Έλεγχοι σκούπα στα γερασμένα κυβερνητικά κτίρια

Η μετακίνηση δυο Υπουργείων – Εξωτερικών και Εργασίας – στο κτίριο της πρώην Λαϊκής στην είσοδο της Λευκωσίας και στο Μετροπόλιταν αντίστοιχα ανοίγουν ένα κύκλο ελέγχων σε κυβερνητικά κτίρια προκειμένου να διαπιστωθεί εάν πληρούν τα στάνταρ ασφάλειας. Οι περιπτώσεις των κτιρίων του Υπουργείου Εξωτερικών και Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων είναι χαρακτηριστικές των σοβαρών προβλημάτων που εντοπίζονται σε κτίρια που χρησιμοποιούνται από κυβερνητικές υπηρεσίες, κάποιες εκ των οποίων συνεχίζουν να στεγάζονται σε κτίρια από την εποχή της αποικιοκρατίας. Το θέμα στατικότητας των κυβερνητικών κτιρίων σύμφωνα και με εκτιμήσεις κυβερνητικών και άλλων αρμοδίων για την ώρα περιορίζεται στα δυο Υπουργεία τα οποία μετακομίζουν. Στην κυβέρνηση οι τελευταίοι σεισμοί στην Τουρκία κτύπησαν καμπανάκι με το ΕΤΕΚ να ζητά επειγόντος ενημέρωση και ελέγχους σε παλαιά κυβερνητικά κτίρια τα οποία κατασκευάστηκαν την περίοδο όπου δεν είχε θεσμοθετηθεί αντισεισμικός κώδικας.

Ο χάρτης

Με βάση επίσημα στοιχεία από το Τμήμα Δημοσίων Έργων από σύνολο 1404 κυβερνητικών κτιρίων τα 915 είναι ιδιόκτητα και τα υπόλοιπα 489 ενοικιαζόμενα. Στα ιδιόκτητα κτίρια συμπεριλαμβάνεται και αδιευκρίνιστος αριθμό κτηρίων ηλικίας πάνω από 40 ετών με χαρακτηριστικό παράδειγμα το Υπουργείο Εσωτερικών και άλλες κρατικές υπηρεσίες που συνεχίζουν να στεγάζονται στην Αρχιγραμματεία. Όσο και αν μπορεί να προκαλεί έκπληξη στην κυβέρνηση συνεχίζει να μην υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για την κατάσταση των κτιρίων. Ο εντοπισμός στατικών προβλημάτων στο κτίριο του ΥΠΕΞ φαίνεται πως θορύβησε την κυβέρνηση με το Υπουργείο Μεταφορών να έχει ξεκινήσει ελέγχους σε όλα τα κυβερνητικά κτίρια. Ο Υπουργός Μεταφορών Αλέξης Βαφεάδης παραδέχθηκε στην «Κ» πως εντοπίστηκε η απουσία, διαχρονικά, διαδικασίας προληπτικής συντήρησης κυβερνητικών κτιρίων. «Γινόταν μια συντήρηση περιστασιακά και όταν ο χρήστης του κτιρίου εντόπιζε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά». Ωστόσο από πλευράς κυβέρνησης δίνεται η διαβεβαίωση πως εκτός από το ΥΠΕΞ και το ΥΠ.ΕΡΓ δεν προκύπτουν στατικά προβλήματα σε άλλα κυβερνητικά κτίρια.

Τα δημόσια

Παρόμοια χαρακτηρίζεται η κατάσταση και για τα δημόσια κτίριο από τα οποία το 53% είναι ενοικιαζόμενα με βάση έρευνα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Αν ληφθούν υπόψη τα ευρήματα του Γενικού Ελεγκτή ότι 38 κυβερνητικά κτίρια από τα 60 που ελέγχθηκαν δεν διέθεταν πιστοποιητικό έγκρισης ή κατέχουν πιστοποιητικό έγκρισης με μη εξουσιοδοτημένες εργασίες η κατάσταση είναι άκρος ανησυχητικής. Στην κυβέρνηση παραδέχονται πως ακόμα και σήμερα υπάρχουν ενοικιαζόμενα κυβερνητικά κτίρια πολύ ακριβά, υπάρχουν κτίρια που δεν έχουν τελική έγκριση.

Το ΕΤΕΚ

Το θέμα με την ασφάλεια και των κυβερνητικών κτιρίων εγείρει το ΕΤΕΚ. Με επιστολές προς αρμόδιες κρατικές και κυβερνητικές υπηρεσίες του το Τεχνικό Επιμελητήριο ζητά την διενέργεια ελέγχων για τη δομοστατική τους επάρκεια και την κατάσταση του στατικού τους φορέα γενικότερα (π.χ. το επίπεδο συντήρησής τους). «Όπως γνωρίζετε, τα κτήρια αυτά επισκέπτεται, σε καθημερινή βάση, το ευρύ κοινό και συνεπώς ο κίνδυνος για την ανθρώπινη ζωή σε περίπτωση σεισμού ή άλλου ακραίου φαινομένου είναι ιδιαίτερα αυξημένος». Στην επιστολή του ΕΤΕΚ γινόταν αναφορά στο μεγάλο αριθμό των οικοδομών αυτών που έχει σχεδιαστεί χωρίς ή με λιγότερο απαιτητικές αντισεισμικές πρόνοιες, αφού «ο πρώτος αντισεισμικός κώδικας στην Κύπρο εφαρμόστηκε μόλις το 1994, ενώ ο Ευρωκώδικας 8, ο οποίος θέτει πιο υψηλές απαιτήσεις σε ό,τι αφορά τον αντισεισμικό σχεδιασμό των κτηρίων, εφαρμόστηκε μόλις το 2012». Το ΕΤΕΚ ζήτησε ενημέρωση επίσης για το σχεδιασμό των Δημοσίων Έργων «για την αποτίμηση της σεισμικής επάρκειας των κτηρίων δημόσιας χρήσης που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του, καθώς και κατά πόσο υπάρχει προγραμματισμός για την αντισεισμική αναβάθμιση των κτηρίων που βάσει των διενεργούμενων ελέγχων θα κριθεί απαραίτητη».

Τα κτίρια πριν το 1994

Στο ΕΤΕΚ εντοπίζουν ευρύτερο θέμα ελλιπούς συντήρησης των κτιρίων στην Κύπρο. Ειδικά για τα κυβερνητικά κτίρια το Τεχνικό Επιμελητήριο εστιάζει στα κτίρια που ανεγέρθηκαν πριν το 1994, περίοδο που δεν είχε θεσμοθετηθεί η επίβλεψη των κατασκευών, ανεγέρθηκαν με υλικά που δεν πληρούν τις σημερινές απαιτήσεις ενώ αρκετά κυβερνητικά κτίρια είναι εκτεθειμένα σε θαλάσσιο περιβάλλον ή σε άλλες δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επηρεάζουν τα κτίρια. Το πλέον ανησυχητικό όμως είναι πως αδιευκρίνιστος αριθμός κτιρίων που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα έχει κατασκευασθεί χωρίς αντισεισμικό κώδικα. Επίσης υπάρχει μια δεύτερη κατηγορία κτιρίων από το 1994 έως το 2011 που κατασκευάστηκαν με κάποιες αντισεισμικές πρόνοιες αλλά όχι τόσο αυστηρές. Αυτό το οποίο θέτει πιεστικά το ΕΤΕΚ είναι η αναγκαιότητα συντήρησης των κτιρίων, ενοικιαζόμενων ή ιδιόκτητων, ως μέτρο πρόληψης και ελαχιστοποίησης των κτιριακών προβλημάτων.

Η επιστολή ΕΤΕΚ 

Αγαπητή κα. Κασκίρη,

Θέμα: Θωράκιση κτηρίων δημοσίας χρήσης έναντι σεισμών και άλλων ακραίων φαινομένων

Αναφερόμαστε στο πιο πάνω θέμα, ενόψει της επιτακτικής ανάγκης που υπάρχει για τη λήψη προληπτικών μέτρων για τη θωράκιση του κτηριακού αποθέματος της χώρας μας, έναντι σεισμών και άλλων ακραίων φαινομένων.

Στη βάση αυτή, παρακαλούμε όπως λάβουμε ενημέρωση ως προς την κατάσταση των κτηρίων δημοσίας χρήσης που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Τμήματός σας, σε ότι αφορά τη δομοστατική τους επάρκεια και την κατάσταση του στατικού τους φορέα γενικότερα (π.χ. το επίπεδο συντήρησής τους). Όπως γνωρίζετε, τα κτήρια αυτά επισκέπτεται, σε καθημερινή βάση, το ευρύ κοινό και συνεπώς ο κίνδυνος για την ανθρώπινη ζωή σε περίπτωση σεισμού ή άλλου ακραίου φαινομένου είναι ιδιαίτερα αυξημένος.

Επιπρόσθετα, μεγάλος αριθμός των οικοδομών αυτών έχει σχεδιαστεί χωρίς ή με λιγότερο απαιτητικές αντισεισμικές πρόνοιες, αφού ο πρώτος αντισεισμικός κώδικας στην Κύπρο εφαρμόστηκε μόλις το 1994, ενώ ο Ευρωκώδικας 8, ο οποίος θέτει πιο υψηλές απαιτήσεις σε ότι αφορά τον αντισεισμικό σχεδιασμό των κτηρίων, εφαρμόστηκε μόλις το 2012. Συναφώς, παρακαλούμε όπως λάβουμε επίσης ενημέρωση κατά πόσο υπάρχει σχεδιασμός από το Τμήμα σας για την αποτίμηση της σεισμικής επάρκειας των κτηρίων δημόσιας χρήσης που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του, καθώς και κατά πόσο υπάρχει προγραμματισμός για την αντισεισμική αναβάθμιση των κτηρίων που βάσει των διενεργούμενων ελέγχων θα κριθεί απαραίτητη. Επίσης, παρακαλούμε όπως λάβουμε ενημέρωση για τυχόν χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί, για τις ενέργειες αυτές.

Διευκρινίζεται ότι στόχος του Επιμελητηρίου με την παρούσα είναι να λάβει ενημέρωση για την υφιστάμενη κατάσταση των κτηρίων αυτών, καθώς και για τον προγραμματισμό που υπάρχει για την αντισεισμική τους αναβάθμιση, ώστε να συμβάλει στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, στο θέμα αυτό.

Ευελπιστούμε στην άμεση ανταπόκρισή σας στα ερωτήματα τα οποία θέτουμε και παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε διευκρινίσεις.

Με εκτίμηση,

Κωνσταντίνος Κωνσταντή

Πρόεδρος