Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Μετά τα μέτρα των 60 εκατομμυρίων ευρώ που ανακοίνωσε το κράτος στους πολίτες και το άνοιγμα της συζήτησης για εφαρμογή πράσινης φορολογίας, είναι η ώρα των επιχειρηματιών που ζητούν μέτρα στήριξης, ή μάλλον φοροελαφρύνσεις. Μέσα στο πακέτο των μέτρων που είναι στη διαδικασία ετοιμασίας, υπάρχουν και τρία μέτρα τα οποία σχετίζονται με την «αποφόρτιση» των επιβαρύνσεων που προστέθηκαν από τον καιρό της κρίσης. Πρακτικά οι εργοδότες θέλουν να εξομαλυνθεί η επιβολή του εταιρικού φόρου (corporate tax) που ήταν στο 10%, έγινε 12,5% και δεν πρόκειται να «γυρίσει πίσω» ξανά στο 10%. Συγκεκριμένα, οι επιχειρηματίες επιζητούν άρση, ή ουσιαστική μείωση αριθμού εταιρικών φορολογικών επιβαρύνσεων, όπως η εισφορά στο Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής, στο Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού και ο φόρος άμυνας επί των μερισμάτων. Αναλυτικότερα για τα δύο παραπάνω Ταμεία, αναμένουν ελαφρύνσεις 50% στην εισφορά του Ταμείου Πλεονάζοντος Προσωπικού, άρα και από το 1,2% να πάει στο 0,6%, και όσον αφορά στην εισφορά 2% του Ταμείου Κοινωνικής Συνοχής να καταργηθεί εντελώς. Τέλος, ο φόρος άμυνας επί των μερισμάτων από το 17% θέλουν να επιστρέψει στο 15%, ποσοστό που ήταν το 2011.
Το τι θα δώσει ο πρόεδρος από τα παραπάνω «θέλω» των εργοδοτών παραμένει άγνωστο, όπως επίσης τι δημοσιονομικός χώρος υπάρχει για να εφαρμοστούν. Το επιχειρείν πάντως εκτιμά πως υπάρχει δημοσιονομικός χώρος.
Μέσα από την εξίσωση των βαρών του 2011-2013 αφαιρέθηκε και προ 10ημέρου το ετήσιο τέλος εταιρειών, ύψους 350 ευρώ. Η απόφαση που θα έχει ισχύ από φέτος, είναι ένα τέλος που είχε επιβληθεί για πρώτη φορά το 2011 στο πλαίσιο των μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης. Ενώ για τους επιχειρηματίες είναι καλοδεχούμενο, δεν θεωρούν πως θα έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα.
Προς πράσινη φορολογία
Την ίδια ώρα, την περασμένη Παρασκευή παρουσιάστηκε η μέχρι τώρα πρόοδος υλοποίησης του έργου σε σχέση με την φορολογική μεταρρύθμιση και συγκεκριμένα με την πράσινη φορολογία.Η ομάδα του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου παρουσίασε τα ευρήματα από τη μελέτη που διεξάχθηκε για τις οικονομικές επιπτώσεις και οικονομετρικές εκτιμήσεις αυτής της φορολογίας στις διάφορες εισοδηματικές τάξεις και ομάδες πληθυσμού με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών, κ. Μάκης Κεραυνός, «για μετριασμό των επιπτώσεων αυτών θα παρουσιαστούν τα ανάλογα αντισταθμιστικά μέτρα». Σύμφωνα με τον υπουργό, η φορολογική μεταρρύθμιση θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερη και σύμφωνα με το μοντέλο που έχουν ενώπιόν τους, στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, το κόστος της πράσινης μετάβασης θα είναι στα 48 ευρώ τον χρόνο, χωρίς αυτό να είναι καθορισμένο. Σύμφωνα με τον υπουργό, δεν θα υπάρξουν σοβαρές απειλές για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, αλλά θα πρέπει να μπουν κάποιοι φόροι που αφορούν την πράσινη μετάβαση. Ο κ. Κεραυνός στο περιθώριο της παρουσίασης της πράσινης φορολογίας είπε πως η εφαρμογή της θα γίνει στο αμέσως επόμενο διάστημα, εντούτοις δεν μπορεί να προσδιοριστεί ακριβώς χρονικά.
Πάνω τα καύσιμα
Στο πλαίσιο της πράσινης φορολογίας που παρουσιάστηκε, προκύπτει ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα υπάρξει φόρος άνθρακα στα καύσιμα κίνησης, της τάξης των 5 σεντ. του ευρώ, γεγονός που θα επηρεάσει αναπόφευκτα και νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Το 2025 αναμένεται αυτός ο φόρος να ανέβει στα 7 σεντ. του ευρώ, ενώ για το 2026 να «σκαρφαλώσει» στα 10 σεντ. του ευρώ. Αντίστοιχες αυξήσεις θα υπάρξουν και για καύσιμα παραγωγής, αφού θα μπει φόρος άνθρακα και σε αυτά. Μέχρι το τέλος του χρόνου οι αυξήσεις θα είναι της τάξης των 7 σεντ. του ευρώ, το 2025 θα φτάσουν τα 11 σεντ. του ευρώ και το 2026 θα φτάσουν τα 14 σεντ. του ευρώ.
Γιατί η «Πράσινη Φορολογική Μεταρρύθμιση»
Σύμφωνα με την επίσημη παρουσίαση του Πανεπιστημίου Κύπρου, η Κύπρος υστερεί σε πολλούς περιβαλλοντικούς στόχους και δεσμεύσεις για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τη διαχείριση αποβλήτων. Όπως καταγράφηκε, η μη συμμόρφωση με τις δεσμεύσεις θα οδηγήσει σε σημαντικό κόστος, ενώ η μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα, η στροφή στις βιώσιμες μεταφορές και μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας περιλαμβάνονται κάθε χρόνο στις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς την Κύπρο. Η πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο έχει εφαρμοστεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη. Σύμφωνα με τους υπευθύνους, οι τιμές των προϊόντων πρέπει να αντανακλούν το περιβαλλοντικό κόστος που προκαλούν, ενώ όπως επισημαίνουν οι φόροι επί των ρυπογόνων δραστηριοτήτων διορθώνουν στρεβλώσεις της αγοράς (αλλιώς: κρυφή επιδότηση της χρήσης οχημάτων και της σπατάλης ενέργειας, νερού, αποβλήτων). Παράλληλα, οι υπεύθυνοι θεωρούν πως οι περιβαλλοντικοί φόροι είναι πιο αποτελεσματικοί στην αλλαγή συμπεριφοράς από ό,τι νομοθετικές ρυθμίσεις ή εκστρατείες συνειδητοποίησης.
