Kathimerini.gr
Σε ένα ακόμη δείγμα ότι η εποχή της φθηνής εργασίας φθάνει στο τέλος της, οι στρατιές εργαζομένων της Ασίας που κατασκευάζουν ρούχα για τους κολοσσούς της Δύσης –από τους πλέον χαμηλόμισθους εργάτες εργοστασίων στον κόσμο– διεκδικούν καλύτερους μισθούς. Στο Μπανγκλαντές, όπου οι εργαζόμενοι του κλάδου κερδίζουν μόλις 3 δολάρια την ημέρα (περί τα 75 δολάρια τον μήνα) το τελευταίο διάστημα αρνούνται να εργαστούν, ζητώντας σχεδόν να τριπλασιαστεί ο κατώτατος μισθός τους.
Οι διαδηλώσεις μάλιστα έγιναν βίαιες, με αποτέλεσμα να πυρποληθούν εγκαταστάσεις, να καταστραφούν μηχανές ραπτικής και τουλάχιστον 300 εργοστάσια να διακόψουν τη λειτουργία τους. Γίγαντες της μόδας, όπως οι H&M, Gap και η μητρική της Zara, Inditex, στηρίζουν τα αιτήματα των διαδηλωτών, κανείς ωστόσο δεν μπορεί να συμφωνήσει ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό. Οι ιδιοκτήτες εργοστασίων λένε ότι για να αυξήσουν τους μισθούς, οι κολοσσοί της Δύσης, που είναι οι κορυφαίοι αγοραστές, πρέπει να πληρώσουν περισσότερο για τα ρούχα που παραγγέλνουν.
Αν και τα μεγάλα ονόματα της μόδας υποστηρίζουν δημόσια τις υψηλότερες αμοιβές, στην πράξη απειλούν να μεταφέρουν τις παραγγελίες τους σε άλλες χώρες, καταγγέλλει ο Φαρούκ Χασάν, πρόεδρος της Ενωσης Κατασκευαστών και Εξαγωγέων Ενδυμάτων του Μπανγκλαντές. Με επιστολή του στο τέλος Σεπτεμβρίου προέτρεψε την Αμερικανική Ενωση Ενδυσης και Υποδημάτων να πείσει τις μάρκες ρούχων και τους λιανοπωλητές να αυξήσουν τις τιμές για παραγγελίες.
«Είναι σημαντικό για μια πιο ομαλή μετάβαση σε νέα κλίμακα μισθών», έγραψε, λέγοντας ότι τα εργοστάσια βρίσκονται σε «εφιαλτική κατάσταση», αντιμετωπίζοντας μια αδύναμη παγκόσμια ζήτηση. Μέρος του προβλήματος είναι ότι οι διεθνείς φίρμες ρούχων αντιμετωπίζουν σκληρό ανταγωνισμό. Η βιομηχανία ενδυμάτων του Μπανγκλαντές απασχολεί εκατομμύρια ανθρώπους, κυρίως γυναίκες, και έχει συμβάλει καθοριστικά στη μείωση της φτώχειας. Αλλά έχει επίσης ιστορικό κακής μεταχείρισης των εργαζομένων.
Το 2013, έπειτα από μια κατάρρευση εργοστασίου που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 1.100 ανθρώπους, διεθνείς μάρκες και εργοστάσια εγκαινίασαν αλλαγές για να βελτιώσουν τις εργασιακές συνθήκες. Οι αρμόδιες αρχές διεξάγουν διαπραγματεύσεις με εκπροσώπους εργαζομένων και βιομηχανίας για να καταλήξουν σε έναν νέο κατώτατο μισθό. Οι εργοστασιάρχες λένε ότι εάν ικανοποιηθούν τα αιτήματα των εργαζομένων για κατώτατο μηνιαίο μισθό περίπου 205 δολαρίων, το Μπανγκλαντές θα έχανε το ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα.
Το μοντέλο γρήγορης μόδας των δυτικών εμπορικών σημάτων έχει τις ρίζες του στους χαμηλούς μισθούς της Ασίας. Οι επωνυμίες ανταγωνίζονται για να προσφέρουν ρούχα όσο το δυνατόν φθηνότερα, πιέζοντας τα εργοστάσια να δεχθούν χαμηλές τιμές. Τα εργοστάσια με τη σειρά τους πιέζουν προς τα κάτω τους μισθούς. Αυτές οι προκλήσεις σε όλο τον κλάδο μεγεθύνονται στο Μπανγκλαντές, το οποίο είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ενδυμάτων με το χαμηλότερο κόστος στον κόσμο. «Λόγω του έντονου ανταγωνισμού, οι ιδιοκτήτες εργοστασίων στο Μπανγκλαντές πρέπει επίσης να βρουν ισορροπία μεταξύ της αύξησης του κατώτατου μισθού και της διατήρησης της ανταγωνιστικότητας», εξηγεί ο Σενγκ Λου, αναπληρωτής καθηγητής σπουδών μόδας και ένδυσης στο Πανεπιστήμιο του Ντελαγουέρ.
