Τους λόγους για τους οποίους θα πρέπει να εκπονηθεί μια νέα στρατηγική για τον τουρισμό, εξηγεί στην «Κ» ο νέος Υφυπουργός Τουρισμού Κώστας Κουμής. Ήδη έχουν ανταλλαγεί απόψεις με την διευθυντική ομάδα του Υφυπουργείου και σύντομα ξεκινά η προσπάθεια, όπως αναφέρει. Η νέα στρατηγική θα έχει ορίζοντα το 2035 και θα ανταποκρίνεται στις νέες τάσεις των καταναλωτών, οι οποίες έχουν αλλάξει την περίοδο της πανδημίας, καθώς και τις ανάγκες σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης. Στο πλάνο του κ. Κουμή και η δημιουργία ενός application για τον τουρισμό καθώς και η υλοποίηση της προεκλογικής δέσμευσης του Προέδρου Χριστοδουλίδη για δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου Τουρισμού. Στόχος του, όπως τονίζει, είναι να επέλθει η απόλυτη υγεία στον τουρισμό.
-Ποιες προτεραιότητες και στόχους έχετε θέσει για την θητεία σας ως Υφυπουργός;
Υπάρχουν θέματα υποδομών σε τουριστικές περιοχές και αδυναμίες σε τουριστικές περιοχές που χρήζουν βελτίωσης.
- Η πρώτη μας προτεραιότητα είναι να έχουμε μια καλή τουριστική χρονιά, σε αφίξεις και έσοδα. Από εκεί και πέρα, έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια σειρά από θέματα, κάποια από τα οποία χρήζουν επίλυσης, όπως τα θέματα της ηχορύπανσης, των ωραρίων λειτουργίας των κέντρων αναψυχής κ.ά. Θέλουμε να εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση με σκοπό να επέλθει η απόλυτη υγεία στον τουρισμό της χώρας μας. Φυσικά, τα θέματα τουρισμού είναι πάρα πολλά. Είναι θέματα υποδομών, κάτι που θα πρέπει να δούμε επιστάμενα, αφού αν και είμαστε μια χώρα με 50 χρόνια ιστορία στον τουρισμό, έχουμε ακόμη κάποιες αδυναμίες σε τουριστικές περιοχές τις οποίες οφείλουμε να βελτιώσουμε.
-θα προωθηθεί σχετικό νομοσχέδιο στην Βουλή;
-Για τα κέντρα αναψυχής που είναι δική μας ευθύνη και αρμοδιότητα, ήδη υπάρχει στο αρχείο του Υφυπουργείου ένα νομοσχέδιο, το οποίο έτυχε διαβούλευσης από την προηγούμενη διακυβέρνηση και δηλώνω ξεκάθαρα ότι πρόθεση μας είναι να το προχωρήσουμε άμεσα.
Αλλαγή νοοτροπίας
-Σε παλαιότερη συνέντευξη μας, επί ΚΟΤ, είχατε πει ότι υπάρχει ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας στον τουρισμό. Υπάρχει ακόμα αυτή η ανάγκη και με ποιους τρόπους μπορεί να αλλάξει;
-Να σας πω κάτι ξεκάθαρα. Πολλοί κρατικοί αξιωματούχοι και άλλοι, περιγράφουν τον τουρισμό ως τον πιο ισχυρό πυλώνα της κυπριακής οικονομίας. Την ίδια στιγμή όμως δεν βλέπω τον τουρισμό να τυγχάνει της απαραίτητης προτεραιότητας και να ενισχύεται μέσα από δράσεις ή αποφάσεις. Από την στιγμή που υπάρχει η παραδοχή, θα πρέπει να τυγχάνει προτεραιότητας, στην εξυπηρέτηση του ή στην επίλυση των προβλημάτων του. Θεωρώ ότι πολλοί δεν έχουν αντιληφθεί τις ανάγκες του τουρισμού και αυτό μπορεί να επιβεβαιωθεί μέσα από διάφορα παραδείγματα. Για παράδειγμα, αν πάμε στην περιοχή της Πάφου, θα αντιληφθούμε ότι στον δρόμο των Τάφων Βασιλέων, ενώ υπάρχουν ξενοδοχεία εδώ και 30 χρόνια, μέχρι πριν λίγα χρόνια δεν είχαμε ούτε καλό οδικό δίκτυο, ούτε πεζοδρόμια, ούτε οδικό φωτισμό και γενικότερα η περιοχή στερείτο βασικών υποδομών. Αντίστοιχες περιπτώσεις εντοπίζουμε και σε άλλες περιοχές στον Πρωταρά ή την Λάρνακα για παράδειγμα. Αυτό δείχνει ότι ο τουρισμός δεν αντιμετωπίζεται ως ένας τομέας προτεραιότητας, από τον οποίο εξαρτάται η οικονομία της χώρας μας. Την ίδια στιγμή εντοπίζουμε τοπικές αρχές να μην εξυπηρετούν τον τουρισμό όπως του αξίζει. Τονίζω ότι ισχύει μια εντελώς αντίθετη προσέγγιση στην μελέτη για την Εθνική Στρατηγική Τουρισμού, που εκπονήθηκε από τους Ισπανούς μελετητές της περίοδο 2014-2018, που έλεγε ότι αν θέλουμε να διορθωθούν τα κακώς κείμενα στον τουρισμό της χώρας μας, θα πρέπει όλοι οι decision makers να ευθυγραμμιστούν.
- Έχετε αναφέρει ότι θέλετε να προχωρήσετε σε νέα στρατηγική τουρισμού. Που θα επικεντρωθεί;
- Στο αρχείο του οργανισμού υπάρχουν δύο στρατηγικές αυτή την στιγμή. Αυτή της THR και η στρατηγική η οποία εκπονήθηκε από τον προκάτοχο μου την τελευταία τετραετία. Η 1η στρατηγική είχε κοινοποιηθεί στο κοινό. Για μένα, ήταν εξαιρετικά σημαντικό να κοινοποιηθεί στο κοινό για να μπορεί ο κόσμος να αντιληφθεί ποια είναι τα βασικά πλεονεκτήματα του τουρισμού της χώρας μας, ποια είναι τα μειονεκτήματα, απειλές κτλ. Η 2η στρατηγική είχε ορίζοντα το 2030 και είχε χαρακτηριστεί ως απόρρητη. Η δική μου προσωπική άποψη είναι ότι αυτή την στιγμή, λαμβάνοντας υπόψη τις αυξανόμενες ανάγκες προς την βιώσιμη ανάπτυξη, το γεγονός ότι και λόγω της πανδημίας φαίνεται να έχουν αλλάξει οι τάσεις των καταναλωτών, χρειαζόμαστε μια νέα στρατηγική, με ορίζοντα το 2035. Έχουμε ήδη ανταλλάξει απόψεις με την διευθυντική ομάδα του οργανισμού, και πολύ σύντομα ξεκινάμε την προσπάθεια με σκοπό την εκπόνηση μιας νέας στρατηγικής.
- Θα βασιστείτε στις υφιστάμενες στρατηγικές ή θα είναι κάτι εντελώς διαφορετικό;
- Δεν θεωρώ ότι είναι κακό όταν εκπονείς μια μελέτη να λάβεις υπόψη υφιστάμενες μελέτες οι οποίες εκπονήθηκαν για τον ίδιο σκοπό. Είναι και μία τακτική να αποφύγουμε μεγάλες δαπάνες για την πολιτεία. Θεωρώ ότι και στις δύο στρατηγικές, υπάρχουν πολύ θετικά στοιχεία και βεβαίως θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, για να καταλήξουμε σε κάποια νέα συμπεράσματα.
- Την προηγούμενη τετραετία είχαμε δει από τον προκάτοχο σας, διάφορες καινοτομίες στον τουρισμό, όπως τα destination labels.
-Ποια η δική σας προσέγγιση;
- Αυτή η προσπάθεια έγινε με σκοπό την ενίσχυση της ενδοχώρας κατά κύριο λόγο, αλλά και των εμπειριών των επισκεπτών. Βεβαίως και συμφωνώ με αυτή την γραμμή και βεβαίως και θα συνεχιστεί. Ήδη προγραμματίζουμε να δούμε το κάθε label ξεχωριστά, όχι γιατί έχουμε πρόθεση να επικρίνουμε την προσπάθεια, αλλά επειδή πρέπει να παρακολουθούμε πώς εξελίσσεται το θέμα και πώς εμπλουτίζεται. Η προσωπική μου άποψη είναι να προωθήσουμε τις διαδρομές περισσότερο σε ψηφιακό επίπεδο, ίσως με την δημιουργία εφαρμογής στο κινητό ώστε να γίνει η εμπειρία του επισκέπτη πιο εύκολη, να μπορεί να εντοπίζει τις διαδρομές των destination labels (taste Cyprus, colorful journeys, οινικές διαδρομές) πιο εύκολα. Εμείς χαιρετίζουμε όμως την πρωτοβουλία του Σάββα Περδίου, εκτιμώ ότι έχουμε παραλάβει αρκετές σημαντικές πρωτοβουλίες και σκοπός μας είναι να τις ενισχύσουμε όπου κρίνουμε ότι χρειάζονται ενίσχυση ή αναβάθμιση. Είναι επίσης σημαντικό να προωθούμε και την χωρική επέκταση του τουρισμού.
- Τί εννοείτε χωρική επέκταση του τουρισμού;
-Μέχρι σήμερα μιλούσαμε για επέκταση της τουριστικής περιόδου. Ουσιαστικά μιλούσαμε για χρονική επέκταση- περισσότερους επισκέπτες το μήνα Νοέμβριο ή να ξεκινά η τουριστική περίοδος από τον Μάρτιο, ή αρχές Απριλίου. Οφείλω να τονίσω ότι αυτή την στιγμή που μιλούμε δεν είναι όλες οι τουριστικές περιοχές της χώρας μας στο ίδιο επίπεδο. Κάποιοι είναι πιο έτοιμοι από άλλους στο θέμα της χρονικής επέκτασης. Από εκεί και πέρα είναι πλέον σημαντικό να ξεκινήσουμε να μιλάμε και για χωρική επέκταση. Ο κόσμος πρέπει να μετακινηθεί και προς την ενδοχώρα για να αποφύγουμε προβλήματα υπερτουρισμού σε συγκεκριμένες περιοχές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στο περιβάλλον και στην τελική ικανοποίηση των επισκεπτών. Αυτό θα επιτευχθεί με το να προβάλλονται κοινότητες και προορισμοί πιο έντονα. Και σε αυτή την περίπτωση είναι σημαντικές οι ανθρώπινες πρωτοβουλίες του ιδιωτικού τομέα αλλά και η προβολή από μέρους μας.
Ψηφιακός μετασχηματισμός
-Όσον αφορά την ψηφιακή διαφήμιση, τί κονδύλι θα διατεθεί για το 2023 και κατά πόσο θα προβληθεί και η ενδοχώρα την οποία έχετε αναφέρει;
- Εμείς έχουμε κληρονομήσει ένα προϋπολογισμό από τους προκατόχους μας, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά αυτή την στιγμή. Πιστεύουμε και εμείς πολύ στην ψηφιακή καμπάνια. Φαίνεται ότι έχει γίνει καλή δουλειά τα προηγούμενα χρόνια και θεωρώ ότι από τότε που έγινε η στροφή από το generic advertising, με έμφαση στα παραδοσιακά μέσα, στο online campaign το 2015 περίπου, τα αποτελέσματα είναι καλύτερα. Γενικώς θεωρώ ότι θα πρέπει να βάλουμε αρκετή ενέργεια σε αυτό που ονομάζουμε ψηφιοποίηση- ψηφιακός μετασχηματισμός. Για παράδειγμα για το destination labels και όχι μόνο, η άποψη μου είναι ότι η Κύπρος χρειάζεται ένα application και θεωρώ πολύ σημαντικό να καθοδηγήσουμε τις τουριστικές επιχειρήσεις να οδεύσουν και αυτές προς πρωτοβουλίες της ψηφιοποίησης, ώστε να πετύχουμε καλύτερα αποτελέσματα.
-Έχει ξεκινήσει η δημιουργία της εφαρμογής;
- Έχουμε ξεκινήσει να το συζητάμε. Για να φτιάξεις ένα καλό application χρειάζεται σημαντικό κονδύλι το οποίο αυτή την στιγμή δεν έχουμε στους προϋπολογισμούς. Έχω παραθέσει την πρόθεση μου για να εξετάσουμε τέτοιο ενδεχόμενο από τις πρώτες μέρες μου στο Υφυπουργείο Τουρισμού και να γίνει ο προγραμματισμός για τον επόμενο προϋπολογισμό.
Παρατηρητήριο Τουρισμού
-Ήταν προεκλογική δέσμευση του προέδρου η δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου Τουρισμού. Πότε θα το δούμε να γίνεται πράξη;
- Ουσιαστικά πρόκειται για ένα εργαλείο το οποίο αναμένεται να συμβάλει στο σχεδιασμό πολιτικών αποφάσεων σε σχέση με τον τουρισμό, στην εποπτεία των αποφάσεων, εντοπισμό στρεβλώσεων, προβλημάτων ή και ευκαιριών, ίσως σε κάποιες περιπτώσεις υποδείξει την ανάγκη εισαγωγής τεχνολογίας ή μηχανισμών παρακολούθησης. Αναμένω επίσης ότι θα συμβάλει στη βελτίωση των υποδομών και θα προωθήσει την οριζόντια συνεργασία μεταξύ των κυβερνητικών τμημάτων. Είναι επίσης σημαντικό, εφόσον μιλάμε για παρατηρητήριο, να παρακολουθούμε και τους ανταγωνιστικούς προορισμούς και να γίνεται competitors analysis. Η συλλογή πληροφοριών, ειδικά όταν λαμβάνει χώρα σε ένα καλό πλαίσιο, βοηθά στην καλύτερη διακυβέρνηση του αντικειμένου. Χρειάζεται όμως προσοχή ώστε ένα αρνητικό στοιχείο να μην μεγεθύνεται ή η ύπαρξη του να μην αναμεταδίδεται συνεχώς. Υπάρχει η προεκλογική δέσμευση του προέδρου, είναι σίγουρα θετική η αντιμετώπιση της εξαγγελίας και σιγά σιγά θα ξεκινήσει να υλοποιείται. Δεν μπορεί όμως να κτιστεί από την μια μέρα στην άλλη.
