Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Ετοιμάζουν βαλίτσες για ταξίδι στην Αμερική οι κυπριακές τράπεζες. Συγκεκριμένα, στις 16 Σεπτέμβρη οι επικεφαλής (με τις ομάδες τους) των Υπηρεσιών Κανονιστικής Συμμόρφωσης και Συμμόρφωσης κατά του ξεπλύματος μαύρου χρήματος τεσσάρων (4) κυπριακών τραπεζών θα βρεθούν σε Ουάσιγκτον και Νέα Υόρκη για να παρουσιάσουν επικαιροποιημένα στοιχεία σε σχέση με την πρόοδο των τραπεζών στα πεδία εφαρμογής κυρώσεων, διατήρησης λογαριασμών με ξένους (πρόσωπα και επιχειρήσεις) και εφαρμογής κανονισμών Anti - Money Laundering (AML). Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», στην Αμερική θα παραβρεθούν οι επικεφαλής και οι συνεργάτες των τμημάτων AML της Τράπεζας Κύπρου, της Ελληνικής Τράπεζας, της Eurobank Κύπρου και της Astrobank.
Είναι πρακτικά το ετήσιο «roadshow» του κυπριακού τραπεζικού τομέα στην Αμερική. Είναι ένας θεσμός που ξεκίνησε αρχικά για να πληροφορήσουν οι κυπριακές τράπεζες, αλλά κυρίως για να πείσουν τους εταίρους τους στην Αμερική, ότι η Κύπρος πλέον από το 2013 άλλαξε εντελώς πλεύση. Τα «roadshows» αυτά έχουν ξεκινήσει από το 2017 παρουσιάζοντας πληροφορίες για τη συμμόρφωση των κυπριακών τραπεζών, αλλά και να δείξουν πόσο κοντά είναι πλέον στον «δυτικό κόσμο».
Στο πλαίσιο των συναντήσεων που θα διαρκέσουν μία εβδομάδα, προγραμματίζονται επαφές με κρατικούς αξιωματούχους, στελέχη ιδιωτικών επιχειρήσεων και τραπεζών, ανεξάρτητους θεσμούς και ΜΜΕ. Ειδικότερα, η αποστολή θα δει θεσμούς όπως διάφορες επιτροπές του Κογκρέσου, ανώτερους αξιωματούχους του Υπουργείου Εξωτερικών, του Υπουργείου Εμπορίου, του Υπουργείου Δικαιοσύνης και του Υπουργείου Οικονομικών, όπου στο τελευταίο θα δουν και τμήματα του OFAC και FinCen (τμήματα που σχετίζονται με το οικονομικό έγκλημα). Στο πρόγραμμα συναντήσεων περιλαμβάνεται και συνάντηση με τους επόπτες (regulators) των αμερικανικών τραπεζών.
Την ίδια ώρα, σημαντικό είναι ότι κατά τα τελευταία χρόνια έχει καταγραφεί και ουσιαστική πρόοδος σε σχέση με τις συνεργασίες ανταποκριτριών τραπεζών για δολάριο (αύξηση από μία σε πέντε εντός μερικών μόνο ετών), ενώ μία από τις συναντήσεις, όπως πληροφορείται η «Κ», θα είναι με μία ανταποκρίτρια τράπεζα σε δολάριο, τη Citibank.
Αλλαγή 180 μοιρών
«Ο τρόπος λειτουργίας των τραπεζών έχει αλλάξει άρδην από το 2013», σημείωσε ο επικεφαλής της κανονιστικής συμμόρφωσης της Τράπεζας Κύπρου, κ. Μάριος Σκανδάλης, ένας εκ των προσώπων που θα παραβρεθούν στις 16 Σεπτέμβρη στην Αμερική για τα θέματα AML. Σημείωσε πως, το ετήσιο αυτό ταξίδι είναι ένας –όπως ο ίδιος είπε– «τρόπος επικοινωνίας με τους συνεταίρους μας στην Αμερική, που περιλαμβάνει σε γενικότερη βάση ανταλλαγή πληροφοριών, πληροφόρησης νέων μέτρων που έχουν ληφθεί τον τελευταίο χρόνο από τις τράπεζες και τους κινδύνους που αντιμετώπισαν κατά την ίδια χρονική περίοδο». Ο κ. Σκανδάλης τόνισε πως το εν λόγω ταξίδι, «είναι μία ανταλλαγή απόψεων όσον αφορά τον τραπεζικό τομέα και πώς αυτός πρέπει να λειτουργεί, καθώς οι κυπριακές τράπεζες απέδειξαν πως άλλαξαν κουλτούρα και εφαρμόζουν πλήρως τα βήματα κανονιστικής συμμόρφωσης».
125 χιλιάδες λογαριασμοί
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που παρουσιάζονται στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, οι κυπριακές τράπεζες κατόπιν εγκυκλίου και Οδηγιών για μέτρα δέουσας επιμέλειας έκλεισαν κατά την τελευταία πενταετία 42.728 επιχειρηματικές σχέσεις με εταιρείες κελύφη και 125.872 σχετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς. Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου έθεσε κριτήρια και προϋποθέσεις για σύναψη ή/και συνέχιση επιχειρηματικών σχέσεων με εταιρείες κελύφη (shell companies), καλώντας τις τράπεζες μέσω εγκυκλίων και οδηγιών της να εφαρμόζουν μέτρα δέουσας επιμέλειας με βάση τον κίνδυνο (risk based approach).
Εξάλλου, οι τράπεζες όπως έχει σημειωθεί στις τελευταίες αξιολογήσεις της Moneyval, έχουν συμβάλει στη βελτίωση της εικόνας της Κύπρου σε θέματα Καταπολέμησης Ξεπλύματος Βρώμικου Χρήματος, σημειώνοντας πως, άλλες επαγγελματικές ομάδες θα πρέπει να ακολουθήσουν τα βήματα που έκαναν οι κυπριακές τράπεζες.
Πέραν των άνω, τον Μάη διαπίστωσε η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων αξιολόγησης των μέτρων για το Ξέπλυμα και τη Χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας του Συμβουλίου της Ευρώπης (Moneyval) την πρόοδο που έχουν κάνει οι κυπριακές τράπεζες, κατά την τελευταία έκθεσή της. Από τις συνολικά 40 συστάσεις που είχε η χώρα το 2019, η Κύπρος βαθμολογήθηκε με «πλήρη» συμμόρφωση (Compliant) στις δεκαέξι (16), με συμμόρφωση σε «μεγάλο βαθμό» στις είκοσι-μία (21), (Largely Compliant) και με συμμόρφωση «εν μέρει» (Partially Compliant) σε τρεις (3). Νέο «ραντεβού» της χώρας με της Moneyval θα είναι τον Μάη του 2025, αναφορικά με την πρόοδο που έχει παρουσιάσει στο ξέπλυμα μαύρου χρήματος και καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (AML).
Παρά τις προσπάθειες και την όλη πρόοδο, ανά καιρούς το όνομα της Κύπρου «φιγουράρει» σε διεθνή μέσα για όχι τόσο καλούς λόγους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τα «Cyprus Confidential, τα FinCen Files, τα Cyprus Papers, ρεπορτάζ όπως του AlJazeera για το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα και άλλες αναφορές που δικαιολογημένα μεν, αλλά, «μαυρίζουν» τη χώρα. Οι τράπεζες πάντως από ό,τι αποδεικνύεται έχουν έρθει στην «καλή πλευρά της ιστορίας».
