ΚΥΠΕ
Πρόταση νόμου για τη στοχευμένη αναστολή της διαδικασίας εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2022, ενέκρινε κατά πλειοψηφία η Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων σε συνεδρία της την Πέμπτη.
Υπέρ της πρότασης τάχθηκαν 34 παρόντες βουλευτές, ενώ 16 τάχθηκαν εναντίον. Δεν υπήρξαν αποχές.
Η πρόταση νόμου, η οποία κατατέθηκε υπό την μορφή του κατεπείγοντος, τροποποιεί τους περί μεταβιβάσεως και υποθηκεύσεως ακινήτων νόμους του 1965 μέχρι 2022.
Συγκεκριμένα, σκοπός της πρότασης νόμου είναι η τροποποίηση του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου, ώστε να επαναθεσπιστεί η στοχευμένη αναστολή της διαδικασίας εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2022 λόγω των συνεχιζόμενων και εντεινόμενων οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων που έχουν επιφέρει τόσο η πανδημία Covid – 19 όσο και ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η αναστολή αφορά κύρια κατοικία του χρεώστη η εκτιμώμενη αξία της οποίας δεν υπερβαίνει τις €350.000 και επαγγελματική στέγη του χρεώστη, η οποία χρησιμοποιείται ως χώρος στέγασης επιχείρησης με ετήσιο κύκλο εργασιών, που δεν υπερβαίνει τις €750.000.
Επίσης, αφορά αγροτεμάχιο του χρεώστη η εκτιμώμενη αξία του οποίου δεν υπερβαίνει τις €100.000.
Την πρόταση νόμου κατέθεσαν οι Ανδρέας Καυκαλιάς και Χρίστος Χριστοφίδης εκ μέρους του ΑΚΕΛ, ο Ηλίας Μυριάνθους εκ μέρους της ΕΔΕΚ, ο Σταύρος Παπαδούρης εκ μέρους του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, ο Σωτήρης Ιωάννου εκ μέρους του ΕΛΑΜ και ο Αλέκος Τρυφωνίδης εκ μέρους της ΔΗΠΑ.
Μιλώντας κατά τη συζήτηση της πρότασης στην Ολομέλεια ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Σταύρος Παπαδούρης είπε ότι καλοπροαίρετα η Επιτροπή Οικονομικών και μετά από προτροπές του Χρηματοοικονομικού Επίτροπου προσπάθησε να βρει μια συναινετική λύση για να αποφύγουμε τη νομοθετική ρύθμιση αλλά δεν επιτεύχθηκε και αναγκαστήκαμε να προχωρήσουμε με την πρόταση νόμου.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος είπε ότι η ΕΔΕΚ θα ψηφίσει την πρόταση «παρά το γεγονός ότι θέλουμε να υποδείξουμε ότι αυτή δεν είναι η λύση του προβλήματος», προσθέτοντας ότι η ΕΔΕΚ είναι υποχρεωμένη να το πράξει «γιατί αυτό το Σώμα έδωσε υπερεξουσίες στους τραπεζίτες για να ασυδοτούν σε βάρος των δανειοληπτών και όχι των κακοπληρωτών αλλά και των μη κακοπληρωτών».
Ανέφερε ότι μία από τις λύσεις του προβλήματος ήταν και το ειδικό τμήμα του δικαστηρίου, που στις 22 Απριλίου του 2021, ενώ ήταν ενώπιον του Σώματος να ψηφιστεί ή να καταψηφιστεί η πρόταση για τη σύσταση του ειδικού δικαστηρίου, η πλειοψηφία της Βουλής, επειδή ψήφισε την αναστολή των εκποιήσεων, ανέστειλε τη συζήτηση και την ψήφιση ή την καταψήφιση της συγκεκριμένης πρότασης.
«Αυτές οι συνεχόμενες αναστολές των εκποιήσεων έδωσαν λύση στο πρόβλημα;», διερωτήθηκε ο κ. Σιζόπουλος, προσθέτοντας ότι δεν δόθηκε λύση στο πρόβλημα γιατί «ποτέ η πλειοψηφία του κοινοβουλίου δεν θέλησε να αγγίξει την ουσία του προβλήματος».
Ανέφερε ότι η ουσία είναι το θέμα της αξίας του ενυπόθηκου ακινήτου για το οποίο «επικαλούμαστε το γεγονός ότι είναι ιδιωτική συμφωνία» και διερωτήθηκε γιατί η τράπεζα «στη συνέχεια έχει τη δυνατότητα να μειώνει αυτή την αξία και να οδηγεί σε εκποιήσεις απλά και μόνο επειδή κάποιοι πρέπει να κεφαλαιοποιήσουν κέρδη και οφέλη και σήμερα έχουμε πολίτες που βρίσκονται σε δύσκολη θέση».
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι η ΔΗΠΑ θα στηρίξει την πρόταση, ενώ αναφέρθηκε σε προσπάθεια των εταιρειών διαχείρισης πιστώσεων για εκποίηση ακινήτων πρώτης κατοικίας και επαγγελματικής στέγης, προσθέτοντας ότι «θα μας δοθεί η ευκαιρία αρχές Σεπτεμβρίου στην Επιτροπή Οικονομικών να δούμε τις 13 προτάσεις που αφορούν τις εκποιήσεις και πώς περιορίζουμε και στηρίζουμε τόσο τους δανειολήπτες όσο και τους εγγυητές».
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθου είπε ότι έχει δημιουργήσει κάποιον προβληματισμό στις τράπεζες το ενδεχόμενο να ψηφιστεί η πρόταση και πρόσθεσε ότι η ΕΔΕΚ εξέφρασε ετοιμότητα για συναινετικές προσεγγίσεις, όπως είχε εισηγηθεί ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος.
Αναφέροντας ότι ο Επίτροπος μίλησε για ύπαρξη περίπου 1.000 ενστάσεων για ζητήματα του Σχεδίου Εστία και παρόμοιες υποθέσεις, ο κ. Μυριάνθου είπε ότι η ΚΕΔΙΠΕΣ είναι κρατικός οργανισμός που θα μπορούσε να δώσει δεσμεύσεις για το θέμα, ενώ την ίδια στιγμή, όπως είπε, «εν αναμονή του Σχεδίου ενοίκιο έναντι δόσης, που το περιμένουμε για μήνες, θα μπορούσαμε να αποσύρουμε την πρόταση νόμου φθάνει να δεσμευτεί η άλλη πλευρά ότι θα κάνει κράτει».
Είπε ακόμη ότι υπάρχουν ενστάσεις και αποφάσεις επαρχιακών δικαστηρίων που δεν γίνονται σεβαστές από τις τράπεζες και πρόσθεσε ότι αν μπορεί να δώσει απάντηση η Κυβέρνηση εντός δύο ωρών ότι μπορεί μέσα από τις εισηγήσεις του Επιτρόπου να προκύψουν συγκλίσεις τότε «θα λέγαμε ότι θα μπορούσαμε να δεχτούμε».
Ο βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου είπε μεταξύ άλλων ότι το ΕΛΑΜ θα υπερψηφίσει την πρόταση νόμου, ενώ ανέφερε ότι όταν το 2018 η Βουλή ψήφισε «τα νομικά υπερόπλα που αναφερόμαστε συνεχώς, το ΕΛΑΜ είχε καταψηφίσει» και πρόσθεσε ότι τον Απρίλιο του 2021 η Επιτροπή Οικονομικών αποφάσισε πως θα συζητήσει πακέτο προτάσεων που κατατέθηκαν από όλα τα κόμματα με τη νέα της σύνθεση χωρίς μέχρι σήμερα να συμβεί.
Ανέφερε ότι υπάρχει η δέσμευση ότι η συζήτηση των προτάσεων θα αρχίσει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και πρόσθεσε ότι όταν το ΕΛΑΜ έθεσε την «άμεση αναγκαιότητα να συζητηθούν αυτές οι προτάσεις οι βουλευτές του ΔΗΣΥ διαφώνησαν, ενώ οι βουλευτές του ΑΚΕΛ δεν είπαν τίποτα».
Ο κ. Ιωάννου είπε ότι τους τελευταίους μήνες ασκούνται εκ μέρους των τραπεζικών ιδρυμάτων και των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων μεγάλες πιέσεις και απειλές και εκποιήσεις και πρόσθεσε ότι «είναι γνωστή σε όλους η καταχρηστική συμπεριφορά των εν λόγω ιδρυμάτων απέναντι στους δανειολήπτες».
Ανέφερε επίσης ότι το ΕΛΑΜ δεν θα αποδεχθεί «την κοροϊδία και τον εμπαιγμό όσων έλαβαν στήριξη από την κυπριακή κοινωνία για να σωθούν και τώρα το ανταποδίδουν με αυτό τον παράνομο και ανήθικο τρόπο» και πρόσθεσε ότι «σήμερα εφαρμόζουμε ένα δίκτυ προστασίας προς αυτούς που θα έρθει το Υπουργείο Οικονομικών να προστατέψει σε λίγους μήνες» μέσω του Σχεδίου ενοίκιο έναντι δόσης.
Η βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου είπε ότι το ΔΗΚΟ θα υπερψηφίσει την πρόταση νόμου και πρόσθεσε ότι και στις προηγούμενες προτάσεις νόμου για στοχευμένη αναστολή συγκεκριμένων κατηγοριών εκποιήσεων το ΔΗΚΟ ήταν εκ των εισηγητών και η τελευταία απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου που έγκρινε συνταγματική την αναστολή ήταν και πρόταση του ΔΗΚΟ.
Είπε ακόμη ότι «στις 30 Οκτωβρίου θα αντιμετωπίσουμε πάλι το ίδιο πρόβλημα που επιχειρούμε να αναστείλουμε για 90 μέρες» και πρόσθεσε πως δεν είναι το σύμπτωμα που πρέπει να αντιμετωπιστεί αλλά «το συγκεκριμένο πρόβλημα που υπάρχει με τη διαδικασία που έχει σήμερα ο νόμος αναφορικά με τις εκποιήσεις».
Η κ. Ερωτοκρίτου είπε ότι μια λύση στο πρόβλημα αυτό που προσπάθησε να πετύχει το ΔΗΚΟ που είναι όσο το δυνατό πιο γρήγορα γίνεται θεσμοθέτηση των ειδικών δικαστηρίων που θα εκδικάζουν χρηματοοικονομικές διαφορές έτσι ώστε να μην επικρατεί, όπως είπε, «η κακοπιστία είτε από τα κακά πιστωτικά ιδρύματα είτε από τους κακοπληρωτές που θέλουν να εκμεταλλευτούν το ανεπαρκές και πολύ αργό σύστημα που επέτρεψε σε κάποιους να βάλουν τον κόσμο στη γωνιά».
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά είπε ότι θετικό μέτρο ήταν η ψήφιση το πρωί προτάσεων όταν υπάρχουν πολεοδομικά προβλήματα να μπορεί να γίνει αναδιάρθρωση για τους δανειολήπτες και πρόσθεσε ότι η νομοθεσία που έληξε τον Οκτώβριο του 2021 ήταν του πρώην βουλευτή του ΔΗΣΥ Ανδρέα Κυπριανού.
Ανέφερε επίσης ότι λήφθηκαν φορολογικά μέτρα για να βοηθηθούν δανειολήπτες, ενώ βελτιώθηκε το πλαίσιο αφερεγγυότητας και διαγράφηκαν δάνεια χιλιάδων δανειοληπτών και πρόσθεσε μεταξύ άλλων ότι «μερικές εκατοντάδες συμπολίτες μας έχουν μπει στο Σχέδιο Εστία», ενώ μερικές χιλιάδες κακοπληρωτές αποκαλύφθηκαν από το Σχέδιο.
Ο κ. Κουλλά είπε ακόμη ότι δεν είναι τόσο αυτονόητο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εγκρίνει το Σχέδιο έναντι δόσης «με τα κριτήρια που εμείς θέλουμε», ενώ «αν αλλάξουμε τα φώτα» του κυβερνητικού νομοσχεδίου για το ειδικό δικαστήριο και είναι πρόταση νόμου της Βουλής «η Βουλή να αναλάβει την ευθύνη».
«Αυτό που μας ανησυχεί με την αναστολή είναι ότι δίδουμε την αίσθηση ότι αλλάζουμε συνεχώς το πλαίσιο και πιθανό να υπάρξει και αποσταθεροποίηση γενικότερα», ανέφερε και πρόσθεσε ότι ο ΔΗΣΥ δεν είπε ποτέ – «και είναι εκνευριστικό να μεταφράζεται από την ΑΚΕΛική προπαγάνδα - ότι έχουμε κουραστεί να ψηφίζουμε υπέρ των τραπεζών» καθώς ο ΔΗΣΥ ψηφίζει «υπέρ των καταθετών και της τραπεζικής σταθερότητας».
Ο βουλευτής του ΕΛΑΜ Λίνος Παπαγιάννης είπε μεταξύ άλλων ότι υπάρχει κόσμος όταν προσπαθεί να καταλήξει «σε συμφωνία με την τράπεζα η απάντηση που λαμβάνει είναι λες και έχει να κάνει με τοκογλύφους» και πρόσθεσε πως «υπάρχει κόσμος που δεν έχει καταφέρει να γλυτώσει την περιουσία ακόμη και αν ήταν απόλυτα δικαιολογημένος για τον λόγο που για ένα διάστημα δεν κατάφερνε να πληρώσει», ενώ «συμπατριώτες μας προσφυγοποιούνται για δεύτερη ή τρίτη φορά και την ίδια ώρα το κράτος για μια άλλη ομάδα πολιτών συμπεριφέρεται με τον αντίθετο τρόπο».
Ο Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαϊδης, αφού είπε ότι το ΑΚΕΛ θα υπερψηφίσει την πρόταση νόμου, ανέφερε ότι ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ «είναι κυριολεκτικά που είπε ότι κουράστηκε να ψηφίζει (το 2014) νόμους για τις τράπεζες υπέρ των τραπεζών» και «8 χρόνια μετά συνεχίζει να κάνει το ίδιο όπως και η απερχόμενη Κυβέρνηση», ενώ αναφέρθηκε σε τραπεζική κρίση που φτωχοποίησε τον λαό και ότι «το πρόβλημα της οικονομίας που ήταν οι τράπεζες να παραμένει η βασική απειλή της οικονομίας».
«Κάθε φορά που συζητούμε αυτό το ζήτημα επικαλούνται τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος για να διατηρήσουν την ανισορροπία που υπάρχει στο νομοθετικό πλαίσιο και μια επίσης αναντίλεκτη πραγματικότητα», ανέφερε και πρόσθεσε ότι η Κυβέρνηση μερίμνησε να ενισχύσει την ανισορροπία υπέρ των τραπεζών αφήνοντας απροστάτευτους τους δανειολήπτες.
Ο κ. Λουκαϊδης αναφέρθηκε σε αναφορές του Προέδρου του ΔΗΣΥ ότι το ΑΚΕΛ δεν πήγαινε σε συνελεύσεις τραπεζών και ότι «τώρα γίναμε οι φίλοι των τραπεζιτών και του κ. Βγενόπουλου», ενώ επικαλέστηκε αναφορά του Δήμαρχου Πάφου Φαίδωνα Φαίδωνος ότι δεν αποκαλύφθηκε ο διάλογος Ανδρέα Βγενόπουλου και του πρώην Υπουργού Εξωτερικών της Κυβέρνησης Αναστασιάδη Νίκου Χριστοδουλίδη στην Αθήνα μετά το κούρεμα καταθέσεων και πρόσθεσε ότι «είναι οξύμωρο και να λέμε από το βήμα της Βουλής ότι θα τα σάσει όλα ο κ. Χριστοδουλίδης, αυτή την ετεροβαρή κατάσταση σε βάρος των δανειοληπτών όταν συμμετείχε, κάλυπτε και συγκάλυπτε όλες τις κυβερνητικές αποφάσεις και αποφάσεις του ΔΗΣΥ που μας έφεραν σε αυτό το σημείο».
Επίσης, αναφέρθηκε σε νομοσχέδια και προτάσεις νόμου που ψήφισε το ΑΚΕΛ υπέρ των δανειοληπτών και κατά των εκποιήσεων, ενώ είπε ότι πέραν των δανειοληπτών και «οι καταθέτες έχουν πρόβλημα» και κάλεσε όλους να συνεργαστούν με το ΑΚΕΛ «για να αντιμετωπίσουν τις ευρωπαϊκές οδηγίες, τις καταχρηστικές πρακτικές και την αυθαιρεσία», αντί να «επιλέγετε εκείνα που δεν ενοχλούν τις τράπεζες».
Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου είπε ότι είναι γεγονός ότι ποτέ το ΑΚΕΛ δεν παρευρέθηκε σε συνελεύσεις τραπεζών καθώς «έφερνε τους τραπεζίτες στην Εζεκία και στην Κυβέρνηση», ενώ πρόσθεσε ότι αν υποβαθμιστεί η Κύπρος ένα σκαλί θα χάσει τη δυνατότητα πρόσβασης στις αγορές και δεν θα μπορεί να μπει στα προγράμματα ενίσχυσης της ρευστότητας από την ΕΚΤ.
Ανέφερε επίσης ότι δεν πιστεύει ότι η αναστολή τριών μηνών των εκποιήσεων θα οδηγήσει αμέσως σε υποβάθμιση της οικονομίας, αλλά ότι «θα καταγραφεί η συνεχής πολιτική παρέμβαση» και διερωτήθηκε τι θα αλλάξει μέχρι την 1η Νοεμβρίου.
Διερωτήθηκε τι γίνεται με αυτόν που το σπίτι είναι €351.000, αυτόν που το αγρόκτημα του είναι €110.000 και τι σημαίνει η επαγγελματική στέγη του χρεώστη με ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τις €700.000 και πρόσθεσε πως δεν λύνονται τα προβλήματα των δανειοληπτών με αυτό τον τρόπο και «στέλνουμε και λάθος μηνύματα».
«Απεύχομαι να κοστίσει αυτή η νέα κίνηση στη θετική διάθεση της ΕΕ να εγκρίνει το ενοίκιο έναντι δανείου», ανέφερε, ενώ σε σχέση τους εγγυητές, ο κ. Νεοφύτου εξέφρασε την ανάγκη να εξεταστούν τα συν και πλην και να θεσμοθετηθεί να μην επιτρέπονται να δίδονται δάνεια με προσωπικές εγγυήσεις.
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος είπε ότι ο κ. Νεοφύτου είπε ότι «κρεμόμαστε από μια κλωστή» και διερωτήθηκε τι έχει αποτύχει.
Είπε ακόμη ότι το ΔΗΚΟ αναγνωρίζει ότι η πρόταση νόμου για τρίμηνη αναστολή των εκποιήσεων δεν θα λύσει το πρόβλημα γιατί το μεγάλο πρόβλημα είναι το χρέος, γιατί υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ δανειοληπτών και τραπεζών για το ξεκαθάρισμα του χρέους.
Ανέφερε ότι ποτέ το ΔΗΚΟ δεν είπε ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης «είναι μάγος» και «κανένας δεν μπορεί με μαγικό τρόπο να λύσει το πρόβλημα» και πρόσθεσε ότι η διαφορά είναι ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει μια ολοκληρωμένη συγκροτημένη πρόταση για αντιμετώπιση του προβλήματος», όπως είναι μεταξύ άλλων η δημιουργία ειδικού δικαστηρίου στην βάση της πρότασης της ΕΔΕΚ, υιοθέτηση της πρότασης της Κεντρικής Τράπεζας για την αναστολή των εκποιήσεων κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Μάριος Μαυρίδης είπε ότι αυτό που μεσολάβησε είναι η πανδημία που κόστισε 4 δισεκατομμύρια επιπρόσθετο χρέος στο κράτος, ενώ συμφώνησε ότι μεσολάβησε ο Συνεργατισμός, που σώθηκαν οι καταθέσεις του Συνεργατισμού και πρόσθεσε ότι δεν δόθηκαν λεφτά στους μετόχους των τραπεζών αλλά για να σωθούν οι καταθέτες.
