Kathimerini.gr
Γιάννης Παλαιολόγος
Με λιγότερο από δύο εβδομάδες ως την ημερομηνία των εκλογών, οι ενδείξεις πληθαίνουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ανακτήσει το προβάδισμα. Η εκστρατεία της Κάμαλα Χάρις έχει επιδοθεί τις τελευταίες μέρες σε ένα μπαράζ επιθέσεων εναντίον του, για την ακραία ρητορική του, την απροθυμία του να αναμετρηθεί εκ νέου μαζί της σε ντιμπέιτ, την προχωρημένη ηλικία του, τη συχνά αλλόκοτη συμπεριφορά του, κ.ά.
Παρ’ όλα αυτά, η διαφορά υπέρ της στις εθνικές δημοσκοπήσεις συρρικνώνεται και ο «Μπλε Τοίχος» (οι τρεις κρίσιμες πολιτείες του Βορρά) μοιάζει ολοένα και πιο επιρρεπής στην άλωση. Θα συνεχιστεί αυτή η τάση, σηματοδοτώντας στροφή των αναποφάσιστων υπέρ του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου, όπως είχε γίνει το 2016 με τη νίκη του επί της Χίλαρι Κλίντον; Αγνωστο, και τίποτα δεν έχει κριθεί.
Ο φόβος όμως έχει εξαπλωθεί σαν μεταδοτική ασθένεια στις τάξεις των Δημοκρατικών ότι η υποψήφιά τους έφτασε πρόωρα στην κορύφωση της δημοτικότητάς της, και τώρα βλέπει τον Τραμπ να την προσπερνάει.
HIGHLIGHTS
Από τις εξαγορές επιχειρήσεων στην εξαγορά ψήφων
Ο Ελον Μασκ, που πριν από λίγους μήνες έλεγε ότι δεν πρόκειται να δηλώσει στήριξη σε κάποιον υποψήφιο, έχει εξελιχθεί στον πιο δραστήριο υποστηρικτή του Τραμπ. Μετά τα 75 εκατομμύρια δολάρια που δώρισε κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους στην Επιτροπή Πολιτικής Δράσης (PAC) που ίδρυσε υπέρ του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου, και παράλληλα με τα ψεύδη που διαδίδει υπέρ του στο X/Twitter (δικής του ιδιοκτησίας), ο Μασκ λάνσαρε μία νέα, επίμαχη πρωτοβουλία.
Ο Έλον Μασκ υπογράφει καπέλο της ομάδας Philadelphia Phillies καθώς μιλάει σε προεκλογική συγκέντρωση για την υποστήριξη του Ντόναλντ Τραμπ στο Φόλσομ της Πενσιλβάνια. Φωτο: AP
Σε εκδήλωση στην Πενσιλβάνια, όπου έχει περίπου μετακομίσει για τις τελευταίες εβδομάδες ως την 5η Νοεμβρίου, ανακοίνωσε το περασμένο Σάββατο ότι θα χαρίζει (μέσω λοταρίας) 1 εκατομμύριο δολάρια κάθε μέρα σε ψηφοφόρους που θα εγγράφονται στους εκλογικούς καταλόγους και θα υπογράφουν κείμενο υπέρ της ελευθερίας του λόγου και της οπλοκατοχής. Παράλληλα, έγινε γνωστό ότι χρηματοδοτεί εκστρατείες παραπληροφόρησης κατά της Χάρις με στόχο Εβραίους και μουσουλμάνους ψηφοφόρους, χαρακτηρίζοντας την υποψήφια των Δημοκρατικών στους μεν ως φιλο-παλαιστίνια και στους δε ως υπερβολικά υποστηρικτική προς το Ισραήλ.
Τα εκατομμύρια που μοιράζει ημερησίως, πάντως, τράβηξαν την προσοχή ειδικών στην εκλογική νομοθεσία, που μίλησαν για ευθέως παράνομη πρακτική. Είναι ομοσπονδιακό αδίκημα η πληρωμή ή προσφορά ή αποδοχή πληρωμής για την εγγραφή σε εκλογικούς καταλόγους ή για την ψήφο. Ο (Δημοκρατικός) κυβερνήτης της Πενσιλβάνια Τζος Σαπίρο χαρακτήρισε «βαθιά ανησυχητική» τη λοταρία του Μασκ. Η PAC του Μασκ τροποποίησε τη σχετική διατύπωση για να αποφύγει τις νομικές συνέπειες.
Οι Άραβες Αμερικανοί και η σκιά του Ιράκ
Ο Μασκ σίγουρα έχει τους λόγους του που στηρίζει τον Τραμπ και τα εκατομμύριά του είναι αναμφίβολα χρήσιμα. Αλλά χωρίς τις πολιτικές δεξιότητες του Τραμπ θα πήγαιναν άκλαυτα. Οι δεξιότητες αυτές ήταν ορατές την περασμένη εβδομάδα με την αντίδρασή του στην ανακοίνωση ότι η αντίπαλός του θα έκανε κοινές εμφανίσεις με την πρώην Ρεπουμπλικανή βουλευτή και σφοδρή πολέμιό του, Λιζ Τσέινι.
Με ανάρτησή του στο Truth Social, πέρα από τις άσκοπες προσωπικές επιθέσεις, ο Τραμπ απευθύνεται τόσο στην εκλογική του βάση όσο και στους Αραβες Αμερικανούς, παρουσιάζοντας τη συμμαχία μεταξύ των δύο ιδεολογικά αντίθετων γυναικών ως σύμπτωμα των προτεραιοτήτων ενός ξεπερασμένου και πολεμοχαρούς κατεστημένου.
Η Kάμαλα Χάρις με τη Λιζ Τσέινι. Φωτο: AP
«Οι Αραβες ψηφοφόροι είναι πολύ ενοχλημένοι που η συντρόφισσα Κάμαλα Χάρις, η χειρότερη αντιπρόεδρος στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών και ένα άτομο με χαμηλό IQ, περιοδεύει με το “τούβλο” και γεράκι του πολέμου Λιζ Τσέινι, η οποία, όπως ο πατέρας της, ο άνθρωπος που έσπρωξε τον Μπους σε έναν φαιδρό πόλεμο στη Μέση Ανατολή, θέλει επίσης να πάμε σε πόλεμο με κάθε μουσουλμανική χώρα στον κόσμο», έγραψε ο Τραμπ. Αν επανεκλεγεί η Χάρις, προέβλεψε, η Μέση Ανατολή «θα βρίσκεται στις φλόγες τις επόμενες τέσσερις δεκαετίες, και τα παιδιά σας θα πάνε στον πόλεμο, ίσως σε έναν Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κάτι που δεν θα συμβεί ποτέ με τον Ντόναλντ Τζ. Τραμπ στην εξουσία».
Δημοσκόπηση του Arab News και της εταιρείας YouGov που δημοσιεύθηκε την ίδια μέρα δίνει στον Τραμπ το προβάδισμα (45-43%) μεταξύ Αράβων Αμερικανών ψηφοφόρων, που παραδοσιακά πρόσκεινται στους Δημοκρατικούς.
Βάρδια στα McDonalds
Μία μέρα νωρίτερα, ο Τραμπ βρέθηκε σε κατάστημα των McDonalds στην Πενσιλβάνια. Δείχνοντας να είναι απόλυτα στο στοιχείο του, τηγάνισε και σέρβιρε πατάτες και κατηγόρησε την αντίπαλό του ότι ποτέ δεν δούλεψε για τη γνωστή αλυσίδα fast-food (ένα μέρος του βιογραφικού της που η Χάρις έχει συμπεριλάβει και σε διαφήμιση, ως σήμα κατατεθέν της μεσοαστικής της ανατροφής).
Φωτο: AP
Ο Τραμπ πάντως απέφυγε να απαντήσει σε ερώτηση δημοσιογράφου για το αν είναι υπέρ της αύξησης του κατώτατου μισθού, που έχει μείνει στάσιμος από τον Ιούλιο του 2009 (πρόκειται για τη μεγαλύτερη περίοδο χωρίς αύξηση από την αρχική θεσμοθέτηση του κατώτατου μισθού το 1938).
Τραμπ ο ρεβιζιονιστής
Ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος, πέρα από όλα τα άλλα, είναι και ερασιτέχνης ιστορικός της προεδρίας (του αρέσει να συγκρίνει τον εαυτό του, σχεδόν πάντα κολακευτικά, με τους προκατόχους του). Στο φιλικό περιβάλλον του «Fox & Friends», η προσοχή του στράφηκε στον Αβραάμ Λίνκολν (για τον οποίο έχει πει στο παρελθόν ότι «ίσως» είναι ο μόνος πρόεδρος που έχει κάνει περισσότερα για τα δικαιώματα των μαύρων από τον ίδιο).
Αυτή τη φορά, εστίασε σε κάτι άλλο. Χαρακτήρισε «μάλλον» σπουδαίο πρόεδρο τον Λίνκολν, αλλά τον επέκρινε για τη διεξαγωγή του Εμφυλίου, λέγοντας ότι το ζήτημα (η απόσχιση των Νότιων Πολιτειών προς υπεράσπιση της δουλοκτησίας) έπρεπε να είχε «ρυθμιστεί». Αυτό το κροτάλισμα που ίσως ακούστηκε ήταν ο ήχος των εκατοντάδων χιλιάδων νεκρών των Βορείων, αλλά και αμέτρητων αγωνιστών κατά της δουλείας και επιφανών ιστορικών του παρελθόντος που στριφογύριζαν στον τάφο τους.
Το « Αφεντικό» μπαίνει στην αρένα
Εν τω μεταξύ, η εκστρατεία Χάρις επιστρατεύει το βαρύ πυροβολικό για τις τελευταίες μέρες της μάχης. Την Τρίτη ανακοινώθηκε ότι ο Μπρους Σπρίνγκστιν θα τραγουδήσει σε συγκέντρωση σήμερα στην Ατλάντα της Τζόρτζια, στην οποία θα μιλήσουν η Χάρις και ο Μπαράκ Ομπάμα.
Ο Σπρίνγκστιν τον Νοέμβριο του 2008 με τον τότε υποψήφιο των Δημοκρατικών για την προεδρία Ομπάμα. Φωτο: AP
Ο Σπρίνγκστιν, ένθερμος υποστηρικτής των Δημοκρατικών από την εποχή του Ρόναλντ Ρέιγκαν, θα εμφανιστεί επίσης σε προεκλογική συγκέντρωση τη Δευτέρα μαζί με τον Ομπάμα, με τον οποία συνδέεται με στενή φιλία. Το επιτελείο της Χάρις είπε ότι προτίθεται να διοργανώσει συναυλίες με τον «Boss» της αμερικανικής ροκ μουσικής σε όλες τις αμφίρροπες πολιτείες.
Ξανά σε εχθρικό έδαφος
Παράλληλα, την Τρίτη γνωστοποιήθηκε ότι η Χάρις θα βρεθεί αύριο στο Χιούστον του Τέξας για να μιλήσει για το δικαίωμα στην άμβλωση. Στη συγκέντρωση μαζί της θα βρίσκονται γυναίκες που έχουν υποφέρει εξαιτίας του εξαιρετικά περιοριστικού νόμου για τις αμβλώσεις που εγκρίθηκε στη συντηρητική πολιτεία μετά την ακύρωση του δεδικασμένου της υπόθεσης Roe v. Wade. Θα μιλήσει επίσης ο βουλευτής Κόλιν Ολρεντ, που διεκδικεί με αξιώσεις την έδρα του Τεντ Κρουζ στη Γερουσία.
Το δικαίωμα στην άμβλωση είναι προνομιακό πεδίο για τους Δημοκρατικούς στις φετινές εκλογές, στον απόηχο της απόφασης Dobbs που εγκρίθηκε με την ψήφο έξι δικαστών του Ανωτάτου Δικαστηρίου διορισμένων από Ρεπουμπλικανούς προέδρους (μεταξύ των οποίων τρεις διορισμένοι από τον Τραμπ). Η Χάρις δεν έχει ρεαλιστική πιθανότητα να κερδίσει στο Τέξας αλλά δείχνει και πάλι τη διάθεσή της να δώσει τη μάχη εκτός έδρας, αναδεικνύοντας τις ακραίες πολιτικές των Ρεπουμπλικανών σε ένα ζήτημα που έχει αφυπνίσει πολιτικά τεράστιο αριθμό γυναικών (και όχι μόνο).
Η προειδοποίηση του προσωπάρχη. Επίσης την Τρίτη, δημοσιεύτηκαν στους New York Times αποσπάσματα από τρεις συνομιλίες με τον Τζον Κέλι.
Ο στρατηγός εν αποστρατεία και μακροβιότερος προσωπάρχης του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο (υπηρέτησε στο πόστο για σχεδόν ενάμιση χρόνο) πείστηκε να μιλήσει on the record για το πόσο επικίνδυνο θεωρεί για τη δημοκρατία τον πρώην πρόεδρο.
Νοέμβριος του 2018. Οταν ο Τζον Κέλι ήταν προσωπάρχης του Ντόναλντ Τραμπ. Φωτο: AP
Ο Κέλι είπε μεταξύ άλλων ότι ο Τραμπ πληροί τα κριτήρια του ορισμού του φασίστα. «Αναμφίβολα ο τέως πρόεδρος ανήκει στην άκρα Δεξιά, είναι σίγουρα αυταρχικός, θαυμάζει άτομα που είναι δικτάτορες. Το έχει πει αυτό. Αρα βεβαίως και εντάσσεται στον γενικό ορισμό του φασίστα, σίγουρα», είπε ο πρώην προσωπάρχης του. «Σίγουρα προτιμά τη δικτατορική προσέγγιση στη διακυβέρνηση». Μένει να φανεί αν τέτοιες δημόσιες παρεμβάσεις θα έχουν οποιαδήποτε επίδραση στο εκλογικό σώμα.
POLL WATCH
Η περασμένη εβδομάδα είχε πολλές καλές ειδήσεις για τον Τραμπ στο μέτωπο των δημοσκοπήσεων. Κατ’ αρχάς, στην κυλιόμενη δημοσκόπηση του TIPP/Insights, που ήταν η πιο ακριβής το 2020, μετέτρεψε μία διαφορά τεσσάρων μονάδων εις βάρος του στις 16 Οκτωβρίου σε προβάδισμα δύο μονάδων στις 20 Οκτωβρίου (στα χθεσινά αποτελέσματα, ωστόσο, η Χάρις είχε πάρει πάλι κεφάλι, 49-47%). Επιπλέον, πολλές έγκυρες δημοσκοπήσεις έδωσαν στον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο το προβάδισμα σε πολιτείες του «Μπλε Τοίχου» (π.χ. η Atlas Intel κατέγραψε 50-47% υπέρ του στο Μίσιγκαν και η Trafalgar 46-44% στην ίδια πολιτεία, ενώ στην Πενσιλβάνια η Atlas Intel κατέγραψε το ίδιο αποτέλεσμα, 50-47%, για τον Τραμπ).
Κλείνει την ψαλίδα ο Τραμπ
Σύμφωνα με το Silver Bulletin, ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων τις τελευταίες επτά ημέρες (15-22/10) κινήθηκε στην κατεύθυνση του Τραμπ σε όλες τις αμφίρροπες πολιτείες, αλλά και στην ψήφο σε εθνικό επίπεδο, όπου η διαφορά υπέρ της Χάρις είναι στις 1,6 μονάδες (48,8-47,2%). Την 1η Οκτωβρίου η διαφορά αυτή ήταν υπερδιπλάσια (49,4-46%).
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ. Μπίλ Γκέιτς
«Επιλέγω να μη συμμετέχω σε μεγάλες πολιτικές δωρεές. Υπάρχουν καιροί όπου μπορεί να νιώθω τον πειρασμό να το κάνω, και υπάρχουν άλλοι που επιλέγουν να το κάνουν, αλλά εγώ δεν θέλω να αδράξω αυτόν τον τεράστιο τηλεβόα». Ετσι έλεγε στα τέλη του 2019 ο ιδρυτής της Microsoft. Η πάγια τακτική του ήταν να αποφεύγει να τοποθετείται πολιτικά, ώστε να μπορεί να συνεργάζεται εξίσου αρμονικά με κυβερνήσεις των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών στο τεράστιας εμβέλειας φιλανθρωπικό του έργο.
Φέτος, όμως, φαίνεται ότι υπέκυψε στον πειρασμό. Σύμφωνα με προχθεσινό ρεπορτάζ των New York Times, o Γκέιτς, του οποίου η προσωπική περιουσία αγγίζει τα 162 δισεκατομμύρια δολάρια, εκμυστηρεύτηκε πρόσφατα σε ιδιωτική του συνομιλία ότι έδωσε 50 εκατομμύρια σε μη κερδοσκοπική οργάνωση που υποστηρίζει την εκστρατεία της Κάμαλα Χάρις. Μιλώντας σε φίλους κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο Γκέιτς εξέφραζε την ανησυχία του για τις συνέπειες που θα είχε μία δεύτερη θητεία Τραμπ.
Σε ανακοίνωσή του μετά το δημοσίευμα, ο Αμερικανός μεγιστάνας της τεχνολογίας δεν δήλωσε δημόσια στήριξη για τη Χάρις ούτε αναφέρθηκε στη δωρεά των 50 εκατομμυρίων. Σημείωσε όμως με νόημα: «Αυτές οι εκλογές είναι διαφορετικές».
Η ΑΤΑΚΑ…
Αυτός ο τύπος ήταν άντρας με τα όλα του. Ηταν δυνατός και σκληρός και, αρνούμαι να το πω, αλλά όταν έκανε ντους με τους άλλους επαγγελματίες, έβγαιναν από εκεί μέσα και έλεγαν «Θεέ μου, είναι απίστευτο»
Ο Ντόναλντ Τραμπ οδηγεί την τέχνη της προεκλογικής ρητορικής σε αμελέτητα μονοπάτια, μιλώντας για τον εκλιπόντα πρωταθλητή του γκολφ Αρνολντ Πάλμερ στη γενέτειρά του, στο Λατρόουμπ της Πενσιλβάνια, 21/10
…ΚΑΙ Η ΓΚΑΦΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Ο Τραμπ αναμφίβολα έχει αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού όσον αφορά τι μπορεί και τι δεν μπορεί να πει κάποιος στην αμερικανική πολιτική. Υπάρχουν ωστόσο, ακόμα και γι’ αυτόν, δηλώσεις που τον πλήττουν αλλά τις οποίες μοιάζει ανίκανος να αποφύγει. Το πιο επιζήμιο για αυτόν είναι τα επεισόδια της 6ης Ιανουαρίου, που ευθέως υποκίνησε. Ρωτήθηκε για αυτά, σε town hall του ισπανόφωνου δικτύου Univision την περασμένη Πέμπτη, από ψηφοφόρο που τον είχε ψηφίσει στο παρελθόν, είχε απογοητευτεί από αυτόν και ήθελε να του δώσει την ευκαιρία να κερδίσει ξανά την ψήφο του. Ο Τραμπ, μην μπορώντας να συγκρατηθεί, μίλησε για μία «μέρα αγάπης», είπε ότι «δεν έγινε τίποτα κακό», επιτέθηκε στον τότε αντιπρόεδρό του, που αρνήθηκε να συμμετάσχει στο παρανοϊκό σχέδιο ανατροπής του εκλογικού αποτελέσματος, και έκανε παράλληλα ότι δεν είχε καμία σχέση με το όλο σκηνικό («μου ζήτησαν να μιλήσω», είπε).
ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ: Η στεγαστική κρίση
Ένα από τα πιο πιεστικά προβλήματα για τους οικονομικά ασθενέστερους στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι το κόστος στέγασης. Η μέση τιμή ενός σπιτιού έχει αυξηθεί τα τελευταία πέντε χρόνια κατά σχεδόν 50%, καθώς η ζήτηση έχει αυξηθεί αλλά η τοπική αυτοδιοίκηση σε πολλά μέρη της χώρας απορρίπτει αιτήσεις για την ανέγερση νέων μονάδων.
Σύμφωνα μάλιστα με ανάλυση της Washington Post, η αύξηση των τιμών είναι ακόμα μεγαλύτερη στις αμφίρροπες πολιτείες. Ειδικά σε τμήματα της Αριζόνα, της Τζόρτζια, της Β. Καρολίνας και της Πενσιλβάνια οι τιμές έχουν υπερδιαπλασιαστεί από το 2019, έναντι αύξησης 48% κατά μέσο όρο σε εθνικό επίπεδο. Είναι ένα πρόβλημα που εξηγεί σε σημαντικό βαθμό τη δυσφορία πολλών Αμερικανών με την κατάσταση της οικονομίας επί Τζο Μπάιντεν, παρά την ταχύρρυθμη αύξηση του ΑΕΠ, την ιστορικά χαμηλή ανεργία και την επιτυχή χαλιναγώγηση του πληθωρισμού. Σύμφωνα με το Gallup, μετά τον πληθωρισμό, το ζήτημα της στέγασης είναι το δεύτερο σημαντικότερο για τα αμερικανικά νοικοκυριά στο πεδίο της οικονομίας.
Η Χάρις έχει υποσχεθεί να αυξήσει την κατασκευή νέων σπιτιών κατά 50%, μειώνοντας τη γραφειοκρατία που συνδέεται με την αδειοδότηση. Δεν είναι σαφές πώς ακριβώς θα το κάνει αυτό, δεδομένου ότι η άμεση αρμοδιότητα ανήκει στις τοπικές αρχές. Επιπλέον, έχει ανακοινώσει ότι θα επιδοτήσει 4 εκατομμύρια άτομα που αγοράζουν για πρώτη φορά σπίτι με 25.000 δολάρια για την προκαταβολή. Το μέτρο αυτό θα λειτουργήσει ευεργετικά μόνο αν προηγουμένως έχει αποδώσει η πολιτική της αύξησης της προσφοράς.
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, είπε ότι θα χρησιμοποιήσει γη που ανήκει στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση για την ανέγερση κατοικιών, με χαμηλή φορολόγηση και χωρίς ρυθμιστικούς περιορισμούς για τους developers. Κι εδώ είναι ασαφές σε τι βαθμό μπορεί να το κάνει αυτό (πόση γη είναι πραγματικά διαθέσιμη για τον σκοπό αυτό).
Αξίζει να διαβάσετε/ακούσετε
- Η Σούζαν Γκλάσερ γράφει για το πώς οι Αμερικανοί δισεκατομμυριούχοι έμαθαν να αγαπούν τον Τραμπ
- Ο διευθυντής του Atlantic Τζεφ Γκόλντμπεργκ γράφει για την ενισχυόμενη εμμονή του Τραμπ με τον στρατό και τον έλεγχό του στα πρότυπα δικτατόρων του παρελθόντος
- Στο πάντα απολαυστικό Hacks on Tap αυτήν την εβδομάδα οι τρεις προεκλογικοί γκουρού (Αξελροντ, Μέρφι & Χάιλεμαν) διερωτώνται αν ο Τραμπ έχει τις δυνάμεις για το σπριντ των τελευταίων δύο εβδομάδων, απέναντι σε μία Χάρις που δείχνει έτοιμη να τα δώσει όλα
- Σε αυτό το επεισόδιο του The Daily γίνεται εκτενής αναφορά στη στεγαστική κρίση στη Νεβάδα και πώς αυτή μπορεί να κοστίσει την πολιτεία για τους Δημοκρατικούς, που την έχασαν τελευταία φορά το 2004
- Το editorial board της Wall Street Journal επιχειρεί να καταρρίψει το επιχείρημα περί της φασιστικής απειλής που αποτελεί ο Τραμπ.
