Kathimerini.gr
Ο Πάπας Φραγκίσκος θα πρέπει να παρακολουθεί πολύ αμερικανικές ειδήσεις αυτές τις μέρες, διότι έγραψε στην εγκύκλιό του «Αδέλφια μου, όλοι»: «Η πολιτική ζωή πλέον δεν έχει να κάνει με μακροπρόθεσμα σχέδια για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και τη μέριμνα για το κοινό καλό, αλλά μόνον με επιδέξιες τεχνικές μάρκετινγκ κυρίως για την απαξίωση άλλων».
Αυτό ταιριάζει και στα οικονομικά σχέδια των δύo υποψηφίων για την προεδρία των ΗΠΑ, μιας και ο Ρεπουμπλικανός Ντόναλντ Τραμπ και ο Δημοκρατικός Τζο Μπάιντεν προσφέρουν ως επί το πλείστον, σε διαφορετικές εκδοχές, την ίδια έλλειψη νοήματος. Ο πρώτος παρέχει ό,τι ο Πάπας Φραγκίσκος χαρακτηρίζει ως «υπερβολή, εξτρεμισμό και πόλωση». Η ιστοσελίδα της εκστρατείας του προβάλλει έντονα τις οικονομικές πολιτικές της θητείας του, υποσχόμενος και άλλες που θα ακολουθήσουν εάν επανεκλεγεί, όπως φοροαπαλλαγές, που δεν αποσκοπούν στην περιστολή της ανισότητας του πλούτου ή των εισοδημάτων, περιορισμοί στη μετανάστευση, εμπορικοί κανόνες κατά της Κίνας και χαλάρωση των ρυθμίσεων προστασίας του περιβάλλοντος.
Οι οπαδοί του νυν προέδρου μπορούν να δικαιολογήσουν τον ενθουσιασμό τους, αλλά η ίδια η πραγματικότητα δεν στηρίζει τα λεγόμενά του. Γενικά μιλώντας, όσο λιγότερα χάσματα υπάρχουν στα εισοδήματα τόσο πιο εύκολα δημιουργούνται θέσεις εργασίας και ενδυναμώνεται η ανάπτυξη. Οι μετανάστες, τόσο οι ειδικευμένοι όσο και οι ανειδίκευτοι, ανέκαθεν αποτελούσαν κομβικό στοιχείο της οικονομικής επιτυχίας της Αμερικής. Σχεδόν πάντα το ελεύθερο εμπόριο ωφελούσε τις πλούσιες χώρες τουλάχιστον τόσο όσο και τις φτωχές, ενώ ο περιορισμός της ρύπανσης θα φέρει πραγματικά πλεονεκτήματα, που δεν καταγράφονται στο ΑΕΠ.
Ο Τζο Μπάιντεν τώρα, δείχνει ίσως πιο ορθολογικός συγκριτικά. Η ιστοσελίδα του Τραμπ μοιάζει σαν μια διαφήμιση ενός προϊόντος που ικανοποιεί συναισθηματικά το καταναλωτικό κοινό, ενώ του Μπάιντεν φαίνεται πως γράφτηκε χωρίς έμπνευση. Αναφέρεται η αύξηση των εργαζομένων στην Υγεία στο πλαίσιο των κοινοτήτων, οι οποίοι θα πληρώνονται από απευθείας επιδοτήσεις, καθώς και από την ένταξή τους ως προαιρετική υπηρεσία στις πολιτείες που εφαρμόζουν το προνοιακό πρόγραμμα Medicaid. Δεν αναφέρεται, όμως, ότι τα νέα προγράμματα για την Υγεία απαιτούν την εκμετάλλευση υφιστάμενων πόρων. Περισσότερα χρήματα για την Υγεία ή τη στήριξη γονέων με μικρά παιδιά μεταφράζονται σε λιγότερα χρήματα για άλλους καλούς σκοπούς. Θεωρητικά ο κ. Μπάιντεν το γνωρίζει αυτό, αλλά φοβάται πως θα χάσει ψήφους εάν παραδεχθεί ότι η ενίσχυση των φτωχών και της μεσαίας τάξης αναπόφευκτα προϋποθέτει υψηλότερη φορολόγηση όσων δεν πιστεύουν πως είναι και τόσο πλούσιοι.
Iσως οι προεκλογικές εκστρατείες να μην είναι και το κατάλληλο πεδίο για τέτοιες σκληρές αλήθειες, αλλά όσα αναφέρουν απέχουν πόρρω από την οικονομική πραγματικότητα. Η οικονομία μετά την πανδημία είναι ένα παράδειγμα. Το κατά πόσον ήταν αποτελεσματικοί οι αυστηροί περιορισμοί στην ανάσχεση του ιού τίθεται σε αμφισβήτηση, αλλά δεν δείχνει να απασχολεί πολλούς η σοβαρότατη ζημία που ήδη υπέστη η οικονομία και η εκπαίδευση στις ΗΠΑ, χωρίς ακόμα να έχει τελειώσει όλο αυτό.
Το έργο της κυβέρνησης δεν θα λήξει με την άρση των μέτρων και την καταπράυνση των φόβων για την ασθένεια. Μια πλήρης και ταχεία ανάκαμψη της οικονομίας απαιτεί περαιτέρω ουσιώδη βοήθεια της καταναλωτικής δαπάνης. Θετικά θα λειτουργήσει και η άμβλυνση του βάρους για τις επιχειρήσεις και τους χρεωμένους καταναλωτές σε συνδυασμό με επιδοτήσεις προς τους εργοδότες, ώστε να έχουν κίνητρα να κάνουν προσλήψεις και επαναπροσλήψεις. Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε ένα βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση την περασμένη εβδομάδα, ανακοινώνοντας την αναστολή των διαπραγματεύσεων με το Κογκρέσο για το επόμενο πακέτο οικονομικής αρωγής, αν και αργότερα αναδιπλώθηκε.
