Kathimerini.gr
Αν συμβεί «καταστροφή» στον πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό στη Ζαπορίζια, στη νότια Ουκρανία, υπό ρωσικό έλεγχο από τον Μάρτιο, θα απειληθεί ολόκληρη η Ευρώπη, προειδοποίησε εκ νέου χθες Δευτέρα ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Με κάλυψη τον σταθμό, οι δυνάμεις κατοχής βομβαρδίζουν πόλεις και κοινότητες στην περιοχή», κατήγγειλε ο κ. Ζελένσκι στο χθεσινοβραδινό διάγγελμά του.
«Κάθε ατύχημα με τη ραδιενέργεια στο πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια θα κατάφερνε πλήγμα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Τουρκία, στη Γεωργία, και σε χώρες πιο απομακρυσμένων περιοχών. Όλα θα εξαρτηθούν από τη φορά και την ισχύ του ανέμου», συνέχισε ο αρχηγός του ουκρανικού κράτους.
«Αν οι ενέργειες της Ρωσίας οδηγήσουν σε καταστροφή, οι συνέπειες μπορεί να πλήξουν εκείνους που παραμένουν σιωπηλοί για την ώρα», πρόσθεσε ο κ. Ζελένσκι.
Απαίτησε η διεθνής κοινότητα να υιοθετήσει «νέες σκληρές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας» και να μην «υποκύψει στον πυρηνικό εκβιασμό». «Όλες οι ρωσικές δυνάμεις πρέπει να αποσυρθούν αμέσως από τον σταθμό και τις ζώνες που τον περιβάλλουν άνευ όρων», αξίωσε ακόμη.
Το πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, καταλήφθηκε στις αρχές Μαρτίου από τον ρωσικό στρατό, στο αρχικό στάδιο της εισβολής στην Ουκρανία την 24η Φεβρουαρίου.
Από τα τέλη Ιουλίου, έχουν αναφερθεί πολλά πλήγματα του πυροβολικού στο εργοστάσιο αυτό, για τα οποία αλληλοκατηγορούνται τα εμπόλεμα μέρη, εγείροντας ανησυχίες πως μπορεί να προκληθεί πυρηνική καταστροφή. Το ζήτημα συζητήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Ο ΟΗΕ διαβεβαιώνει πως μπορεί να οργανώσει επίσκεψη επιθεωρητών του ΔΟΑΕ στη Ζαπορίζια, η Ρωσία θέτει όρους
Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν τη δυνατότητα και τα μέσα για να εγγυηθούν την ασφάλεια προκειμένου να οργανωθεί επίσκεψη επιθεωρητών του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) στον πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό στη Ζαπορίζια της Ουκρανίας, δήλωσε εκπρόσωπος του διεθνούς οργανισμού χθες Δευτέρα, όμως Ρώσος διπλωμάτης έθεσε όρους για αυτή, τονίζοντας ότι το να μεταβεί η αποστολή στο εργοστάσιο μέσω Κιέβου θα ήταν υπερβολικά επικίνδυνο.
Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Στεφάν Ντουζαρίκ σημείωσε χθες ότι «η Γραμματεία του ΟΗΕ δεν έχει τη δικαιοδοσία να εμποδίζει ή να ακυρώνει οποιεσδήποτε δραστηριότητες του ΔΟΑΕ».
Απαντούσε στην κατηγορία της Ρωσίας ότι η υπηρεσία ασφάλειας του ΟΗΕ εμπόδισε την επίσκεψη επιθεωρητών του ΔΟΑΕ στο μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης, που καταλήφθηκε από τον ρωσικό στρατό τον Μάρτιο, στο πρώτο στάδιο του πολέμου μετά την εισβολή του στην ουκρανική επικράτεια την 24η Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με τον κ. Ντουζαρίκ, «σε στενή επαφή με τον ΔΟΑΕ, η Γραμματεία του ΟΗΕ εκτιμά ότι έχει την επιμελητειακή δυνατότητα και τα μέσα για να εγγυηθεί την ασφάλεια ώστε να μπορέσει να υποστηρίξει οποιαδήποτε αποστολή του ΔΟΑΕ στο ηλεκτροπαραγωγικό πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια από το Κίεβο».
Ωστόσο επέμεινε ότι προηγουμένως θα πρέπει να συμφωνήσουν τα εμπόλεμα μέρη, η Ρωσία και η Ουκρανία.
Και οι δύο χώρες έχουν ανακοινώσει πως θέλουν να επισκεφθεί το εργοστάσιο ομάδα επιθεωρητών του ΔΟΑΕ. Ο επικεφαλής του, ο Ραφαέλ Γκρόσι, δηλώνει διατεθειμένος να ηγηθεί αυτής της αποστολής και κάλεσε τη Ρωσία και την Ουκρανία να συνεργαστούν.
Στη Μόσχα, ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων μετέδωσαν, επικαλούμενο αξιωματούχο του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, ότι η αποστολή δεν θα πρέπει να περάσει από το Κίεβο, την ουκρανική πρωτεύουσα, όπως πρότεινε ο ΟΗΕ.
«Φανταστείτε τι σημαίνει να περάσουν από το Κίεβο — σημαίνει πως θα πάνε στο εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας περνώντας από τη γραμμή του μετώπου», τόνισε σε δημοσιογράφους ο Ιγκόρ Βισνεβέτσκι, υποδιευθυντής του τμήματος για την εξάπλωση των πυρηνικών όπλων και τον έλεγχο των εξοπλισμό στο ρωσικό ΥΠΕΞ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων RIA.
«Αυτός είναι τεράστιος κίνδυνος, με δεδομένο ότι δεν έχουν τις ίδιες απόψεις όλα τα στελέχη του ουκρανικού στρατού», πρόσθεσε.
Πούτιν: Στόχος να καταληφθεί εξ ολοκλήρου το Ντονμπάς
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επαναβεβαίωσε στο μεταξύ χθες Δευτέρα ότι σκοπός του είναι ο ρωσικός στρατός να καταλάβει εξ ολοκλήρου το Ντονμπάς, σχεδόν έξι μήνες αφού διέταξε αυτή που η Μόσχα αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» και η Δύση και το Κίεβο απρόκλητο πόλεμο.
Ο ένοικος του Κρεμλίνου διαβεβαίωσε απευθυνόμενος σε προσκεκλημένους σε έκθεση όπλων κοντά στη Μόσχα ότι ο ρωσικός στρατός επιτυγχάνει τους στόχους που ορίστηκαν στις λεγόμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντανιέτσκ και του Λουγκάνσκ.
Την ώρα που το Κίεβο κατηγορεί τη Μόσχα για εγκλήματα πολέμου και αιματηρή πολιτική επιβολής κατοχής, ο Βλαντίμιρ Πούτιν ισχυρίστηκε για ακόμη μια φορά πως «η γη του Ντονμπάς απελευθερώνεται βήμα-βήμα» από τους Ουκρανούς εθνικιστές.
Ο κ. Πούτιν αναγνώρισε τις δύο ουκρανικές περιφέρειες Ντανιέτσκ και Λουγκάνσκ ως ανεξάρτητα κράτη τον Φεβρουάριο, αψηφώντας τη διεθνή κατακραυγή, και κατόπιν εξαπέλυσε τον πόλεμο στην Ουκρανία την 24η Φεβρουαρίου.
Στην έκθεση επιδείχθηκαν διάφορα ρωσικά όπλα, ιδίως άρματα μάχης και πύραυλοι. Ο ρώσος πρόεδρος εξήρε το έργο της ρωσικής στρατιωτικής βιομηχανίας, διαβεβαιώνοντας πως εξοπλίζει τον στρατό της χώρας του με «σύγχρονα όπλα που σήμερα χρησιμοποιούνται για τη νίκη».
Απευθυνόμενος στους προσκεκλημένους από περίπου 70 χώρες, σύμφωνα με τους οργανωτές της έκθεσης, τόνισε ακόμη πως η Ρωσία έχει εταίρους σε αρκετές ηπείρους που δείχνουν θάρρος και δεν υποκύπτουν στις ΗΠΑ.
Από τη δική της πλευρά, η ρωσική εταιρεία εξαγωγής όπλων Rosoboronexport διαβεβαίωσε ότι οι δυτικές κυρώσεις δεν επηρεάζουν τις πωλήσεις στο εξωτερικό. Ως τα τέλη του 2023, διαβεβαίωσε ο επικεφαλής της Αλεξάντερ Μιχέγεφ, η Ινδία θα παραλάβει πέντε συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας S-400, βάσει της σύμβασης που υπεγράφη ανάμεσα στο Νέο Δελχί και τη Μόσχα.
Ωστόσο ο επικεφαλής της ομοσπονδιακής υπηρεσίας στρατιωτικής-τεχνικής συνεργασίας, ο Ντμίτρι Σουγκάεφ, αναγνώρισε πως υπάρχουν ορισμένα προβλήματα «που συνδέονται με τις πολιτικές εξελίξεις».
Σκανδιναβικές χώρες προτείνουν να απαγορευτεί να δίνονται τουριστικές βίζες στους πολίτες της Ρωσίας, η Γερμανία εκφράζει έντονες επιφυλάξεις.
Σκανδιναβικές χώρες και η Γερμανία φάνηκαν χθες Δευτέρα στο Όσλο να διχάζονται για το ενδεχόμενο να περιοριστούν, σε αντίποινα για τη ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία, οι τουριστικές βίζες που δίνονται στους Ρώσους, τιμωρητικό μέτρο που εισηγείται το Ελσίνκι αλλά συναντά επιφυλάξεις στο Βερολίνο.
«Δεν άρχισαν τον πόλεμο οι απλοί Ρώσοι όμως, ταυτόχρονα, πρέπει να κατανοήσουμε ότι υποστηρίζουν τον πόλεμο», συνόψισε η πρωθυπουργός της Φινλανδίας, η Σάνα Μαρίν, κατά τη διάρκεια συνάντησης μεταξύ των αρχηγών των κυβερνήσεων σκανδιναβικών χωρών και της Γερμανίας.
«Δεν είναι σωστό οι Ρώσοι πολίτες να μπορούν να εισέρχονται στην Ευρώπη, στον χώρο Σένγκεν, ως τουρίστες (…) την ώρα που η Ρωσία σκοτώνει κόσμο στην Ουκρανία», πρόσθεσε κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου.
Στις αρχές Αυγούστου, το φινλανδικό υπουργείο Εξωτερικών παρουσίασε σχέδιο για να περιοριστούν οι θεωρήσεις διαβατηρίου που δίνουν σε Ρώσους που θέλουν να πάνε στη χώρα για τουρισμό. Το Ελσίνκι επιθυμεί να ληφθεί παρόμοια απόφαση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπέρ της ιδέας τάσσεται η Εθονία.
Μετά την απαγόρευση των πτήσεων από τη Ρωσία στην ΕΕ, οι ρώσοι τουρίστες που πάνε στη σκανδιναβική χώρα είναι ολοένα περισσότεροι, καθώς μοιράζεται σύνορα με την πατρίδα τους. Από εκεί πάνε σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς όμως εξέφρασε επιφυλάξεις για τη λήψη αυτού του μέτρου.
«Ήταν σημαντική απόφαση από πλευράς μας να επιβάλλουμε κυρώσεις σε βάρος αυτών που είναι υπεύθυνοι για τον πόλεμο, σε βάρος των ολιγαρχών και όσων επωφελούνται οικονομικά από τον πόλεμο του καθεστώτος του Πούτιν», τόνισε.
«Θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, αλλά νομίζω πως δεν πρόκειται για πόλεμο του ρωσικού λαού, πρόκειται για πόλεμο του Πούτιν», συνέχισε.
Κατά την άποψη του κ. Σολτς, ο περιορισμός των θεωρήσεων διαβατηρίου θα έπληττε επίσης «όλοι όσοι φεύγουν από τη Ρωσία επειδή διαφωνούν με το ρωσικό καθεστώς».
«Όλες οι αποφάσεις που παίρνουμε δεν πρέπει να κάνουν πιο περίπλοκο γι’ αυτούς να επιδιώξουν την ελευθερία και να φύγουν από τη χώρα για να απομακρυνθούν από το καθεστώς και τη δικτατορία στη Ρωσία», πρόσθεσε.
Η Σουηδία, μέσω της πρωθυπουργού της Μαγκνταλένα Άντερσον, ανέφερε ότι δεν παίρνει για την ώρα θέση ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα—«υπάρχουν επιχειρήματα και στις δύο πλευρές», εξήγησε η κυρία Άντερσον—, ενώ η Δανία κάλεσε να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή ενότητα έναντι της Μόσχας.
«Ένα από τα επιτεύγματά μας κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου είναι η ενότητά μας» και«θα έπρεπε να κάνουμε αυτή τη συζήτηση», για την περιστολή των ταξιδιών ρώσων τουριστών, είπε η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρέντεριξεν.
«Κατανοώ γιατί ορισμένοι Ευρωπαίοι, και πιθανόν ειδικά οι Ουκρανοί, το βρίσκουν λίγο παράξενο πως η Ρωσία επιτέθηκε σε μια ευρωπαϊκή χώρα και ταυτόχρονα εμείς συνεχίζουμε να υποδεχόμαστε τουρίστες» από αυτή, εξήγησε.
Ο πρωθυπουργός της Νορβηγίας Γιόνας Γκαρ Στέρε, η χώρα του οποίου δεν είναι κράτος μέλος της ΕΕ, διαβεβαίωσε πως το Όσλο θα στηρίξει οποιαδήποτε κοινή δράση αποφασιστεί να αναληφθεί.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, REUTERS, AFP, DPA