Του Παύλου Νεοφύτου
Το κύκλωμα των παράνομων μεταφορέων αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων, οι οποίοι προσφέροντας στο κοινό χαμηλότερες τιμές προχωρούν σε παράνομες μεταφορές και απορρίψεις στην κυπριακή ύπαιθρο αντί να μεταφέρουν τα υλικά στις αδειοδοτημένες μονάδες διαχείρισης, αποκομίζοντας συγχρόνως κέρδη, θα επιδιώξει να χτυπήσει η κυβέρνηση υπό τις έντονες αντιδράσεις και του Συνδέσμου Αδειούχων Μεταφορέων «σκιπ». Όπως πληροφορείται η «Κ», οι τελευταίοι έκαναν δεύτερες σκέψεις για προγραμματισμένες κινητοποιήσεις τον περασμένο μήνα, όταν έλαβαν τις δεσμεύσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος για δραστικά μέτρα.
Πρόκειται για ένα ζήτημα, το οποίο υφίσταται και αδυνατεί να αντιμετωπίσει η Πολιτεία από το 2019, όταν αποφασίστηκε να κλείσουν οι χωματερές στον Κοτσιάτη και το Βατί, για να περάσει η διαχείριση των υλικών αυτών στις αδειοδοτημένες ιδιωτικές μονάδες, οι οποίες χρεώνουν τους μεταφορείς. Σήμερα, με βάση στοιχεία των οργανωμένων και αδειοδοτημένων επαγγελματιών του κλάδου, οι παράνομοι μεταφορείς των «σκιπ» κατέχουν στην αγορά το μεγαλύτερο ποσοστό της πίτας.
Εάν υπάρξει ανάγκη, το Τμήμα Περιβάλλοντος σκοπεύει να προκαλέσει επενδυτικό ενδιαφέρον για νέες μονάδες διαχείρισης, με δημοπράτηση και ενοικίαση κρατικής γης.
Την ίδια ώρα η επίλυση του προβλήματος συνδέεται και με την ανάγκη να ξεπεραστούν οι μικρές δυνατότητες διαχείρισης όλων των υλικών από τις υφιστάμενες ιδιωτικές μονάδες με τη δημιουργία νέων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των οργανωμένων επαγγελματιών, εάν το κράτος σταματήσει την παράνομη απόρριψη αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων, θα υπάρξει πρόβλημα απορρόφησης των υλικών αυτών.
Κατοχύρωση του επαγγέλματος
Με στόχο να κατοχυρωθεί το επάγγελμα του μεταφορέα αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων, την επόμενη εβδομάδα θα γίνει συνάντηση σε επίπεδο διευθύνσεων των Τμημάτων Περιβάλλοντος και Οδικών Μεταφορών, ώστε να προετοιμαστεί το έδαφος για διυπουργική συνάντηση στα μέσα Σεπτεμβρίου μεταξύ των αρμόδιων υπουργών, Μαρίας Παναγιώτου και Αλέξη Βαφεάδη. «Σήμερα, όποιος επιθυμεί μπορεί να αγοράσει ένα όχημα και να μεταφέρει απόβλητα κατασκευών και κατεδαφίσεων. Σκοπός είναι ο κάθε εργολάβος, ο οποίος έχει τη θεσμική υποχρέωση, με βάση τον κανονισμό, να παραδίδει τα απόβλητα σε αδειοδοτημένο μεταφορέα, αυτός να είναι πρόσωπο εγγεγραμμένο στο επαγγελματικό μητρώο», δήλωσε στην «Κ» ο αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος, Θεόδουλος Μεσημέρης. Επίσης, όπως και οι οδηγοί ταξί, ο συγκεκριμένος επαγγελματίας θα έχει την υποχρέωση να εγκαταστήσει στο όχημα ειδική συσκευή, η οποία θα καταγράφει τα χιλιόμετρα που διανύει μέχρι τις αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται τα απόβλητα κατασκευών και κατεδαφίσεων, ώστε να αμείβεται αναλόγως. Αξίζει να σημειωθεί ότι για το Τμήμα Περιβάλλοντος οι παράνομες απορρίψεις στην Κύπρο έχουν δύο μεγάλες ροές. Η μία είναι από τους πολίτες και η άλλη από τους παράνομους μεταφορείς των αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων.
Ζητούν έλεγχο οχημάτων
«Με το να ελέγχονται τα οχήματα μπορεί να επιλυθεί το πρόβλημα», ανέφερε στην «Κ» ο Ανδρέας Σωφρονίου, εκ μέρους του Συνδέσμου Αδειούχων Μεταφορέων «σκιπ». Σημείωσε ότι «το αίτημα που μεταφέραμε στο Τμήμα Περιβάλλοντος είναι όταν οχήματα τύπου “σκιπ” ή φορτηγά πηγαίνουν για επιθεώρηση στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών, θα πρέπει να τους ζητούν ορισμένα προαπαιτούμενα, για να εξασφαλίζουν έγκριση, όπως σχετική άδεια μεταφοράς αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων από το Τμήμα Περιβάλλοντος και τοποθετημένο “GPS”, το οποίο είναι συνδεδεμένο με το Τμήμα Περιβάλλοντος για να εντοπίζονται οι παραβάτες, όπως ισχύει σήμερα για τους αδειοδοτημένους μεταφορείς. Για αυτόν τον λόγο χρειαζόμαστε τη στήριξη του Τμήματος Οδικών Μεταφορών».
Πρόκειται για ένα ζήτημα, το οποίο υφίσταται και αδυνατεί να αντιμετωπίσει η Πολιτεία από το 2019, όταν αποφασίστηκε να κλείσουν οι χωματερές στον Κοτσιάτη και το Βατί, για να περάσει η διαχείριση των υλικών αυτών στις αδειοδοτημένες ιδιωτικές μονάδες, οι οποίες χρεώνουν τους μεταφορείς.
Βλέπουν πρόβλημα απορρόφησης
Εάν το κράτος σταματήσει την παράνομη απόρριψη αδρανών αποβλήτων, θα υπάρξει πρόβλημα διαχείρισης αυτών των υλικών από τις υφιστάμενες ιδιωτικές αδειοδοτημές μονάδες, οι οποίες είναι περίπου 10 παγκύπρια, όπως είπε ο κ. Σωφρονίου. Επικαλούμενος τη γνώση που έχει ο Σύνδεσμος για τον όγκο των ποσοτήτων, αλλά και για τη χωρητικότητα και ικανότητα των μονάδων, διαβεβαίωσε ότι αυτές δε θα μπορούν στο τέλος να ανταπεξέλθουν. Για αυτόν τον σκοπό το Τμήμα Περιβάλλοντος θα διενεργήσει τον Σεπτέμβριο μελέτη, με ζητούμενο να εξεταστεί κατά πόσο ανά επαρχία υπάρχει η ανάγκη για πρόσθετες μονάδες. Σύμφωνα με τον κ. Μεσημέρη, εάν υπάρξει ανάγκη, το Τμήμα σκοπεύει να προκαλέσει επενδυτικό ενδιαφέρον για νέες μονάδες, όπου η πρόθεσή του θα είναι να δώσει κίνητρα, με εξεύρεση, δημοπράτηση και ενοικίαση κρατικής γης σε ενδιαφερόμενους επενδυτές.
Νυκτερινοί δράστες
Οι παράνομοι μεταφορείς αποβλήτων κατασκευών και κατεδαφίσεων, οι οποίοι περιφέρονται στους δρόμους είτε με τους κάδους αποκομιδής μπάζων, τα γνωστά «σκιπ» είτε με φορτηγά, είναι είτε οργανωμένοι είτε ως μονάδες, σύμφωνα με τον κ. Μεσημέρη, ο οποίος προσθέτει ότι δρουν μέρες και ώρες όπως σαββατοκύριακα και νυκτερινές ώρες, γιατί γνωρίζουν ότι οι επιθεωρητές του Τμήματος δεν εργάζονται. Οι απορρίψεις γίνονται σε αθέατα μέρη, όπως σε ποταμούς και γκρεμούς.
Μεγαλύτερη πίτα
Οι δράστες προσφέρουν στο κοινό χαμηλότερες τιμές και έχουν καταφέρει να κατέχουν στην αγορά το μεγαλύτερο ποσοστό της πίτας, όπως σημείωσε ο κ. Σωφρονίου. Είπε ότι ορισμένοι από αυτούς έχουν καταφέρει με τα κέρδη να επεκτείνουν τον κύκλο εργασιών τους και από μονάδες να έχουν πλέον μέχρι και 5 οχήματα και υπαλλήλους. Όπως ενημέρωσε, οι τιμές ανά κάδο αποκομιδής μπαζών κυμαίνονται σήμερα γύρω στα 170-200 ευρώ, από τα οποία, τα 100 ευρώ ζητούνται από τη μονάδα διαχείρισης, ποσό που δεν αποτελεί κόστος για όσους παρανομούν. Πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο υφίσταται και αδυνατεί να αντιμετωπίσει η Πολιτεία από το 2019, όταν αποφασίστηκε να κλείσουν οι χωματερές στον Κοτσιάτη και το Βατί, για να περάσει η διαχείριση των υλικών αυτών στις αδειοδοτημένες ιδιωτικές μονάδες, οι οποίες χρεώνουν τους μεταφορείς. Παράλληλα, ο κ. Σωφρονίου τόνισε ότι υπάρχει και ζήτημα παιδείας των πολιτών, οι οποίοι θα πρέπει να μάθουν να απευθύνονται μόνο σε αδειοδοτημένους μεταφορείς.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Αδειούχων Μεταφορέων «σκιπ» ο κ. Ανδρέας Σωφρονίου τόνισε ότι υπάρχει και ζήτημα παιδείας των πολιτών, οι οποίοι θα πρέπει να μάθουν να απευθύνονται μόνο σε αδειοδοτημένους μεταφορείς.
Ο ρόλος της Αστυνομίας
Ένας δεύτερος βασικός πυλώνας αντιμετώπισης του φαινομένου είναι το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε τον περασμένο Ιούνιο το Τμήμα Περιβάλλοντος με τον αρχηγό της Αστυνομίας Στέλιο Παπαθεοδώρου, έτσι ώστε, όταν μεταβαίνουν οι επιθεωρητές του Τμήματος σε παράνομους χώρους απόθεσης, να έχουν την απαιτούμενη ασφάλεια, γιατί στο παρελθόν σημειώθηκαν γεγονότα τα οποία έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Σύμφωνα με τον κ. Μεσημέρη, ήδη ετοιμάστηκε πλάνο με την Αστυνομία, για να τεθεί σε εφαρμογή από τις αρχές Σεπτεμβρίου, ακόμη και σε μέρες και ώρες όπου οι επιτήδειοι επιλέγουν να δρουν γιατί γνωρίζουν ότι οι επιθεωρητές δεν εργάζονται.
Σε εκκρεμότητα οι επιθεωρητές
Την ίδια ώρα σε εκκρεμότητα παραμένει ο διορισμός 15 νέων επιθεωρητών περιβάλλοντος, οι οποίοι, σε αντίθεση με τους υφιστάμενους επιθεωρητές του Τμήματος Περιβάλλοντος, θα ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό το ζήτημα, ώστε να συσταθεί για πρώτη φορά Υπηρεσία Περιβαλλοντικών Ελέγχων εντός του Τμήματος. Για την ώρα εκκρεμεί η σχετική απόφαση διορισμού τους από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας. Μέχρι να συσταθεί η Υπηρεσία, το Τμήμα θα στηρίζεται και στους ελεγκτές που θα ορίσουν σύντομα οι τοπικές αρχές, οι οποίοι θα επιτηρούν την ύπαιθρο και θα παρέχουν πληροφόρηση στους επιθεωρητές του Τμήματος.
