ΠΗΓΗ: ΒΒC
Καθώς οι διεργασίες στην προεκλογική εκστρατεία της Κάμαλα Χάρις για την επιλογή του υποψήφιου αντιπροέδρου εντείνονται ενόψει του συνεδρίου των Δημοκρατικών, όπου αναμένεται να εξασφαλίσει επισήμως το χρίσμα, η προσοχή στρέφεται στα κριτήρια επιλογής αυτού του υποψηφίου.
Συνοπτικά, το πρόσωπο αυτό που θα προταχθεί στο πλευρό του υποψήφιου προέδρου θα πρέπει να είναι αμέμπτου ηθικής, άσπιλου παρελθόντος και λαμπρού μέλλοντος.
«Εχετε πληρώσει ποτέ για σεξ; Εχετε πληρώσει ποτέ για έκτρωση; Είχατε ποτέ συνεύρεση με ομοφυλόφιλο;»: Πρόκειται για μόλις τρεις ερωτήσεις από ένα ανεξάντλητο ερωτηματολόγιο «καταλληλότητας», που είχε υποβληθεί σε προηγούμενους υποψήφιους αντιπροέδρους.
Η διαδικασία είναι τόσο ενδελεχής ώστε πρόσωπο που την είχε υποστεί, τη συνέκρινε με… «κολονοσκόπηση με τηλεσκόπιο».
Οι επίδοξοι συνοδοιπόροι της Χάρις στην κούρσα για την αμερικανική ηγεσία θα πρέπει να απαντήσουν σε πάνω από 200 ερωτήσεις προτού οι επιτελείς της νυν αντιπροέδρου, η οποία προ τεσσάρων χρόνων πέρασε επιτυχώς τον ίδιο «σκόπελο», αρχίσουν να εξετάζουν τις περιπτώσεις τους σοβαρά.
«Όλοι έχουν κάτι στο παρελθόν τους για το οποίο προτιμούν να μη μιλήσουν» σημειώνει ο Τζιμ Χάμιλτον, δικηγόρος που εργάστηκε για τους Δημοκρατικούς στην αξιολόγηση πιθανών αντιπροέδρων, μεταξύ άλλων για την Χίλαρι Κλίντον – η οποία είχε επιλέξει τον γερουσιαστή της Βιρτζίνια, Τιμ Κέιν ως συνοδοιπόρο της, το 2016 – Φωτ.: AP Photo/Andrew Harnik
Οι «ελεγκτές» των δυνητικών υποψηφίων, υπεύθυνοι εκστρατείας και δικηγόροι που προσφέρουν εθελοντικά τις πολύτιμες ώρες τους (και για λόγους διασυνδέσεων και κύρους), έχουν συνήθως περίπου ένα μήνα για να «ξεθάψουν» κάθε επιλήψιμη λεπτομέρεια από τη ζωή τους – που θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφική για την υποψηφιότητά τους και πολύ περισσότερο για την πορεία του υποψήφιου προέδρου.
Καθώς ο χρόνος μετρά πλέον αντίστροφα και οι νομικές προθεσμίες υποβολής των εγγράφων εκπνέουν εντός ημερών, η ομάδα της Χάρις αξιολογεί περί τους δώδεκα υποψηφίους -μεταξύ αυτών ο κυβερνήτης Τζος Σαπίρο, ο γερουσιαστής Μαρκ Κέλι και ο υπουργός Μεταφορών, Πιτ Μπούτιτζετζ.
Αυτό που καθιστά το όλο εγχείρημα ιδιαίτερα δύσκολο είναι ότι, σε αντίθεση με τις επιλογές των υπουργικών συμβουλίων, το FBI δεν πραγματοποιεί ελέγχους στο ιστορικό των αντιπροέδρων.
Οι υπεύθυνοι ελέγχου θα πρέπει να μελετήσουν σε βάθος την κάθε περίπτωση, από τις φορολογικές δηλώσεις και το ιατρικό ιστορικό, έως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης των ίδιων, των παιδιών και των εγγονιών τους και κάθε λέξη που έχει πει ή γράψει ο δυνητικός υποψήφιος. Η παραμικρή υπόνοια… παραστρατήματος, προσωπικού ή κοινωνικού, ή οποιοδήποτε άλλο μυστικό που θα μπορούσε να αποδειχτεί «ένοχο», θα πρέπει να αποκαλυφθούν.
Όπως, μάλιστα, αποκαλύπτει ο Τζιμ Χάμιλτον, δικηγόρος που εργάστηκε για τους Δημοκρατικούς στην αξιολόγηση πιθανών αντιπροέδρων για τον Τζον Κέρι, τον Μπαράκ Ομπάμα και τη Χίλαρι Κλίντον, οι σημειώσεις της όλης διαδικασίας καταστρέφονται στο τέλος της, ώστε να διατηρηθεί «ένα αυστηρότατο πλαίσιο εμπιστευτικότητας».
Ο ίδιος επέβλεπε πάνω από 200 δικηγόρους που ήταν επιφορτισμένοι με την αναζήτηση αντιπροέδρου της Κλίντον – η οποία είχε επιλέξει τον γερουσιαστή της Βιρτζίνια, Τιμ Κέιν. «Όλοι έχουν κάτι στο παρελθόν τους για το οποίο προτιμούν να μη μιλήσουν», λέει ο Χάμιλτον. «Αλλά θα εκπλαγείτε με το πόσο ειλικρινείς είναι στις απαντήσεις τους, όταν αποφασίσουν να μπουν στη διαδικασία».
«Σαν κολονοσκόπηση με τηλεσκόπιο»
Ο Έβαν Μπέιχ, πρώην κυβερνήτης Ιντιάνα και φιναλίστ στη διαδικασία των υποψήφιων αντιπροέδρων για τον Μπαράκ Ομπάμα το 2008, θυμάται πως η όλη διαδικασία διήρκησε περί τους τρεις μήνες και «ήταν σαν να έκανες κολονοσκόπηση με τηλεσκόπιο»
«Υπήρχε μια ολόκληρη ομάδα μόνο για εμένα: Ένας λογιστής, ένας δικηγόρος, ένας γιατρός, ξέρετε…», δήλωσε στο BBC ο πρώην γερουσιαστής και κυβερνήτης της Ιντιάνα. «Μίλησαν με τη σύζυγό μου, μίλησαν με τον πατέρα μου».
Ο Έβαν Μπέιχ, πρώην κυβερνήτης Ιντιάνα και φιναλίστ στη διαδικασία των υποψήφιων αντιπροέδρων για τον Μπαράκ Ομπάμα το 2008, θυμάται πως η όλη διαδικασία διήρκησε περί τους τρεις μήνες και «ήταν σαν να έκανες κολονοσκόπηση με τηλεσκόπιο» – Φωτ.: AP Photo/Paul Sancya, File
Σύντομα, τα τηλεοπτικά συνεργεία κατασκήνωσαν έξω από το σπίτι του στην Ουάσιγκτον. Ο ίδιος θυμάται το σοκ που υπέστη ένα πρωί, όταν κάθισε για πρωινό με την τηλεόραση ανοιχτή και άκουσε έναν παρουσιαστή του MSNBC να παρατηρεί ότι το μπολ με το γιαούρτι και τα δημητριακά του γερουσιαστή «σίγουρα φαίνεται νόστιμο».
Ο επικεφαλής της ομάδας ελέγχου τηλεφώνησε μια μέρα για να ρωτήσει τον Μπέιχ για μια ψευδή φήμη που είχε διακινηθεί στα social media, πως κάποτε είχε λάβει ψυχιατρική θεραπεία.
«Και τους είπα, “όχι, δεν αληθεύει. Αλλά αν δεν βιαστείτε να πάρετε μιαν απόφαση (σ.σ για την υποψηφιότητά του), ίσως αληθεύσει» θυμάται να αστειεύεται.
Η λίστα των 20 ονομάτων μειώθηκε στους δύο: Τον ίδιο και έναν γερουσιαστή του Ντελαγουέρ, ονόματι Τζο Μπάιντεν. Ο Μπέιχ περιγράφει πώς τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς πήγε με «άκρα μυστικότητα» στο Σεντ Λιούις του Μιζούρι για να συναντήσει τον υποψήφιο -και μελλοντικό, όπως αποδείχτηκε- πρόεδρο, στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του. Εμειναν μαζί για τρεις ώρες.
«Εκεί υπήρχε μια στοίβα ύψους περίπου ενός μέτρου με υλικό, την οποία ο Ομπάμα έδειξε με μία χειρονομία και μου είπε: «Εχω μελετήσει όλες τις αναφορές για εσάς και τίποτα από εκεί δεν με ενοχλεί. Όμως, αν υπάρχει κάτι που η ομάδα μας δεν ανακάλυψε, πρέπει να μου το πείτε γιατί κάποια στιγμή θα αποκαλυφθεί» θυμάται να του λέει.
«Κι εγώ του απάντησα πως οι άνθρωποί του είχαν κάνει πολύ καλή δουλειά, αλλά υπήρχαν δυο-τρία πραγματάκια που θα έπρεπε να αναφέρω. Κι έτσι έκανα. “Αυτό είναι όλο;” με ρώτησε κοιτάζοντάς με, για να του απαντήσω ναι, αυτό είναι όλο. «Ε λοιπόν, δεν έχεις ζήσει και πολύ καλή ζωή, έτσι δεν είναι;” μου απάντησε».
Ο ίδιος δεν διευκρίνισε στο BBC τις αποκαλύψεις που έκανε στον Ομπάμα σε εκείνο το δωμάτιο ξενοδοχείου. Αρκέστηκε απλώς να εξηγήσει πως επρόκειτο για οικογενειακά ζητήματα.
Τελικά, ως υποψήφιος αντιπρόεδρος επελέγη ο Τζο Μπάιντεν, με τον επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας Ντέιβιντ Πλουφ να αποκαλύπτει πως ο Ομπάμα είχε κάνει λόγο για απόφαση «κορώνα-γράμματα».
Ο Γκάρι Γκίνσμπεργκ που δούλεψε για την εκστρατεία του Κλίντον, το 1992, θυμάται πως ο Αλ Γκορ έχασε τα λόγια του όταν, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας προεπιλογής, ρωτήθηκε αν… είχε φίλους.
Ο πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, έχοντας στα δεξιά του τον αντιπρόεδρό του, Αλ Γκορ, χειροκροτείται στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου στην Ουάσιγκτον, τον Φεβρουάριο του 1995, μετά την πρόταση για αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 90 σεντς την ώρα σε διάστημα δύο ετών – AP Photo/Greg Gibson
Ο -κατά τ’άλλα- συνεσταλμένος γερουσιαστής του Τενεσί εκνευρίστηκε. Αλλά όταν τον πίεσαν, δεν μπόρεσε να κατονομάσει κανέναν, πέραν του κουνιάδου του και δύο βουλευτών. Η έλλειψη κοινωνικού κύκλου του Γκορ ενόχλησε ένα κορυφαίο στέλεχος της προεκλογικής εκστρατείας. Παρόλα αυτά, ο Γκορ έμελλε να επιλεγεί από μια λίστα 50 ατόμων ως ο υποψήφιος αντιπρόεδρος του Μπιλ Κλίντον.
Οι δύο όλεθροι που άλλαξαν την ιστορία
Η διαδικασία αυτή ελέγχου του προσωπικού και κοινωνικού προφίλ των υποψηφίων δεν ήταν πάντα τόσο επίσημη και παρεμβατική, καθώς εθεωρείτο απρέπεια να ρωτά κανείς έναν γερουσιαστή ή κυβερνήτη τόσο προσωπικά ζητήματα.
Ωστόσο, δύο καταστροφικές επιλογές άλλαξαν τα πάντα.
Το 1972, ο υποψήφιος των Δημοκρατικών για τον Λευκό Οίκο Τζορτζ ΜακΓκόβερν… απέλυσε τον υποψήφιο αντιπρόεδρό του μόλις 18 ημέρες μετά την επιλογή του.
Μετά από μία δίλεπτη τηλεφωνική συνομιλία και χωρίς κανέναν έλεγχο στο προσωπικό και πολιτικό ιστορικό του, ο ΜακΓκόβερν είχε επιλέξει τον γερουσιαστή Τόμας Ίγκλετον από το Μιζούρι.
Ωστόσο, σύντομα, δημοσιεύματα αποκάλυπταν πως δέκα χρόνια πριν ο Ίγκλετον είχε υποβληθεί θεραπεία ηλεκτροσόκ σε νοσοκομείο λόγω κατάθλιψης.
Ο γερουσιαστής Τόμας Φ. Ίγκλετον, υποψήφιος αντιπρόεδρος, και ο γερουσιαστής Τζορτζ ΜακΓκόβερν, υποψήφιος πρόεδρος, ενώπιον των αντιπροσώπων του Εθνικού Συνεδρίου των Δημοκρατικών στo συνέδριο στο Μαϊάμι Μπιτς της Φλόριντα, τον Ιούλιο του 1972 – Φωτ.: ΑΡ
Η προεκλογική καμπάνια του Νίξον άρχισε να ρωτά επιμόνως: «Πώς θα μπορούσε ο ΜακΓκόβερν να είναι αξιόπιστος, όταν βάζει αντιπρόεδρό του έναν τρελό;». Το -ακραίο αυτό- αφήγημα απέδωσε καρπούς μεταξύ των ψηφοφόρων και στις εκλογές του Νοεμβρίου εκείνης της χρονιάς ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος αφάνισε τον Δημοκρατικό συνυποψήφιό του.
Κάπως έτσι, οι υπεύθυνοι άρχισαν να εξετάζουν πιο σχολαστικά τις υποψηφιότητες, «καταδυόμενοι» στο παρελθόν και την οικογενειακή κατάσταση των επίδοξων αντιπροέδρων.
Μέχρι το 1984. Ηταν τότε που ο υποψήφιος των Δημοκρατικών, Γουόλτερ Μοντέιλ επέλεγε την Τζεραλντίν Φεράρο ως την πρώτη γυναίκα υποψήφια για το χρίσμα σε εθνικό ψηφοδέλτιο μεγάλου κόμματος, εκτιμώντας πως θα άλλαζε τις ισορροπίες στην κούρσα με τον Ρόναλντ Ρίγκαν.
Ωστόσο, η εκστρατεία σημαδεύτηκε από τις αποκαλύψεις για τις οικονομικές ατασθαλίες του συζύγου της, μεσίτη ακινήτων. Ο πρόεδρος Ρέιγκαν έμελλε να κερδίσει 49 πολιτείες σε μια σαρωτική επανεκλογή.
Εμπλοκές και ακαταλληλότητα
Κάποιες φορές, ο υποψήφιος αντιπρόεδρος ενώ εντυπωσιάζει στις «οντισιόν», χωλαίνει στην πράξη. Το 2008, ο υποψήφιος πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων, Τζον Μακέιν είχε μόλις 72 ώρες για να ελέγξει την περίπτωση της Σάρα Πέιλιν.
Η τότε 44χρονη κυβερνήτις της Αλάσκα ρωτήθηκε, μεταξύ άλλων, από τους υπευθύνους της εκστρατείας πώς θα ανταποκρινόταν σε μια κρίση εθνικής ασφάλειας, ενόσω ο πρόεδρος θα ήταν διοικητικά παροπλισμένος λόγω χειρουργικής επέμβασης.
Σύμφωνα με το σενάριο, ο διευθυντής των εθνικών μυστικών υπηρεσιών θα ενημέρωνε την εκτελούσα χρέη προέδρου Πέιλιν πως έχουν εντοπίσει τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, ένα αεροσκάφος είναι έτοιμο να σκοτώσει τον ηγέτη της Αλ Κάιντα, πλην όμως με πολλαπλές απώλειες μεταξύ αμάχων.
Η Σάρα Πέιλιν ήταν, σύμφωνα με τους αναλυτές, μία από τις περιπτώσεις αντιπροέδρων που, παρότι προκρίθηκε πανηγυρικά στη λίστα των υποψηφίων, στην πολιτική σκηνή κατέληξε να παραπαίει – Φωτ.: AP Photo/Ross D. Franklin)
«Θα δίνατε το πράσινο φως;» τη ρώτησε ο αρμόδιος. «Ναι, θα το έδινα γιατί είμαι η Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, αυτός είναι ο υπ’αριθμόν ένα εχθρός μας που σκότωσε 3.000 και πλέον Αμερικανούς. Και μετά θα γονάτιζα και θα ζητούσα συγχώρεση για τις αθώες ψυχές που έπεσαν νεκρές».
Η απάντηση αυτή εντυπωσίασε όσους την άκουσαν και η Πέιλιν επελέγη ως υποψήφια αντιπρόεδρος.
Λίγο αργότερα, όμως, η 44χρονη αποδείχτηκε ανήμπορη να απαντήσει ακόμη και στη στοιχειώδη ερώτηση ενός δημοσιογράφου για το ποιες εφημερίδες διαβάζει, αλλά και ιδιαζόντως επιρρεπής σε γκάφες.
Ο Τζορτζ Μπους -ένας από τους 15 αντιπροέδρους των ΗΠΑ που έγιναν πρόεδροι- ακολούθησε το ένστικτό του όταν επέλεξε τον ελάχιστα γνωστό γερουσιαστή της Ιντιάνα Νταν Κουέιλ για υποψήφιο συνοδοιπόρο του το 1988. Παρότι κέρδισαν, ο 41χρονος Κουέιλ είχε θεωρηθεί περισσότερο «βαρίδι» παρά πλεονέκτημα, όπως περιγράφεται στο βιβλίο First in Line, της Κέιτ Άντερσεν Μπράουερ.
Όταν ο υποψήφιος αντιπρόεδρος ρωτήθηκε από έναν δημοσιογράφο στο το 1988 ποιο ήταν το αγαπημένο βιβλίο που είχε διαβάσει, ο Κουέιλ στράφηκε στη σύζυγό του, ρωτώντας τη με τη σειρά του «ποιο είναι το αγαπημένο μου βιβλίο;», αφήνοντας εμβρόντητους όσους ήταν γύρω.
