Τα ουκρανικά στρατεύματα που προελαύνουν από την περασμένη εβδομάδα στην περιφέρεια του Κουρσκ έχουν τον πλήρη έλεγχο της ρωσικής πόλης Σούντζα, η οποία είχε πληθυσμό 5.000 ανθρώπων και περιέχει κρίσιμες υποδομές για τη μεταφορά του ρωσικού φυσικό αέριο προς την Ευρώπη.
Η Σούντζα, περίπου 9,6 χιλιόμετρα μέσα στο ρωσικό έδαφος, είναι ο μεγαλύτερος από τους 80 οικισμούς που η Ουκρανία ισχυρίζεται ότι έχει καταλάβει κατά τη διάρκεια των 10 ημερών από την έναρξη της αιφνιδιαστικής εισβολής της στη Ρωσία.
«Ο στρατηγός Σίρκσκιι ανέφερε την ολοκλήρωση της απελευθέρωσης της πόλης Σούντζα από τον ρωσικό στρατό. Εκεί τώρα εγκαθίσταται γραφείο στρατιωτικής διοίκησης», δήλωσε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο ισχυρισμός αυτός δεν μπορούσε να επαληθευτεί ανεξάρτητα, αλλά ουκρανικό τηλεοπτικό κανάλι μετέδωσε ρεπορτάζ από τη Σούντζα, σύμφωνα με το οποίο η πόλη βρισκόταν υπό ουκρανικό έλεγχο.
Στη Σούντζα στεγάζεται σταθμός ρωσικού φυσικού αερίου που φθάνει από τη δυτική Σιβηρία, το οποίο -κατόπιν- μέσω ουκρανικών αγωγών φτάνει στην Ευρώπη.
«Εξυπνοι άνθρωποι στο Κίεβο έχουν υπολογίσει ότι πρέπει να καταλάβουν αυτόν τον κόμβο, ώστε ο ρωσικός στρατός να αναγκαστεί να τον καταστρέψει για να τον πάρει πίσω», δήλωσε ο Αντρέι Φεντόροφ, πρώην αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, σε εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης. «Αυτό σημαίνει ότι οι παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα σταματήσουν, εξαιτίας των ενεργειών της Ρωσίας, όχι της Ουκρανίας. Παρεμπιπτόντως, αυτό θα πλήξει πολύ σκληρά την Ουγγαρία και τη Σλοβακία», πρόσθεσε.
Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία ένδειξη για διακοπή της ροής φυσικού αερίου.
Τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία ισχυρίστηκαν -την Πέμπτη- ότι προχώρησαν σε άλλες περιοχές στo Κουρσκ. Το υπουργείο Aμυνας της Ρωσίας δήλωσε ότι οι δυνάμεις της συνεχίζουν να «αποκρούουν την απόπειρα εισβολής των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων» και έχουν αποκαταστήσει τον έλεγχο του οικισμού Κρούπετς.
Την ίδια στιγμή, ο εκτελών χρέη κυβερνήτη της περιφέρειας του Κουρσκ, Αλεξέι Σμιρνόφ, διέταξε την εκκένωση της περιοχής Γκλούσκοβο, 28 μίλια βορειοδυτικά της Σούντζα, υποδηλώνοντας φόβο ότι η προέλαση της Ουκρανίας θα συνεχιστεί. Περισσότεροι από 120.000 κάτοικοι της περιοχής έχουν ήδη εκκενωθεί, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
Τα άρματα μάχης Challenger 2 που δώρισε η Βρετανία στην Ουκρανία έχουν χρησιμοποιηθεί σε ενεργό μάχη στο ρωσικό έδαφος, μετέδωσε την Πέμπτη το Sky News.
Το βρετανικό υπουργείο Aμυνας δεν σχολίασε τον ισχυρισμό, αλλά δήλωσε ότι οι «επιχειρήσεις στο εσωτερικό της Ρωσίας» αποτελούν επιτρεπόμενη χρήση των αρμάτων μάχης και άλλων όπλων που παραχωρήθηκαν στην Ουκρανία.
Το Κίεβο έχει δηλώσει ότι μέρος του στόχου της επιχείρησης είναι η δημιουργία μιας «νεκρής ζώνης» που θα εμποδίσει τις ρωσικές δυνάμεις να επιτεθούν στην Ουκρανία, αλλά δεν είναι σαφές πόσο μεγάλο είναι το έδαφος που αφορά και για πόσο καιρό θα επιχειρήσει να κρατήσει.
Επίσης, την Πέμπτη, οι υπηρεσίες ασφαλείας SBU της Ουκρανίας δημοσίευσαν ένα βίντεο που, όπως ισχυρίστηκε, παρουσίαζε δεκάδες Ρώσους στρατιώτες που είχαν παραδοθεί και είχαν συλληφθεί.
Πολλοί Ρώσοι αξιωματούχοι προσπάθησαν να υποβαθμίσουν την ουκρανική επίθεση, την πρώτη φορά που τμήματα του ρωσικού εδάφους καταλήφθηκαν από ξένο στρατό μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν απέφυγε να την αποκαλέσει «εισβολή» και αντ’ αυτού έκανε λόγο για μια «αντιτρομοκρατική επιχείρηση».
Η Ουκρανία κατέρριψε και τα πέντε μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εξαπολύθηκαν στη διάρκεια της νύκτας εναντίον της από τη Ρωσία, ανακοίνωσε η ουκρανική Πολεμική Αεροπορία. Ρωσικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν επίσης τρεις βαλλιστικούς πυραύλους Iskander-M στη διάρκεια της επίθεσης, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Πολεμικής Αεροπορίας στην πλατφόρμα Telegram.
Κατηγορίες από Ρωσία, προβληματισμός από ΗΠΑ
Ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Νικολάι Πατρούσεφ δήλωσε ότι η υπό τις ΗΠΑ στρατιωτική συμμαχία και η Δύση είναι άμεσα αναμεμειγμένες στο σχεδιασμό της επίθεσης της Ουκρανίας στη ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ.
Ο Πατρούσεφ, μιλώντας στην εφημερίδα Ιζβέστια, υποστήριξε πως δηλώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι δεν είναι αναμεμειγμένες στην επίθεση δεν είναι αληθείς. «Η επιχείρηση στην περιφέρεια του Κουρσκ είχε επίσης σχεδιασθεί με τη συμμετοχή του ΝΑΤΟ και δυτικών ειδικών υπηρεσιών». «Οι δηλώσεις από την ηγεσία των ΗΠΑ ότι δεν είναι αναμεμειγμένη στα εγκλήματα του Κιέβου στην περιφέρεια του Κουρσκ δεν είναι αληθείς. Χωρίς τη συμμετοχή και την άμεση υποστήριξή τους, το Κίεβο δεν θα είχε ριψοκινδυνεύσει στο ρωσικό έδαφος».
Ο Λευκός Οίκος δήλωσε πως η Ουκρανία δεν είχε ενημερώσει εκ των προτέρων για την επιδρομή της και ότι η Ουάσινγκτον δεν έχει καμιά ανάμιξη στην επιχείρηση. Το υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας δημοσιοποίησε εικόνες βίντεο που δείχνουν αμερικανικά όπλα στη ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ.
Σύμφωνα με το Reuters, οι ΗΠΑ θεωρούν μέχρι στιγμής την αιφνιδιαστική εισβολή της Ουκρανίας στο Κουρσκ ως μια κίνηση προστασίας, ενώ αξιωματούχοι στην Ουάσινγκτον εκφράζουν ανησυχίες για πιθανές επιπλοκές καθώς τα ουκρανικά στρατεύματα προωθούνται περισσότερο σε εχθρικό έδαφος.
Η Ουκρανία σημειώνει ότι στρατεύματά της έχουν μέχρι στιγμής προωθηθεί 35 χιλιόμετρα μέσα στη Ρωσία από την έναρξη της εισβολής στις 6 Αυγούστου. Το Κίεβο λέει ότι δεν έχει συμφέρον να καταλάβει ρωσικό έδαφος και δημιουργεί μια νεκρή ζώνη για να προστατεύσει τις συνοριακές περιοχές του από ρωσικές επιθέσεις.
Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι γενικότεροι στόχοι του Κιέβου παραμένουν ασαφείς. «Περιπλέκει την πολιτική όσο περισσότερο προχωρούν προς τη Ρωσία χωρίς καθορισμένους όρους», δήλωσε στο Reuters Αμερικανός αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Ο ίδιος είπε ότι αν η Ουκρανία αρχίσει να καταλαμβάνει χωριά και άλλους μη στρατιωτικούς στόχους χρησιμοποιώντας αμερικανικά όπλα και οχήματα, αυτό θα μπορούσε να εγείρει ερωτήματα σχετικά με το αν βρίσκεται εντός των περιορισμών που έχει επιβάλει η Ουάσινγκτον.
Ενας δεύτερος Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι η πολιτική της Ουάσινγκτον για τα όπλα δεν σχεδιάστηκε για να εισβάλει η Ουκρανία στη Ρωσία, αν και το Κίεβο τεχνικά συμμορφώνεται. Ως αποτέλεσμα, είπε, η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν δεν έχει λάβει ισχυρή δημόσια θέση υπέρ ή κατά της επίθεσης.
Δεν ήταν σαφές ποια όπλα ή εξοπλισμός αμερικανικής κατασκευής χρησιμοποιήθηκαν στην εισβολή. Το Πεντάγωνο δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η Ουκρανία «λαμβάνει μέτρα για να προστατευτεί από επιθέσεις που προέρχονται από μια περιοχή που βρίσκεται εντός της πολιτικής των ΗΠΑ».
Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου υποστράτηγος Πάτρικ Ράιντερ δήλωσε προ ημερών: «Εκτιμούμε ότι [τα όπλα αμερικανικής κατασκευής] βρίσκονται εντός των ορίων της πολιτικής που έχουμε θέσει. Αυτές οι πολιτικές δεν έχουν αλλάξει σε ό,τι αφορά ειδικότερα τη χρήση αμερικανικών όπλων».
Πάντως, η εκπρόσωπος του Πενταγώνου Σαμπρίνα Σινγκ τόνισε: «Και πάλι, δεν υποστηρίζουμε επιθέσεις μεγάλου βεληνεκούς στη Ρωσία».
«Ημασταν πολύ σαφείς και συνεπείς στο ότι θέλουμε πραγματικά να δούμε την Ουκρανία να επικεντρώνεται στην αυτοάμυνα απέναντι σε αυτή την επιθετικότητα εντός των συνόρων της», δήλωσε ο εκπρόσωπος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι. «Δεν ενθαρρύνουμε και δεν επιτρέπουμε επιθέσεις εκτός της Ουκρανίας, εκτός από εκείνες τις επείγουσες περιστάσεις όπου πιστεύουμε ότι ακριβώς πέρα από τα σύνορα αντιμετωπίζουν κάποιες άμεσες απειλές», υπογράμμισε.
Μεταφορά ρωσικών δυνάμεων
Σύμφωνα με δημοσίευμα του CNN, η Ρωσία έχει μετακινήσει στο Κουρσκ αρκετές ταξιαρχίες με τουλάχιστον 1.000 στρατιώτες η καθεμία. «Είναι προφανές για εμάς ότι ο κ. Πούτιν και ο ρωσικός στρατός εκτρέπουν κάποιους πόρους, κάποιες μονάδες, προς την περιοχή του Κουρσκ για να αντιμετωπίσουν δήθεν αυτό που κάνουν οι Ουκρανοί», δήλωσε ο Τζον Κίρμπι.
Η μετακίνηση των ρωσικών δυνάμεων από την Ουκρανία «δεν σημαίνει ότι ο κ. Πούτιν έχει εγκαταλείψει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο βορειοανατολικό τμήμα της Ουκρανίας ή ακόμη και προς τα νότια, προς μέρη όπως η Ζαπορίζια. Υπάρχουν ακόμη ενεργές μάχες κατά μήκος αυτού του μετώπου», τόνισε. Δύο άλλες πηγές ανέφεραν ότι η Ρωσία δεν φαίνεται να μετακινεί τις μεγαλύτερες και καλύτερα εκπαιδευμένες μονάδες της από την Ουκρανία στην περιοχή του Κουρσκ.
Σύμφωνα με άλλη πηγή, η Ρωσία φαίνεται να ενισχύει την άμυνα του Κουρσκ κυρίως με ανεκπαίδευτους στρατεύσιμους που μεταφέρονται από άλλες περιοχές της χώρας. «Δεν έχουμε δει μια ουσιαστική μετακίνηση [ρωσικών στρατευμάτων] ακόμη, και δεν μπορούμε να πούμε αν αυτό οφείλεται στο ότι μόλις τώρα άρχισαν να μετακινούν δυνάμεις ή αν απλώς δεν έχουν τις δυνάμεις για να μετακινηθούν».
Ανώτερος στρατιωτικός αξιωματούχος των ΗΠΑ ανέφερε ότι, παράλληλα με τα στρατεύματα που μετακινήθηκαν από την Ουκρανία, η Ρωσία έχει επίσης στείλει προσωπικό από τη στρατιωτική περιφέρεια του Λένινγκραντ και του Καλίνινγκραντ.
Ορισμένοι αξιωματούχοι εξέφρασαν ανησυχίες ότι στέλνοντας μερικές από τις πιο έμπειρες δυνάμεις της στην περιοχή του Κουρσκ, η Ουκρανία μπορεί να δημιούργησε ακούσια τρωτά σημεία στις δικές της γραμμές του μετώπου, κάτι που η Ρωσία θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί για να κερδίσει περισσότερα εδάφη στο εσωτερικό της Ουκρανίας.
Με πληροφορίες από Reuters, Guardian, BBC, CNN, NYT, Bloomberg, FT, ISW, Pravda (ουκρανική)
