται στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής του Κράτους καθώς και του ειδικότερου στόχου για αύξηση της προσφοράς προσιτής στέγης μέσω της ένταξης Οικιστικών Μονάδων στην αγορά ενοικίου. Στις άλλες επαρχίες τα ενοίκια είναι εμφανώς πιο προσιτά που σε κάποιες περιοχές μπορεί ένα «τριάρι» να έχει 400 ευρώ.
Λάρνακα, περίπου σαν την Πρωτεύουσα
Στη Λάρνακα τα ενοίκια που συναντώνται βάσει του πίνακα του ΥΠΕΣ, είναι σε επίπεδα ελαφρώς πιο κάτω από αυτά της πρωτεύουσας. Στο Δημοτικό Διαμέρισμα Λάρνακας το «τριάρι» κινείται στα 1.100 ευρώ, το «δυάρι» στα 900 και το «μονάρι» στα 700 ευρώ. Στα Λιβάδια, οι αντίστοιχες τιμές είναι στα 1.025 ευρώ, 825 ευρώ και 625 ευρώ. Στην Αραδίππου τα αντίστοιχα νούμερα κινούνται στα 950 ευρώ, 700 ευρώ και 525 ευρώ. Οι άλλες περιοχές της Λάρνακας έχουν χαμηλότερα ενοίκια, αλλά μιλάμε πάντα για περιοχές όπως τα Λεύκαρα, η Ξυλοφάγου, το Καλό Χωριό, η Βορόκλινη και άλλες.
Η Αμμόχωστος από 1.175 έως 675
Η Αμμόχωστος κρατά χαμηλές τιμές, πιθανώς να «κονταροχτυπιέται» με την Πάφο και την Λάρνακα. Στην Αγία Νάπα ένα «μονάρι» ανεπίπλωτο κάνει 625 ευρώ, ένα «δυάρι» 850 ευρώ και ένα «τριάρι» 1.100 ευρώ. Στο Παραλίμνι βρίσκουμε αντίστοιχες τιμές, όπως 625 ευρώ για το «μονάρι», 875 ευρώ για το «δυάρι» και 1.175 ευρώ για το «τριάρι». Αλλού τα ποσά είναι χαμηλότερα, αφού στο Φρέναρος ένα διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων θέλει 800 ευρώ, δύο υπνοδωματίων θέλει 650 ευρώ και ενός υπνοδωματίου 550 ευρώ. Τα πιο φθηνά ενοίκια στην Αμμόχωστο θα βρει κανείς στο Δημοτικό Διαμέρισμα Αχερίτου, με 675 ευρώ για «τριάρι», 550 ευρώ για «δυάρι» και 450 ευρώ για «μονάρι».
Αξίζει να σημειωθεί πως τα παραπάνω ποσά αφορούν ακίνητα με το «μονάρι» να είναι έως 80 τετραγωνικά μέτρα, το «δυάρι» έως 100 τετραγωνικά μέτρα και το «τριάρι» έως 150 τετραγωνικά μέτρα.
