Του Παύλου Νεοφύτου
Ως προσωρινή λύση ανάγκης, ενώπιον σοβαρών κενών, που συνδέονται με «αμαρτίες» αντανακλαστικών από πλευράς Πολιτείας στο θέμα των περιβαλλοντικών ελέγχων, είναι ο διορισμός νέων επιθεωρητών περιβάλλοντος, προερχόμενων από το υφιστάμενο προσωπικό του Τμήματος Περιβάλλοντος, όπως δημοσιεύτηκε την περασμένη Παρασκευή, 21 Ιουνίου, στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας. Την ίδια ώρα στόχος παραμένει ο διορισμός 15 νέων επιθεωρητών περιβάλλοντος, οι οποίοι, σε αντίθεση με τους πιο πάνω, θα ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό το ζήτημα, ώστε να συσταθεί για πρώτη φορά Υπηρεσία Περιβαλλοντικών Ελέγχων εντός του Τμήματος. Για την ώρα εκκρεμεί η σχετική απόφαση διορισμού τους από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας.
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα και με αφορμή τη μεγάλη πυρκαγιά στην Πάφο, έγινε εκτενής συζήτηση για την αδυναμία της Πολιτείας να διαχειριστεί το πρόβλημα με τις παράνομες χωματερές, οι οποίες συχνά-πυκνά αποτελούν αφορμή για το ξέσπασμα και την εξάπλωση πυρκαγιών. Το ζήτημα, το οποίο σαφώς συνδέεται με τους περιβαλλοντικούς ελέγχους, θίχτηκε και στην Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής την περασμένη Πέμπτη, και ήταν ένα από τα σημεία που οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι στην Κύπρο απουσιάζει ένας συνολικός σχεδιασμός για την πρόληψη των πυρκαγιών.
Οι σημερινές αδυναμίες
Σχολιάζοντας τον διορισμό υφιστάμενων λειτουργών ως επιθεωρητών περιβάλλοντος για 11 περιπτώσεις του φάσματος της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ο αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος, Θεόδουλος Μεσημέρης, ανέφερε στην «Κ» ότι έγινε για να μπορέσει το Τμήμα να έχει εργαλεία εφαρμογής και επιβολής του Νόμου, ενώ χαρακτήρισε ως θετικό βήμα την ανάθεση των καθηκόντων του επιθεωρητή περιβάλλοντος σε καινούρια πρόσωπα. Την ίδια ώρα διευκρίνισε ότι η σοβαρή διαφοροποίηση της αξιοποίησης των επιθεωρητών, σε σύγκριση με ό,τι ισχύει μέχρι σήμερα, θα παρατηρηθεί όταν γίνει η προσθήκη των 15 επιθεωρητών περιβάλλοντος, που θα ασχολούνται αποκλειστικά με το θέμα των ελέγχων. Υπενθυμίζεται ότι η σύσταση Υπηρεσίας Περιβαλλοντικών Ελέγχων εντός του Τμήματος, ανήκει στο προεκλογικό πρόγραμμα του προέδρου Χριστοδουλίδη.
Σύμφωνα με το κ. Μεσημέρη, το μειονέκτημα που υπάρχει μέχρι σήμερα σε σχέση με τους επιθεωρητές περιβάλλοντος είναι ότι την ίδια ώρα είναι επιφορτισμένοι και με άλλα καθήκοντα εντός του Τμήματος. Όπως διαβεβαίωσε, για τη δημιουργία της Υπηρεσίας Περιβαλλοντικών Ελέγχων εντός του Τμήματος, δε θα απαιτηθεί νομοθετική ρύθμιση. Συνεπώς, τόνισε, απομένει η έγκριση διορισμού των 15 επιθεωρητών από την ΕΔΥ, ώστε άμεσα να δημιουργήσουν μία ομάδα.
Πρόγραμμα ελέγχων
Για τα καθήκοντά τους, σημείωσε ότι θα επεμβαίνουν με επιβολές εξώδικων προστίμων και οδήγηση υπαιτίων σε δικαστήρια. Όπως εξήγησε, «το Τμήμα Περιβάλλοντος θα σχεδιάσει ένα πρόγραμμα τακτικών ελέγχων από τους λειτουργούς αυτούς σε σημεία της Κύπρου που υπάρχει συστηματική παράνομη απόρριψη. Για να μπορέσουμε να δώσουμε την παρουσία μας, με τρόπο που να είναι αποτρεπτικός. Δε θέλουμε να εκδίδουμε το εξώδικο επειδή θα πληρώσει ο α΄ ή ο β΄, αλλά για παραδειγματισμό. Εκείνος που θα κάνει απορρίψεις κατ’ επανάληψη, θα οδηγείται στο δικαστήριο», σημείωσε. Υπενθυμίζεται ότι το Τμήμα Περιβάλλοντος μπορεί να επιβάλει εξώδικα που φτάνουν μέχρι και τις 20 χιλιάδες ευρώ.
Αστυνομική προστασία
Ταυτόχρονα το Τμήμα έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με την Αστυνομία, το οποίο τέθηκε σε ισχύ από τις 11 Ιουνίου, έτσι ώστε όταν μεταβαίνουν οι επιθεωρητές σε παράνομους χώρους απόθεσης, ιδιαίτερα για τα μπάζα, να έχουν την απαιτούμενη ασφάλεια, γιατί στο παρελθόν σημειώθηκαν γεγονότα τα οποία έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Επίσης, το Τμήμα σχεδιάζει να αυξήσει τον αριθμό των πράσινων σημείων, κάνοντας παγκύπριο δίκτυο, διότι μέχρι σήμερα η απουσία τους σε περιοχές του νησιού ήταν ένας σοβαρός λόγος που, σύμφωνα με κοινοτάρχες, ευνοεί τις παράνομες απορρίψεις.
Εκστρατεία καθαρισμού
Την προσεχή Παρασκευή η υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος θα εξαγγείλει εκστρατεία καθαρισμού των παράνομων σκυβαλότοπων και γενικότερα των αποθέσεων σκουπιδιών σε κοινότητες και δήμους. Η περίοδος εφαρμογής θα είναι μεταξύ Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2024 και εκτιμάται ότι θα κοστίσει 3 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα προσφέρει το υπουργείο στις τοπικές αρχές. Τα κονδύλια θα εξασφαλιστούν είτε με εξοικονομήσεις του υπουργείου, είτε με συμπληρωματικό προϋπολογισμό.
Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι παρόμοια πλάνα ετοιμάστηκαν και εφαρμόστηκαν και στο παρελθόν, όμως η σημερινή εικόνα με την επιστροφή των παράνομων χωματερών αποδεικνύει ότι απέτυχαν, ο κ. Μεσημέρης, ανέφερε ότι αυτή τη φορά υπάρχει η βούληση του υπουργείου Γεωργίας να προσεγγίσει και άλλα υπουργεία για τις παράνομες αποθέσεις, όπως το υπουργείο Εσωτερικών, ώστε να υπάρχουν συνέπειες στους κοινοτάρχες, με τη σιωπηρή ανοχή των οποίων στις πλείστες περιπτώσεις λειτουργούν οι παράνομες χωματερές. Οι συνέπειες αυτές, σημείωσε, θα πρέπει να υπάρξουν σε περίπτωση που μετά τους καθαρισμούς, για τους οποίους θα στηριχθούν οικονομικά από το υπουργείο Γεωργίας, επιστρέψουν οι ίδιες εικόνες.
Έρχονται «ταξίμετρα»
Για την πτυχή των παράνομων απορρίψεων από φορείς που μεταφέρουν κάδους αποκομιδής μπάζων, τα γνωστά «σκιπ», θα γίνει συζήτηση με το Τμήμα Οδικών Μεταφορών του υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, για να κατοχυρωθεί το επάγγελμα του μεταφορέα αποβλήτων. Σήμερα, σύμφωνα με τον κ. Μεσημέρη, όποιος επιθυμεί μπορεί να αγοράσει ένα όχημα μεταφοράς αποβλήτων και να τα μεταφέρει. Σκοπός είναι ο κάθε εργολάβος, ο οποίος έχει τη θεσμική υποχρέωση, με βάση τον κανονισμό, να παραδίδει τα απόβλητα σε αδειοδοτημένο μεταφορέα –αυτός να είναι πρόσωπο εγγεγραμμένο στο επαγγελματικό μητρώο. Επίσης, όπως και οι οδηγοί ταξί, ο συγκεκριμένος επαγγελματίας θα έχει την υποχρέωση να εγκαταστήσει ειδική συσκευή, η οποία θα καταγράφει τα χιλιόμετρα που διανύει μέχρι τις αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται τα απόβλητα κατασκευών και κατεδαφίσεων, ώστε να αμείβεται αναλόγως. Εάν το κράτος σταματήσει την παράνομη απόρριψη αδρανών αποβλήτων και ενδεχομένως υπάρξει πρόβλημα διαχείρισης αυτών των υλικών από τις υφιστάμενες αδειοδοτημές μονάδες, οι οποίες είναι περίπου 10 παγκύπρια, θα επιχειρήσει να προκαλέσει επενδυτικό ενδιαφέρον για νέες μονάδες, όπου η πρόθεσή του θα είναι να δώσει κίνητρα, με εξεύρεση, δημοπράτηση και ενοικίαση κρατικής γης σε ενδιαφερόμενους επενδυτές.
Όπως απορρέει από ανακοίνωση στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας την περασμένη Παρασκευή, 21 Ιουνίου, οι διορισμοί αυτοί αφορούν 11 περιπτώσεις του φάσματος της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, διασφαλίζοντας την προστασία του περιβάλλοντος και των πολιτών από κινδύνους, που προέρχονται από περιβαλλοντική υποβάθμιση.
