Ενα «ναι» χωρίζει τον Ντόναλντ Τραμπ από τον στόχο του στη διαμεσολάβηση μεταξύ Μόσχας και Κιέβου για την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία. Αλλά είναι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν που πρέπει να το πει, και δεν είναι βέβαιο ότι θα το κάνει.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, αυτοαποκαλούμενος «κύριος dealmaker», έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη πως ο Πούτιν θέλει ειρήνη και πίεσε το Κίεβο να υποστηρίξει την 30ήμερη παύση των μαχών.
Πλέον, ενδέχεται να αναγκαστεί να λάβει αποφάσεις για την επιβολή νέων κυρώσεων στη Μόσχα, όπως έχει δεσμευτεί να κάνει, εάν το Κρεμλίνο αρνηθεί το σχέδιο κατάπαυσης του πυρός με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ. Ηδη η Ουάσιγκτον επιβάλλει περαιτέρω κυρώσεις σε ρωσικούς τομείς πετρελαίου, φυσικού αερίου και τραπεζών, ανέφερε χθες Πέμπτη το CBS, επικαλούμενο τέσσερα άτομα που γνωρίζουν τα σχέδια.
Ωστόσο, τυχόν τιμωρία της Μόσχας θα προσθέσει νέα εμπόδια στον ήδη δύσκολο δρόμο προς συμφωνία, κάτι που θα έθετε σε κίνδυνο τον ευρύτερο στόχο του να βελτιώσει τις σχέσεις με τη Ρωσία.
Ερωτηθείς χθες για την πίεση που μπορεί να ασκήσει στον Πούτιν, ο Τραμπ επέμεινε στον Λευκό Οίκο: «Δεν θέλω να μιλήσω για αυτό». Αντίθετα, αναφέρθηκε στον πόλεμο που συνεχίζεται εδώ και τρία χρόνια, τονίζοντας: «Πρέπει να τον τελειώσουμε γρήγορα».
Το αν ο Τραμπ θα επιτύχει αυτό τον στόχο εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος και οι σύμβουλοί του θα κινηθούν στις συνομιλίες με τη Μόσχα τις επόμενες ημέρες, σημειώνεται σε ανάλυση της Wall Street Journal.
Η ρωσική διπλωματία
Αντί να απορρίψουν εντελώς την κατάπαυση του πυρός, οι Ρώσοι αξιωματούχοι σηματοδοτούν ότι θα απαιτήσουν παραχωρήσεις πριν αρχίσουν οι συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου, ασκώντας ακόμη μεγαλύτερη πίεση στον Τραμπ.
Η απάντηση της Ρωσίας συνάδει με την παραδοσιακή διπλωματική της τακτική, σχολιάζει το CNN, βάσει της οποίας συνήθως επιδιώκει να «ρουφήξει» τους συνομιλητές σε εξαντλητικές διαπραγματεύσεις, καθυστερήσεις και συνθήκες που επιτρέπουν στο Κρεμλίνο να επιδιώξει τους στρατηγικούς του στόχους στο μεταξύ.
Τα γεγονότα της Πέμπτης έδειξαν πόσο δύσκολο θα είναι για την κυβέρνηση Τραμπ να απομακρύνει τη Ρωσία από τη θέση της και να την ωθήσει σε σοβαρές διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με το CNN.
Οι καθυστερήσεις της Ρωσίας έρχονται μάλιστα σε αντίθεση με τη βιασύνη του Τραμπ για πολύτιμη συμφωνία και διπλωματική επιτυχία, καθώς οι εμπορικές του πολιτικές έχουν πυροδοτήσει πτώση του χρηματιστηρίου και απαισιόδοξες εκτιμήσεις για την οικονομία.
Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι εάν ο Πούτιν είναι τόσο αφοσιωμένος στην ειρήνη όσο ο Τραμπ επιμένει πως είναι.
Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε χθες, Πέμπτη, ότι οι διαπραγματευτές έχουν ήδη συζητήσει τα περιγράμματα μιας συμφωνίας, σχετικά με τις εδαφικές παραχωρήσεις που θα απαιτηθούν και κρίσιμα ζητήματα, όπως ο έλεγχος του πυρηνικού σταθμού της Ουκρανίας στη Ζαπορίζια, που βρίσκεται τώρα στα χέρια της Ρωσίας.
Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας Μπράιαν Χιουζ επιμένει ότι ο Τραμπ «είναι επικεντρωμένος σε έναν στόχο: να οδηγήσει αυτή τη σύγκρουση σε ειρηνική επίλυση» καλώντας τη Ρωσία πρώτα να συμφωνήσει στην κατάπαυση πυρός 30 ημερών.
Ωστόσο, πολλοί αναλυτές παραμένουν δύσπιστοι και θεωρούν πως ο Πούτιν δεν πρόκειται να υπογράψει τελικά αυτή ή οποιαδήποτε άλλη πρόταση. «Θα απέρριπταν οποιαδήποτε συμφωνία διαπραγματεύονται οι ΗΠΑ με την Ουκρανία», ισχυρίζεται η Αλίνα Πολιάκοβα, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Κέντρου Ανάλυσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής στην Ουάσιγκτον στη Wall Street Journal.
Ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι ο τερματισμός του πολέμου θα ήταν εύκολος, ισχυριζόμενος στην προεκλογική εκστρατεία ότι θα του πάρει μόνο 24 ώρες για να τον επιτύχει. Αφού απέτυχε να τηρήσει αυτή την προθεσμία, στράφηκε στο να προσελκύσει τη Ρωσία και να πιέσει την Ουκρανία ώστε να υπάρξει μια συμφωνία.
Ο Αμερικανός πρόεδρος διαβεβαίωσε ότι δεν θα προσφερθεί στο Κίεβο ένταξη στο ΝΑΤΟ, ενώ δεν έχει ακόμη εγκρίνει ευρωπαϊκό σχέδιο που ζητά την αποστολή βρετανικών και γαλλικών στρατευμάτων στην Ουκρανία ως ειρηνευτικών δυνάμεων. Η Μόσχα αντιτίθεται και στις δύο ιδέες.
Επειτα από μία καταστροφική συνάντηση στον Λευκό Οίκο με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Τραμπ διέκοψε τη στρατιωτική υποστήριξη και τις υπηρεσίες πληροφοριών στις δυνάμεις του έως ότου το Κίεβο υποστήριξε το σχέδιο κατάπαυσης του πυρός των ΗΠΑ αυτή την εβδομάδα.
Αυτό άφησε το μέλλον του πολέμου στα χέρια του Πούτιν. «Ποιος θα δώσει διαταγές να σταματήσουμε να πολεμάμε; Ποιος θα καθορίσει πού και από ποιον παραβιάστηκαν;» ρώτησε ο Ρώσος πρόεδρος χθες, απαριθμώντας ζητήματα που, όπως λέει, χρειάζονται διευκρίνιση πριν από την κατάπαυση του πυρός.
Η πίεση των συμμάχων
Ισως επιδιώξει να συμπληρώσει τα κενά κατά τη διάρκεια της αναμενόμενης μελλοντικής συνομιλίας με τον Τραμπ. Ωστόσο, ήδη, οι Ρεπουμπλικανοί στην αμερικανική Γερουσία, μεταξύ των οποίων κάποιοι από τους πιο ένθερμους συμμάχους του Τραμπ, τον καλούν να αντεπιτεθεί εναντίον της Ρωσίας εάν η Μόσχα αποχωρήσει από τις διαπραγματεύσεις.
«Ο Πούτιν πρέπει να δεχθεί πολύ περισσότερη πίεση από ό,τι η Ουκρανία», τόνισε ο γερουσιαστής Μάικ Ράουντς, προσθέτοντας ότι θα υπάρξει υποστήριξη του Κογκρέσου για περισσότερες κυρώσεις μεγάλης κλίμακας στη Μόσχα.
Ωστόσο, ο Τραμπ δεν δείχνει να επηρεάζεται από τους σκεπτικιστές ως προς τις διαπραγματεύσεις τους για την Ουκρανία είτε πρόκειται για συμμάχους στο Κογκρέσο είτε στο εξωτερικό. Λειτουργεί με βάση τα δικά του ένστικτα και το δικό του σκεπτικό, αδιαφορώντας για σχεδόν όλες τις διαφορετικές απόψεις, ανέφεραν αναλυτές που επικαλείται η Wall Street Journal.
«Τα τελευταία νήματα περιορισμού της προεδρικής εξουσίας στην εξωτερική πολιτική έχουν σπάσει», δήλωσε η Ελίζαμπεθ Σάντερς, καθηγήτρια διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Το πώς θα αντιδράσουν οι Ρεπουμπλικανοί στον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ αντιμετωπίζει τον Πούτιν σε αυτή την επισφαλή στιγμή, ειδικά αν αρνηθεί να επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα, θα μπορούσε να είναι η επόμενη μεγάλη δοκιμασία για τους περιορισμούς στην εξωτερική πολιτική του Τραμπ.
«Θα ήταν κρίσιμη στιγμή για την ηγεσία των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία να δείξουν ότι όταν λένε πως πρέπει να στηρίξουμε την Ουκρανία και πρέπει να επιτύχουμε δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία, το εννοούν», τόνισε ο γερουσιαστής Κρις Κουνς.
Ωρα για ειρήνη;
Εάν ο Τραμπ σφυρηλατήσει διαρκή, βιώσιμη ειρήνη στην Ουκρανία, θα προσφέρει σπουδαίο επίτευγμα που ίσως αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης, το οποίο φέρεται να λαχταρά, σύμφωνα με το CNN. Το πιο σημαντικό, χιλιάδες ζωές – Ουκρανοί και Ρώσοι– θα σωθούν.
Μπορεί επίσης να υπάρχει κάποια αλήθεια στον ισχυρισμό αξιωματούχων της αμερικανικής κυβέρνησης ότι μόνο αυτός ο πρόεδρος έχει την ευκαιρία να τερματίσει τον πόλεμο. Ο τέως πρόεδρος Τζο Μπάιντεν συσπείρωσε τη δυτική συμμαχία για να παράσχει στην Ουκρανία όπλα, πυρομαχικά και οικονομική βοήθεια, ωστόσο, δεν άνοιξε ποτέ δρόμο για ειρηνευτικές συνομιλίες με τον Πούτιν, ο οποίος εξοστρακίστηκε μετά την εισβολή του στην Ουκρανία πριν από τρία χρόνια.
Ο Τραμπ ενδέχεται επίσης να λαμβάνει υπόψη την κούραση πολλών Αμερικανών για την υποστήριξη στο Κίεβο. Επιπλέον, αναλυτές εκτιμούν πως η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ δηλώνει μόνο το προφανές – ότι η Ουκρανία δεν θα μπορέσει να απελευθερώσει τις ανατολικές περιοχές που κατελήφθησαν από τη Ρωσία και την Κριμαία, οι οποίες προσαρτήθηκαν από τον Πούτιν το 2014. Επιπλέον, ακόμη και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που τάχθηκαν στο πλευρό του Ζελένσκι συμφωνούν ως προς το ότι κάποιο είδος διχοτόμησης είναι αναπόφευκτο.
Σε κάθε περίπτωση, είναι ξεκάθαρο πως από τότε που ο Αμερικανός πρόεδρος επέστρεψε στον Λευκό Οίκο βλέπει την Ουκρανία ως σκαλοπάτι στον δρόμο για αποκατάσταση της σχέσης της υπερδύναμης με τη Ρωσία. Ηδη, για παράδειγμα, έχει ζητήσει την επιστροφή της Μόσχας στην Ομάδα των Επτά.
Επιπλέον, η επεκτατική ρητορική του Τραμπ σχετικά με τον Καναδά και τη Γροιλανδία θυμίζει τη ρητορική του Πούτιν για την εισβολή στην Ουκρανία, σχολιάζει το CNN και προσθέτει: Θα μπορούσε λοιπόν να έρθει μια στιγμή που τα κίνητρα για ευρύτερη σχέση με την Ουάσιγκτον θα πείσουν τον Πούτιν να περιορίσει τις απαιτήσεις του για την Ουκρανία.
Πάντως, απόρρητες αναφορές των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης μιας νωρίτερα αυτόν τον μήνα, αμφισβητούν την προθυμία του Ρώσου προέδρου να τερματίσει τον πόλεμο, εκτιμώντας πως δεν έχει παρεκκλίνει από τον μαξιμαλιστικό στόχο του να κυριαρχήσει στον δυτικό γείτονά του, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν την ανάλυση, τα οποία επικαλείται η Washington Post.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal, CNN, Washington Post, Reuters
