Kathimerini.gr
Αν η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 μας δίδαξε κάτι, είναι ότι χρειάζεται μία δυναμική απάντηση πολιτικής για να αντιμετωπιστεί ένα τόσο μεγάλο σοκ στην οικονομία. Οι οικονομολόγοι τονίζουν με κάθε ευκαιρία ότι αυτή η φορά δεν έχει τα χαρακτηριστικά της κρίσης του 2008, «δεν είναι κρίση της Wall Street αλλά της Main Street», όπως λένε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, οι επιπτώσεις δεν είναι λιγότερο σοβαρές, καθώς η μία μετά την άλλη οι κυβερνήσεις λαμβάνουν πρωτοφανή μέτρα για να περιορίσουν την εξάπλωση του κορωνοϊού που αναμένεται να μειώσουν δραματικά την οικονομική δραστηριότητα. Η προοπτική μίας μεγάλης ύφεσης αντανακλάται στην πρόσφατη ανεξέλεγκτη πτώση των αγορών, εν μέσω επενδυτικής αβεβαιότητας όχι μόνον για τις επιπτώσεις στα οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων αλλά και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.
Σε μία προσπάθεια να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών ώστε να μην επιτείνει ακόμη περισσότερο την αστάθεια, η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ επιστράτευσε την Τρίτη δύο εργαλεία από την χρηματοπιστωτική κρίση, μία πιστωτική γραμμή χρηματοδότησης εταιρικών τίτλων και την βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση της διατραπεζικής αγοράς repos. Το πρώτο αφορά στην αγορά εταιρικών ομολόγων ύψους μέχρι και 1 τρισ. δολαρίων προκειμένου να στηριχθούν εταιρίες που είναι αξιόχρεες, αλλά στις υπάρχουσες συνθήκες δεν βρίσκουν χρηματοδότηση. Το δεύτερο αφορά στην παροχή ρευστότητας ύψους 1 τρισ. δολαρίων ημερησίως στην διατραπεζική αγορά, ώστε να διασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία των αγορών.
Παράλληλα, η αμερικανική κυβέρνηση εξετάζει διασώσεις μεγάλων εταιρειών όπως η Boeing και οι αεροπορικές εταιρίες, με τον υπουργό Οικονομικών να χαρακτηρίζει τις επιπτώσεις του κορωνοϊού για τον κλάδο χειρότερες από την 11η Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζει ο κλάδος της κρουαζιέρας, τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια… Οι φορολογικές και πιστωτικές διευκολύνσεις βοηθούν μόνο μέχρι ενός σημείου – και σίγουρα όχι τους εργαζομένους που μένουν χωρίς δουλειά.
Γι’ αυτό και ίσως η σημαντικότερη εξέλιξη είναι το τρίτο μέτρο που έγινε γνωστό την Τρίτη, ένα πρωτοφανές πακέτο δημοσιονομικής στήριξης 1 τρισ. δολαρίων που ετοιμάζει το Κογκρέσο, το οποίο περιλαμβάνει την απευθείας χορήγηση οικονομικής στήριξης στους Αμερικανούς που πλήττονται από την κρίση. Διότι η ομαλή λειτουργία της αγοράς μπορεί να είναι απαραίτητη, αλλά δεν θα καταφέρει τίποτε χωρίς την ενίσχυση των αδύναμων πολιτών και του κλάδου υγείας – του «στρατού» αυτού του ιδιότυπου πολέμου. Αυτή πρέπει να είναι η πρώτη μέριμνα, η πρώτη γραμμή άμυνας κάθε χώρας – μία μάχη που πρέπει να κερδηθεί, ώστε να μας δοθεί χρόνος για τα υπόλοιπα.